Gıda intoleransı her on kişiden birinde görülen bir durumdur. Bağışık sistemiyle ilgili başka bir durum olan gıda alerjisi ile çoğu zaman karıştırılmaktadır. Bu noktada mutlaka kişiler bu farkı iyi bi...
Gıda intoleransı her on kişiden birinde görülen bir durumdur. Bağışık sistemiyle ilgili başka bir durum olan gıda alerjisi ile çoğu zaman karıştırılmaktadır. Bu noktada mutlaka kişiler bu farkı iyi bilmelidir.
Gıda intoleransı, bazı gıdaların içerisinde bulunan bileşiklere veya kimyasallara karşı vücudun tolerans eşiğini aşması ile kişinin vücudunda bazı tepkiler görmesi olarak açıklanabilir. Bu tepkiler saatler, hatta günler sonra da görülebilir. Alerji semptomları ise genellikle alerjeni içeren gıdaların alınmasından sonra hemen görülür.
Bu 5 durumu aşıyorsanız gıda intoleransınız olabilir
1. Günde 3 defadan çok acil tuvalet ihtiyacı varsa: En hızlı belirtisi dijestif stres denen şiddetli karın ağrısı, gaz, şişkinlik ve ishaldir. Bu belirtiler hassas bağırsak sendromunun (IBS) habercisi de olabilir. Böyle bir durum varsa düşük FODMAP diyeti, IBS’nin bilimsel olarak kanıtlanmış tek diyet tedavisidir.
2. Yemekten sonra sık baş ağrısı yaşanıyorsa: Baş ağrınızı tetikleyen besinleri bulup beslenmenizden çıkarmanızda fayda vardır. Monosodyum glutamat (MSG) işlenmiş ve hazır gıdaların içerisinde bulunan bir gıda katkı maddesidir ve baş ağrısını ciddi derecede tetikler. Etiketlerin üzerinde bulunan hidrolize protein, maya ektraktı, maya özütü, doğal tatlandırıcı, kazeinat gibi bu maddeyi gizleyen isimlere de dikkat edilmelidir. Bu maddeye duyarlı kişiler baş ağrısı yanı sıra kas ağrısı, uyuşma, hissislik ve halsizlik şikayetleri ni de yaşayabilir. Özellikle Çin ve Uzakdoğu yemeklerinde sık kullanılan bir katkıdır. Bu nedenle semptomlar yemek yendikten saatler sonra ortaya çıkabilir. Mutlaka dikkat edilmelidir.
3. Çölyak değilsiniz ancak tahıl iyi gelmiyorsa: Gluten buğday, arpa, çavdar, yulafta bulunan bir proteindir ve duyarlı kişilerde sindirimle ilgili semptomlara neden olur. Çölyak hastalığı olanlar glutensiz beslenmek zorundadır. Ancak çölyak bulunmayan kişilerinde bir kısmında çölyak dışı gluten duyarlılığı söz konusudur ve semptomları çok benzerdir. Bu nedenle bu durum farkedilmeli ve beslenme programı buna göre yapılmalıdır.
4. Kafein fazla uyarıyorsa: Kafein uyarıcı bir maddedir ancak bazı kişiler bu maddeden çok daha fazla etkilenir. Bu kişiler kafeini iyi tolere edemezler. Kişiler terleme, kan basıncında artış ve düzenli tüketilirse de kalp hastalığı riskinde artış yaşayabilirler.
5. Hipotirodiniz varsa: Tiroid bezinin yeterli tiroid hormonu üretmediği durumda hipotiroidi yani tiroidin az çalışması durumu gelişir. Çoğu hashimoto tiroiditidir ve bu hastalık da otoimmün bir hastalıktır. Hashimoto ile gluten intoleransı arasında güçlü bir bağlantı vardır. Bu nedenle bu hastalığı olan kişiler mutlaka gluten içeren gıdalara beslenmesinde dikkat etmelidir.
Uzman Diyetisyen Deniz ZÜNBÜLCAN