Enfeksiyon hastalıkları tarih boyunca ölüm nedenleri arasında en başta gelenlerden biri olmuştur. Veba, kolera, tifo, tifüs, tüberküloz, çiçek... pandemileri kitlesel ölümlere yol açmıştır. Çok yakın...
Enfeksiyon hastalıkları tarih boyunca ölüm nedenleri arasında en başta gelenlerden biri olmuştur. Veba, kolera, tifo, tifüs, tüberküloz, çiçek... pandemileri kitlesel ölümlere yol açmıştır. Çok yakın zamanda yaşadığımız covid 19 pandemisinden de görüldüğü gibi, çağlar boyunca enfeksiyon hastalıkları toplu ya da bireysel ölümlerin önemli bir nedeni olmuştur.
Peki insanlar yüzyıllardır infeksiyon hastalıkları ile baş etmeyi nasıl başarmıştır. Evet bu sorunun yanıtı basit gibi görünse de antibiyotik deyimi aslında bir canlının oluşturduğu ve hastalık etkeni mikroorganizmalara konak olan, makroorganizmadan çok daha toksik olan, toksisitedeki bu fark nedeniyle makroorganizmanın tedavisinde kullanılabilen maddeler için oluşturulmuştur.
Birçok hastalığa karşı mücadelede kullanılan antibiyotiklerin kullanımındaki amacın elde edilmedeki yöntemden çok daha önemli olması, bazı doğal antibiyotiklerin daha sonra sentetik olarak elde edilmesi veya modifiye edilerek farklı özellikler kazandırılması nedeniyle hepsini antibiyotik olarak adlandırmak artık yanlış kabul edilmemektedir.
Enfeksiyon hastalıklarında yeri olan ve hayat kurtarıcı olan antibiyotiklerin tedavi sürecinde de ne yazık ki gereksiz ve uygunsuz kullanımı mevcuttur. Hepimiz daha önceki yıllardan biliyoruz ki, hapşırsak, öksürsek en yakındaki eczaneye gidip, “Bana şu antibiyotikten verir misiniz?” deyip kolayca alabiliyorduk.
Ne yazık ki bu süreçte hekimimiz yazmadan kafamıza göre kullandığımız antibiyotikler ilerleyen süreçlerde gelişen hastalıklara karşı fayda göstermeyip artık o antibiyotiğe direnç dediğimiz çok sıkıntılı bir duruma dönüşmüştür.
Hekimlik mesleğimde ebeveynleri ikna etmekte en çok zorlandığım konu antibiyotik kullanımıdır. Hafif viral üst solunum yolu tablosu ile gelen bir hastaya antibiyotik kullanımı gerekmezken, ebeveynlerin, “Ama antibiyotiksiz geçmiyor, yazın siz biz alalım evde bulunsun” gibi tıbba ve bilime aykırı söylemlerine çok maruz kaldık. Bu konuda da yıllardır süregelen yanlış, antibiyotik kullanımı neden olmaktadır.
Vatandaşın bilinçsiz oldugu kadar bazı hekimlerimizin de gereksiz yere antibiyotik yazdığını bilmekteyiz. Peki antibiyotik dediğimiz deniz derya bir ilaç grubunun her bir türünün farklı hastalığı tedavi ettiğini biliyor muyuz? Öncelikle şöyle bir örnek vermek isterim. Antibiyotiklerimiz bizim hastalıktaki silahlarımız. Basit bir enfeksiyon basit bir kavga, ya da savaş düşünelim topla tüfekle bomba ile girilir mi o savaşa.
Peki bu küçük savaşta elimizdeki büyük mühimmatları kullanıp bitirirsek (yani direnç geliştirirsek) çok daha önemli ölümcül savaşlara sopayla girmek zorunda kalacağız. Söylemek istediğim şu ki hem hekim arkadaşlarımın sağduyusu sayesinde hem de toplumuzun bu konuda daha hassas olması ile antibiyotik kullanımı konusunda bilinç gelişeceğine inanıyorum. Çok yakın zamanda gördüğümüz sıkıntılı süreç covid 19 pandemisi enfeksiyon hastalıklarının ne kadar ciddi sonuçlar yaratacağını bize göstermiştir.
Hepinize sağlıklı günler dilerim.
