Otomotiv sektörünün genelinde 2024 yılının ilk 5 aylık döneminin durgun geçtiği hemen hemen tüm piyasa temsilcileri tarafından ifade edilse de otomobil üretiminde ve pazarında pozitif veriler bulunuyor. Toplam üretim 2024 yılının Ocak-Mayıs döneminde yüzde 1,5; bir önceki yılın aynı dönemine göre ise yüzde 3,7 azalarak 131 bin 956 adet olurken, otomobil üretimi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1,2 Ocak-Mayıs döneminde ise yüzde 1,4 oranında artış gösterdi. Bu dönemde, toplam üretim 606 bin 905 adet, otomobil üretimi ise 391 bin 932 adet düzeyinde gerçekleşti.
2024 yılı Ocak-Mayıs döneminde; ticari araç grubunda üretim yüzde 7, hafif ticari araç grubu yüzde 6, ağır ticari araç grubu yüzde 12 azaldı. Ürün grubu bazında ise üretim otobüste yüzde 26 ve midibüste yüzde 24 oranlarında artarken, kamyonda yüzde 21, kamyonette yüzde 4 ve minibüste yüzde 21 oranında azaldı. Aynı dönemde toplam ticari araç pazarı yüzde 8, hafif ticari araç pazarı yüzde 8, ağır ticari araç pazarı yüzde 7 azaldı. Kapasite kullanım oranları ise: hafif araçlarda (otomobil ve hafif ticari araçlar) yüzde 75, kamyon grubunda yüzde 82 ve otobüs-midibüs grubunda yüzde 60 olarak gerçekleşti. Ocak-Mayıs döneminde Otomotiv Sanayiinin toplam kapasite kullanım oranı ise yüzde 75 oldu.
Bu veriler, özellikle ihracata olan katkısı ile ülkenin ekonomik büyümesinin en önemli dinamiklerinden biri olarak öne çıkan sektörde belirli segmentlerin diğerlerine göre daha dirençli olduğunu açıkça gösteriyor. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 2024 yılı Nisan ayı itibari ile ülkemizde, 29 milyon 561bin 690 adet motorlu kara taşıtı bulunuyor ve otomobil grubu araçlar 15 milyon 562 bin 640 adet ile toplamdan yüzde 53’lük pay alıyor. Üretimin büyük bir kısmı Avrupa pazarına ihraç ediliyor ve bu durum sektörü döviz kuru hareketlerinden doğrudan etkilenebilir hale getiriyor. 2024'teki döviz kuru dalgalanmaları, ihracat gelirlerini artırırken, ithal edilen hammadde ve ara malların maliyetlerini de yükseltiyor. Bu çift yönlü etki, sektörün karlılığını dengeleme çabalarını zorlaştırıyor.2024 yılı Ocak-Mayıs döneminde 269 bin 349 adedi otomobil olmak üzere, toplam üretimin yüzde 69’unu oluşturan 417 bin 826 adet taşıt ihraç edildi. 2024 yılı Ocak-Mayıs döneminde gerçekleşen taşıt aracı ihracatı, 2023 yılı aynı dönemine göre yüzde 1 arttı. Bu dönemde otomobil ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2 artarken, ticari araç ihracatı ise yüzde 2 oranında azaldı.
Yurt içinde ikinci el otomobil satışlarının neredeyse durma noktasına geldiği yılın ilk yarısında, yüksek faiz oranları ve enflasyon, otomotiv sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin finansal yapısını doğrudan etkilemeye devam ediyor. Özellikle kredi maliyetlerinin artması, hem bireysel tüketicilerin yatırım yapma imkanını kısıtladığından satışların düşmesine sebep oluyor hem de otomotiv sanayiinde yatırım ve işletme sermayesi finansmanında önemli bir engel oluşturarak üretimi kısıtlıyor. Faizlerin yakın dönemde aynı seyirde devam etmesi durumunda sektörün alternatif çözümler oluşturması gerekiyor.
2024 yılına ait ilk beş aylık veriler, Türkiye otomotiv sektörünün zorlu bir ekonomik ortamda bile direnç gösterdiğini ortaya koyuyor. Üretim rakamlarındaki kısmi düşüşlere rağmen, sektörün belirli alanlarda büyüme kaydetmesi ve ihracattaki performansı, ümit vadediyor. Finansal açıdan, sektördeki firmaların değişen ekonomik koşullara uyum sağlama kabiliyeti, gelecek dönemde de belirleyici olacak. Elektrikli araçlar ile ilgili ithalat kısıtlamaları ve yurt içinde yenilikçi üretim teknolojilerine yapılacak yatırımların teşvik edilmesi ile Türkiye otomotiv sektörünün küresel rekabette güçlü bir konuma gelmesine katkıda bulunulabilir.
Gelecek hafta verilerin açıklanacağı takvimden önemli olanları aşağıda paylaşıyorum.
Ekonomik veri takvimi
24 Haziran 2024, Pazartesi Türkiye Kapasite Kullanım Oranı
24 Haziran 2024, Pazartesi Almanya Cari Durum Endeksi
25 Haziran 2024, Salı Japonya Çekirdek Enflasyon Ölçümü
25 Haziran 2024, Salı ABD Tüketici Güven Endeksi
26 Haziran 2024, Çarşamba Almanya Tüketici Güven Endeksi
26 Haziran 2024, Çarşamba ABD Yeni Konut Satışları
27 Haziran 2024, Perşembe Çin Cari İşlemler Dengesi
27 Haziran 2024, Perşembe Euro Bölgesi Ekonomik Görünüm Endeksi
27 Haziran 2024, Perşembe Türkiye Faiz Oranı
27 Haziran 2024, Perşembe ABD GSYH (Final)
27 Haziran 2024, Perşembe ABD Kişisel Tüketim Harcamaları Fiyat Endeksi
28 Haziran 2024, Cuma Japonya TÜFE (Aylık-Yıllık)
28 Haziran 2024, Cuma Japonya İşsizlik Oranı
28 Haziran 2024, Cuma Japonya Perakende Satışlar (Aylık-Yıllık)
28 Haziran 2024, Cuma Almanya İstihdam Oranı
28 Haziran 2024, Cuma İngiltere GSYH (Dönemsel-Final)
28 Haziran 2024, Cuma İngiltere Cari işlemler Dengesi
28 Haziran 2024, Cuma Almanya Perakende Satışlar (Aylık-Yıllık)
28 Haziran 2024, Cuma Türkiye Dış Ticaret Dengesi
Ekonomi ve finans sözlüğü
Diversifikasyon: Yatırım riskini azaltmak amacıyla portföyde farklı varlık türlerine yatırım yapma stratejisinin uygulanmasıdır.
Üretim fonksiyonu: Bir malın üretim sürecinde kullanılan emek, sermaye, doğal kaynaklar ile girişim gücünden oluşan üretim etkenleri ve diğer girdi miktarları sonucu elde edilen ürünler arasındaki ilişkinin fonksiyonel olarak ifadesidir.
