Türkiye, tarihi ve kültürel zenginlikleri, doğal güzellikleri ve plajları ile dünya turizminde önemli bir yere sahiptir. Buna rağmen yazın etkisinin hala hissedildiği bugünlerde turizm sezonunun iyi geçmediği Türkiye İstatistik Kurumu’nun Turizm İstatistikleri, III. Çeyrek: Temmuz-Eylül, 2023 raporunda görülmektedir. 2023 yılı 3. çeyrekte turizm geliri, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 13,1 artarak 20 milyar 225 milyon 317 bin dolar olarak gerçekleşmiş, turizm gelirinin yüzde 16,5'i ülkemizi ziyaret eden yurt dışı yerleşik vatandaşlardan elde edilmiştir. Turizm gideri olarak adlandırılan ve yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşlarımızın harcamalarından oluşan değer geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 74,8 artarak 1 milyar 933 milyon 781 bin dolara ulaşırken, bunun 1 milyar 491 milyon 933 bin dolarını kişisel harcamalardan, 441 milyon 848 bin dolarını ise paket tur harcamalarından kaynaklanmıştır.

Kaynak: TÜİK Harcama Türlerine Göre Turizm Geliri, 2002-2023

Türkiye, tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış ve birçoğunun izlerini taşıyan bir ülke olmasından kaynaklı turizm açısından büyük potansiyele sahiptir. Sektör geçmişte, sahil turizmi ve tarihi bölgeler üzerinden aktiflik göstermiş ancak günümüzde; sağlık turizmi, doğa turizmi, kongre turizmi gibi alanlarda büyüme fırsatları yakalamıştır. Gelişimin önündeki en büyük engel ise turizmde finans sisteminin doğru olarak kurgulanmaması ve riskler için gerekli aksiyonların alınmamasıdır.

Türkiye turizm sektörü büyük ölçüde yabancı turistlerden sağlanan döviz gelirine dayalıdır. Bu nedenle, döviz kurlarındaki dalgalanmalar, yurt içindeki siyasi olaylar ve çatışmalar gibi dış faktörlere karşı oldukça hassastır. Döviz kuru risklerini yönetmek için finansal enstrümanlar kullanılmalı, riskleri azaltmak için gelirler; iç turizm ile desteklenmelidir. Ülkemiz, özellikle çevresindeki diğer turistik destinasyonlarla rekabet etmek zorundadır. Fiyat rekabeti yerine kalite ve hizmette öne çıkmak gerekmektedir. Kaldı ki geçtiğimiz yaz sezonunda yüksek fiyatlama ve düşük kalite algısı oluşmuştur. İyi eğitilmiş personel ile temiz ve güvenli turistik alanlar sağlanmalı ve daha iyi bir turist deneyimi hedeflenmelidir. Özellikle turistik bölgelerdeki altyapı eksiklikleri ve yetersiz yatırımlar hem ziyaretçilerde hem de yerel halkta memnuniyetsizliğine yol açmaktadır. Hükümet destekleri ve özel sektör iş birliği ile bu eksiklikler giderilmelidir. Türkiye'nin turistik bölgelerinde turizm sezonları sınırlı olup, sektördeki çalışanlar için sadece belirli aylarda gelir elde etmesine neden olmaktadır, turizm çeşitlendirmesi yaparak kültürel, doğal, sağlık, kongre ve spor turizmi gibi çeşitli alanlarda büyümeye odaklanılmalıdır. Bu sayede nitelikli personel kaybının da önüne geçilecektir. Turizm gelirini artırmak için turistik bölgeler daha etkili bir şekilde tanıtılmalıdır. Dijital pazarlama, sosyal medya kampanyaları ve hedeflenmiş reklamcılık gibi modern araçlar kullanılarak daha fazla turiste ulaşım sağlanacaktır. Giderlerin doğru yönetilmesi için başta gelirlerin artırılması gerekmektedir.

Türkiye'nin turizm sektörü, ülke ekonomisinin önemli bir parçasıdır ve yaşanan finansal sorunların üstesinden gelmek için stratejik önlemler alınmalıdır. Bu önlemler, sektörün sürdürülebilirliğini ve büyümesini destekleyecek böylece Türkiye turizmdeki potansiyelini tam anlamıyla gerçekleştirebilecektir.

Gelecek hafta verilerin açıklanacağı takvimden önemli olanları aşağıda paylaşıyorum.

Ekonomik veri takvimi

6 Kasım 2023, Pazartesi Euro Bölgesi Hizmet/Bileşik PMI

7 Kasım 2023, Salı Çin Dış Ticaret Dengesi

7 Kasım 2023, Salı Almanya Sanayi Üretimi (Aylık-Yıllık)

7 Kasım 2023, Salı Euro Bölgesi ÜFE

7 Kasım 2023, Salı OECD TÜFE

7 Kasım 2023, Salı ABD Dış Ticaret Dengesi

8 Kasım 2023, Çarşamba Almanya TÜFE(Final-Yıllık)

9 Kasım 2023, Perşembe Çin TÜFE (Aylık-Yıllık)

10 Kasım 2023, Cuma Türkiye Sanayi Üretimi (Aylık-Yıllık)

10 Kasım 2023, Cuma Türkiye İşsizlik Oranı

10 Kasım 2023, Cuma İngiltere Sanayi Üretimi (Aylık-Yıllık)

Ekonomi ve finans sözlüğü

Ayı piyasası: Fiyatların düşüş trendinde olduğu dönemde piyasalarda karamsarlığın hakim olması ve fiyatların uzun bir süre daha düşüş trendine devam etmesinin beklendiği durumdur.

Boğa piyasası: Fiyatların yukarı yönlü olduğu, yatırımcıların gelecek beklentilerinin olumlu seyrettiği dönemleri ifade eder.