GERİ ÖDEMESİZ DÖNEM
Peki bu alınan destek, ne zaman geri ödenecek? Karardaki düzenlemeye göre; ruhsat tarihinden itibaren borçlunun herhangibir ödeme yapmadığı ve kredi borçlanma sürelerine dahil olmayan 24 aylık bir dönem kastedilmekte. Buradaki ruhsatın inşaat ruhsatı mı, yapı kullanma izin belgesi mi olduğu her ne kadar anlaşılamasa da uygulamada netleşebileceğini düşünüyorum.
ÖDEME NE ZAMAN?
Geri ödemesiz dönemden sonraki ilk aydan itibaren başlayacak ve ilk 12 taksit faizsiz olmak üzere en fazla 120 ayda tamamlanacaktır. Geri ödemesiz ve faizsiz dönem sonunda ilk taksit ödemesinden önce başlangıç güncellemesi yapılır.
BORÇ GÜNCELLEMESİ
Kredi borcu, her güncelleme döneminde güncelleme oranının uygulanması suretiyle yapılır. Güncellenmiş kredi borcu belirlenirken, kredi borcundan yapılan geri ödemeler düşülür, kalan kredi borcu güncelleme oranının uygulanması suretiyle artırılarak yeni borç tutarı bulunur. Güncellenen borç kalan taksit sayısına bölünerek aylık ödenmesi gereken taksit tutarları belirlenir. Bu işleme kredi borcu bitinceye kadar devam edilir. Kredi verilirken hak sahiplerinin gelir ve kredi puanı durumlarına bakılmayacaktır.
KREDİNİN TEMİNATI NEDİR?
Kentsel Dönüşüm Başkanlığı adına taşınmaz üzerine birinci derece, birinci sıra veya serbest dereceden istifade hakkı ile diğer derecelerden olmak üzere kredi tutarının iki katı kadar tutarda ipotek kuracaktır.
İnşaatın olanaksız olması durumunda ne olacak?
İşte yine karşımıza, kafaları çok karıştırabilecek bir düzenleme geldi. Yapım için yardımdan yararlanacak riskli yapının bulunduğu parselin veya riskli alan/rezerv yapı alanınındaki parselin, zemin ve plan durumu, yeniden inşaat yapımına uygun değilse ne olacak? Bu durumda yapım için yardım, yapıda bulunan bağımsız bölüm hak sahiplerinin tamamının muvafakati ile yine hak sahiplerine ait yapılaşmaya uygun il sınırları içinde veya dışında başka bir parselde kullanılabilecektir.
Yardım kullanma açısından sorun yok ancak şehrin içinde yaşamaya alışmış bireylerin şehir dışında yaşama ihtimallerine ilişkin, vatandaşlar açısından riskli bir düzenleme, 6306 sayılı yasadaki düzenlemeye paralel olarak burada da yerini almış bulunmaktadır.
Destek için ne zamana kadar başvurulabilir?
Söz konusu kararda, yapım işine ilişkin hibe taahhütnamesi ve kredi sözleşmesinin Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’na ayrılan İstanbul Dönüşüm Kampanyası Finansmanı bütçe olanakları doğrultusunda 31.12.2026 tarihine kadar yapılabileceği düzenlenmiştir.
Kredi borcu zamanında ödenmezse ne olacak?
Kredi geri ödemeleri başkanlıkça takip edilecektir. Kredi borcunun zamanında ödenmemesi durumunda öncelikle borçlu kişiye başkanlık, ihtarda bulunacak ve süre tanınacaktır. Verilen süre içerisinde kredi borcu ödenmemesi durumunda, kredinin durdurulması veya iptal edilmesi durumunda, kullandırılmış kredilerin ödenmeyen kısımları genel hükümlere göre takip ve tahsil edileceği düzenlenmiştir.
Bakanlığın artırım yetkisi var mıdır?
Söz konusu Karardan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın, Kentsel Dönüşüm Başkanlığınca iş ve işlemleri yürütülen uygulama alanlarında, hibe için mali sınır aynı kalmak koşulu ile kredi için belirlenen mali sınırım üç katını geçmemek üzere yapım için yardıma ilişkin artış yapma yetkisine sahip bulunmakta olduğu anlaşılmaktadır.
Görüldüğü üzere, enflasyon döneminde esasen maliyetlerin çok küçük bir kısmı için gerçekleşebilecek destek söz konusudur. Öncelikle enflasyon sorunun çözülmesi durumunda insanların elini kolunu bağlayan maliyet azalabilecek ve ancak ondan sonra sağlıklı ve güvenli yaşam hakkının bir parçası olan sağlıklı binalarda barınma ihtiyacı karşılanabilecektir. En kısa sürede gerçekleşmesini ümit etmekteyiz.
Arabulucu Avukat Nurdan Heris
