İşçinin izin süresi, iznini hak ettiği tarihteki hizmet süresine ve 4857 sayılı Kanun’un 55’inci maddesine göre belirlenir.
İşyerinde işe başladığı günden itibaren deneme süresi de içinde olmak üzere en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
a) 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) olanlara 14 günden,
b) 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 günden,
c) 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden,
az olamaz.
Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri +4 gün artırılarak uygulanır.
Ancak, 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz. Bireysel ve TİS ile bu süreler artarak uygulanır.
Toplu izin: İşveren veya işveren vekili nisan ayı başı ile ekim ayı sonu arasındaki süre içinde, işçilerin tümünü veya bir kısmını kapsayan toplu izin uygulayabilir. Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenir.
İŞVERENİN HATALI UYGULAMASI!
Birçok işletme bu konuda yaptıkları hatalı işlemler ,izin planlamasının sağlıklı çalışmaması sonucu, işletmelerin yıllık bütçelerinde inanılmaz büyüklükte bakiye yıllık izin paraları yer alıyor. İşyerlerinde en çok dikkat ettiğim konu yıllık izinlerin işveren planlamasında olmasına rağmen bazı çalışanların aşırı yıllık izinde kalan süreleri konusunda gerekli önlemlerin alınmaması, ilerleyen dönemlerde işverenlere pahalıya mal edilmesi.
Yargıtay kararları da bu konuda açık ve net: İşçinin işten ayrılması halinde (sözleşmenin sona erme şekline bakılmadan) en son ücretten kalan yıllık izinlerin ödenmesi maliyeti katlıyor.
Örnek: Toplu izin dönemlerinde A işletmesi 450 çalışanını 2/3 izni kullandırması, bakiye izinleri de yıl içine yayması planlanmış insan kaynakları uygulaması. 150 kişi ise yıllık izinlerin bir kısmını ilerleyen yıllara aktarması halinde işletme de ciddi maliyet oluşturur..
Örnek: İzin biriktirilmesi durumunda A işçisi 2020 ücreti ve ilerleyen yıllarda, her yıl için ücret artışlar dikkate alınırsa kalan izinlerin maliyeti artarak katlanılıyor.
Örnek: İşletmeden ayrılacak kişi için kalan bakiye izinleri kullan denilmesinin maliyeti; işletmeden fazladan ödenecek sigorta primleri yanında, kullanılan izin dönem aylarına isabet eden yan haklarında ödenmesiyle birlikte işverenlere ciddi maliyetler gelecektir. İşletmelerin bünyesinde yer alan İK birimleri içinde izin planlaması ve izin maliyet yönetim birimleri kurulmalı, her ay raporlama yapılarak işverene bilgi verilmesi gerekir.
