Kira sözleşmesi beş yıllık yapılmış ise ne olacak?
Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından "tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim" oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir.
Kira sözleşmesi beş yıllık yapılmış olsa da, sözleşmede aksine hüküm bulunmuyorsa, kira dönemi yenilenmeleri, birer yıl olarak gerçekleşecektir.
Taraflar beş yıllık süre içinde yeni kira bedeli ile yeni kira sözleşmesi yaparlarsa ne olur?
Kira sözleşmesi uzatılmış sayılmaz, yeni bir kira sözleşmesi yapıldığı için, önceki yıllar dikkate alınmaksızın, yeni beş yıllık süre yeni kira sözleşmesi tarihinden başlar.
Kira bedeli yabancı para ile belirlendiyse ne olacak?
Sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa, "20/2/1930 tarihli ve 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak şartıyla," beş yıl geçmedikçe kira bedelinde değişiklik yapılamaz. Ancak, bu Kanunun, “Aşırı ifa güçlüğü” başlıklı 138 inci maddesi hükmü saklıdır. Beş yıl geçtikten sonra kira bedelinin belirlenmesinde, yabancı paranın değerindeki değişiklikler de göz önünde tutularak üçüncü fıkra hükmü uygulanır. Böylece sözleşme bedelinin makul bir rakama çekilmesi sağlanır. Kira tespit davasında kira bedelinin belirlenmesi kira dönemi başına geriye yürümesine rağmen, TBK maddesi 138 uyarınca açılan davalarda ancak dava tarihinden itibaren gereçli olmak üzere karar verilebilir. Peşin ödeme yapılmış ise geri istenemez.
Kira tespiti ilamı kesinleşmeden icraya konulabilir mi?
Bu mahkeme kararları, diğer kararlardan farklı olarak, ilamların icrasına ilişkin şekilde icraya konulmaz, ilamsız icra gibi işlem yapılır. Ayrıca kesinleşmeden icraya konulamaz.
Kiracı icra dosyasına farklı olan kira bedelini ödemezse ne olur?
Kendisine icra kanalıyla gönderilen ödeme emrine rağmen ödeme yapmayan kiracı aleyhine kiraya veren, tahliye davası açabilir.
Altı bölüm şeklindeki bu yazı dizisinde, karşı karşıya kalınan soruları kısa ve öz şekilde yanıtlamaya çalıştım. Umarım bazı sorularınıza yanıt olmuştur. Tüm bu uygulamalara gerek kalmaksızın, sağlıklı ve hakkaniyetli ilişkilerin kurulabildiği bir toplumda yaşanması dileklerimle, saygılar sunarım.
