Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de bireysel yatırımcıların yatırım kararlarını şekillendiren birçok faktör vardır. Bu faktörler, genellikle piyasa koşulları, kişisel finansal hedefler, getiri beklentileri ve risk toleransı gibi unsurlardır.
Bir bireysel yatırımcı için ekonomik göstergelerin takibi, yatırım kararlarını etkileyen temel unsurlardan biridir. Örneğin, enflasyon verileri ve merkez bankası politikaları gibi ekonomik göstergeler, tahvil ve bono gibi sabit getirili araçlara yönelik kararları etkileyebilirken, hisse senetlerinin performansıyla ilgili endeksler ve sektörel gelişmeler ile analizler ise hisse senedi yatırımlarını şekillendirmektedir. Risk toleransı ve getiri beklentileri, portföyün yapısını belirlemedeki en kritik faktördür. Yüksek riskli ancak potansiyel olarak yüksek getirili yatırımlar, yatırımcının agresif bir portföy stratejisi benimsemesine neden olurken, düşük riskli ve istikrarlı getiri sağlayan yatırım araçları da uzun vadeli finansal hedefleri olan, sabit ve görece düşük getiri beklentisi bulunan yatırımcılar tarafından tercih edilir.
Yatırım kararı alırken, kişisel finansal durum ve hedefler, yatırım kararlarını doğrudan etkilemektedir. Yatırımcının kısa vadeli likidite ihtiyacı bulunuyorsa, nakit ve nakit benzeri fonlar gibi likidite odaklı yatırım araçlarına yatırım yapılırken, uzun vadeli birikim tercih ediliyorsa, emeklilik fonları, altın ve devlet iç borçlanma araçlarına yatırım yapılabilir.
Nisan ayı itibari ile ülkemizde aylık en yüksek reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 3,17, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise yüzde 3,59 oranlarıyla BIST 100 endeksinde gerçekleşti. Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından külçe altın yatırımcısına yüzde 1,37 oranında reel getiri sağlarken; brüt mevduat faizi yüzde 0,56, Devlet İç Borçlanma Senetleri yüzde 0,76, Amerikan Doları yüzde 2,55 ve Euro yüzde 3,87 oranlarında kayıp yaşadı. TÜFE ile indirgendiğinde ise; külçe altın yatırımcısına, yüzde 1,78 oranında reel getiri sağlarken; brüt mevduat faizi yüzde 0,16, Devlet İç Borçlanma Senetleri yüzde 0,36, Amerikan Doları yüzde 2,15 ve Euro yüzde 3,48 oranlarında kaybettirdi.
Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde de BIST 100 endeksi; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 23,92, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 13,60 oranlarında yatırımcısına yine en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu. Yıllık değerlendirmede, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından külçe altın yüzde 23,85, Amerikan Doları yüzde 7,40 ve Euro yüzde 5,04 oranlarında yatırımcısına reel getiri sağlarken; brüt mevduat faizi (yüzde 26,71 ve DİBS yüzde 44,81 oranlarında yatırımcısına kayıplar yaşattı. TÜFE ile indirgendiğinde ise külçe altın yüzde 13,54 oranında yatırımcısına reel getiri sağlarken, Amerikan Doları yüzde 1,54, Euro yüzde 3,70, brüt mevduat faizi yüzde 32,81 ve DİBS yüzde 49,41 oranlarında kaybettirdi.
2024 yılının başından itibaren Türkiye'deki bireysel yatırımcılar arasında en fazla getiri sağlayan yatırım ürünü, hisse senetleri olmuştur. Özellikle teknoloji, sağlık ve enerji sektörlerindeki şirketlerin hisse senetlerini tercih eden yatırımcılar önemli getiriler sağlamıştır. Ancak hisse senetlerinin yüksek getiri potansiyeli ve şirketin başarısına bağlı olarak değer artışı yaşanması gibi avantajlarının yanında; piyasa dalgalanmalarından diğer yatırım ürünlerine göre daha fazla etkilenme riski ve belirsizliklerle iilgili yüksek volatilite gibi dezavantajlarının bulunması göz ardı edilmemelidir.
Sonuç olarak; her yatırımın kendi avantajları ve dezavantajları ve yatırım kararı almayı etkileyen çeşitli faktörler vardır. Bireysel yatırımcılar, risk ve getiri beklentilerini dikkate alarak yatırım stratejilerini oluşturmalı ve portföylerini çeşitlendirmeli; hedeflerine daha sağlam bir şekilde ilerlemek için de finansal danışmanlardan ve uzmanlardan destek ve tavsiye almalıdır. Bu sayede kişisel finansal hedeflere daha sağlam bir şekilde ilerlenebilir ve yatırım portföyü optimize edilebilir.
Gelecek hafta verilerin açıklanacağı takvimden önemli olanları aşağıda paylaşıyorum.
Ekonomik veri takvimi
20 Mayıs 2024, Pazartesi Çin Faiz Oranı
20 Mayıs 2024, Pazartesi Almanya ÜFE (Aylık-Yıllık)
21 Mayıs 2024, Salı Euro Bölgesi Cari İşlemler Dengesi
21 Mayıs 2024, Salı Euro Bölgesi Dış Ticaret Dengesi
22 Mayıs 2024, Çarşamba Japonya Dış Ticaret Dengesi
22 Mayıs 2024, Çarşamba İngiltere TÜFE (Aylık-Yıllık)
22 Mayıs 2024, Çarşamba ABD Konut Satışları
23 Mayıs 2024, Perşembe Japonya İmalat PMI
23 Mayıs 2024, Perşembe Türkiye Tüketici Güven Endeksi
23 Mayıs 2024, Perşembe Almanya İmalat/Hizmet PMI
23 Mayıs 2024, Perşembe Euro Bölgesi İmalat/Hizmet PMI
23 Mayıs 2024, Perşembe İngiltere İmalat/Hizmet PMI
23 Mayıs 2024, Perşembe OECD GSYH (Dönemsel-Yıllık)
23 Mayıs 2024, Perşembe Türkiye Faiz Oranı
23 Mayıs 2024, Perşembe ABD İmalat/Hizmet PMI
24 Mayıs 2024, Cuma Almanya GSYH (Dönemsel-Yıllık)
24 Mayıs 2024, Cuma İngiltere Perakende Satışlar (Aylık-Yıllık)
Ekonomi ve finans sözlüğü
Devlet iç borçlanma senetleri (DİBS): Hazine Müsteşarlığı tarafından yurt içi piyasada ihraç edilen borçlanma senetlerini ifade etmektedir. Borçlu olan devlet, DİBS sahiplerine kupon ödeme tarihlerinde ve vade sonunda borçlu olduğu tutarı öder.
Teknik analiz: Fiyat, hacim gibi göstergelerden hareketle, geçmiş dönem piyasa hareketlerinin analiz edilerek bu yolla geleceğe yönelik olarak fiyat tahminleri yapılmasıdır (TCMB).
