Ekmek konusu çoğu kişi için oldukça kafa karıştıran bir konu. Sağlıklı beslenmek isteyeninden kilo vermek isteyenine kadar çoğu kişi ekmek yenilmeli mi yenilmemeli mi sorguluyor. Çünkü yazılan yazılar özellikle de sosyal medya herkesin kafasını karıştırıyor. Gelin bu hafta işin doğrusuna bir bakalım. 

Günlük beslenmemizde enerjinin yaklaşık yüzde 50-60’ını karbonhidrat grubundan sağlarız. Bu noktada doğru karbonhidrat seçimleri ve doğru ekmek seçimi ekmeği kesmenizden çok daha önemlidir.  Kişinin günlük ihtiyacına ve özelliklerine göre yenilmesi gerekken ekmek dilimi değişebilir ancak önemli olan miktar kadar hangi ekmeği yediğinizdir.

Ekmek seçimlerine dikkat

Karbonhidrat kaynağı olarak tam tane tahıllar seçilmelidir. Ekmek seçerken de tam tane tahılları tercih edin. Tam buğday, tam çavdar, karabuğdaylı, siyez buğdaylı, chialı gibi seçimler doğru olacaktır. Tam tane tahıllılar kepek, endosperm ve rüşeym kısımlarını içermeleri sebebiyle,  protein, lif, vitamin ve mineral bakımından zengindir. Aynı zamanda kompleks karbonhidrat yapısıyla kan şekerinin dengelenmesini sağlar ve çabuk acıkmanızı engeller. Aynı zamanda zengin lif kaynağı olduğu için de bağırsak sağlığı için önemlidir. Yapılan araştırmalar da tam tane tahıllı besinlerin diyabet, kanser ve kalp sağlığı hastalıklarının riskini azalttığını gösteriyor.  

Tahıllar, soframıza gelene kadar çeşitli işlemlere maruz kalır. Tahılların işlenmesi, onların rengini beyazlaştırır ve besin değerlerini de azaltır. Tam tahıllılar birçok vitamin lif ve antioksidanları içerir. Rafine edilmiş tahıllar da ise buğday veya çavdar tanesinin kabuğu ve çekirdek katmanları soyulmuş olur. Yani tahılların işlenmesi vitamin, mineral, lif ve sağlığa faydalı fitokimyasalların da yüksek oranlarda kaybolmasına neden olur.

Beyaz un üretimi sırasında kepek ve rüşeym bölümlerinin uzaklaştırılması raf ömrünü ve ekmek yapım kalitesini olumlu etkiler ancak bu bölümlerin protein, lif, vitamin ve mineral bakımından zengin endosperm (unsu öz) kısmından ayrıştırılması unun besin değerini düşürür. Bu nedenle tam tane tahıl unları besin değeri bakımından beyaz undan daha zengin olduğu için bu unlarla yapılan ekmekler daha çok tercih edilmelidir. 
Eğer ki gluten ile ilgili bir problem yaşanıyorsa tabii ki bu noktada tam taneli tahıldan çok dikkat edilmesi gereken nokta ya siyez, karakılçık unu ile yapılan ekmekler gibi gluteni daha az olanlar tercih edilmeli yada gluten içermeyen karabuğday ekmekleri tercih edilmelidir. Bunun yanı sıra eğer ki demir eksikliği yaşıyorsanız kepekli ekmekten uzak durmalısınız. 

Yani aslında dikkat edilmesi gereken nokta ekmek yemekten yada yememekten ziyade hangi ekmeği yemek ve ne kadar yenilmesi gerektiğine dikkat etmek. 

Uzman Diyetisyen Deniz Zünbülcan