19/11/2019 tarihinde Resmi Gazete de Anayasa Mahkemesi Başkanlığı tarafından Bakırköy 13. İş Mahkemesi’nin 5953 sayılı Kanunun 14/2. fıkrası ve EK1/8. fıkrası ikinci cümlesine Anayasa aykırı uygulamas...
19/11/2019 tarihinde Resmi Gazete de Anayasa Mahkemesi Başkanlığı tarafından Bakırköy 13. İş Mahkemesi’nin 5953 sayılı Kanunun 14/2. fıkrası ve EK1/8. fıkrası ikinci cümlesine Anayasa aykırı uygulamasına itiraz ediliyordu.
İtiraz konusu fazla çalışma ücretine yüzde 5 günlük faiz:
''Fazla çalışma ücretlerinin gününde verilmemesi halinde her geçen gün için yüzde 5 fazlasıyla ödenir''
Bunun anlamı günlük faiz yüzde 5 uygulanması, yıllık olarak 365xyüzde 5=Yüzde 1825 oranında faizler.
Bu faiz uygulamasını Anayasa aykırı bularak iptal edilmiştir.
Bu konuda Yargıtay açılan alacak davalarında 19/11/2019 tarihinden önce iptal edilmediği için yüzde 5'lik fazla çalışma haklarına ait gecikme faizlerine günlük yüzde 5 yönünde hükümler onanmıştır.
Gazete sahipleri bu karar karşısında derin bir nefes alacaklar. Özellikle 19/11/2019 tarihinden sonra davalarda Anayasa Mahkemesi iptal kararı göz önüne alınarak kararlar verilecektir. 5953 sayılı Kanunun “Anayasa Mahkemesince İptal Kararından” itibaren ilgili maddeler hakkında 4857 sayılı İş Kanunu dikkate alınarak 'En Yüksek Banka Mevduat Faizi' ilkesinden yeni bir düzenlemeye yer verilmesi gerekir.
İtiraz konusu ödenmeyen ücretine yüzde 5 günlük faiz:
14 Şubat 2020 tarihinde Resmi Gazete de Bakırköy 13. İş Mahkemesi bu defa 5953 14/Madde 2.fıkrasına Anayasa’ya aykırı olduğunu öne sürüyor.
''Gazetecilerin ücretlerinin vaktinde ödemeyen işverenler, bu ücretleri, geçecek her gün için yüzde beş fazlasıyla ödemeye mecburdur''
Anayasa Mahkemesi tıpkı gerekçeli kararında 19/11/2019 tarihinde görüşündeki gibi bunu da iptal ediyor.
Böylece bütün tamamlanmış olarak yüzde 5 günlük yüzde 1825 yıllık faizin hakkaniyetli olmadığı ortaya çıkıyor. Gazete sahipleri bu düzenleme ile ikinci defa derin bir oh çekiyor.
Gazeteci için faiz ve ücrette anayasa mahkemesinin birleştiği ortak görüş:
4857 sayılı Kanun'a tabi olarak çalışan işçiler yönünden fazla çalışma ücreti /ücret alacaklarının zamanında ödenmemesi durumuna ilişkin olarak en yüksek banka mevduat faizinin uygulanması öngörülmüştür. İtiraz konusu kural ise gazeteciler için fazla çalışma ücreti alacaklarının zamanında ödenmemesi durumunda temerrüt şartı aranmaksızın günlük yüzde 5, yıllık yüzde 1825 kadar yüksek oranda fazla ödeme, ayrıca yasal faiz hükmedilmesi, basın çalışanları için diğer çalışanlara göre orantısız uygulama olarak yorumlanmıştır. Anayasanın 2-10-13-48 göre iptali gerekmiştir.
Fiili hizmet zammında düzenlemeye 9 ay süre tanınmıştır: Yönetmelikle fiili hizmette basın kartı alımı ölçüt olunmaz denilmiştir. Basın ve gazetecilik Basın Kartı Yönetmeliği’ne göre 90 mesleğinde basın kartı sahibi olmak suretiyle fiilen çalışanlar denilmiştir.
İstanbul 22.İş Mahkemesi itirazı sonucu,5510/40-16 maddesinde Yönetmelikle değil, Kanunla basın kartı esasları belirlenir denmiş, bundan dolayı Anayasa Mahkemesine taşınmış, 9 ay sonra bu konuda yeniden düzenlemeye ihtiyaç duyulmuştur. 550/40 maddesinde (16) yazılı yönetmelik ile değil, kanunla bu düzenleme olacağı yönünde düzenlemeye gidilerek, basın kartının düzenlenmesi gerektiği, kanunda yer almayan konun yönetmelikle düzenlenmeyeceği yönünde,(17) sırada TRT çalışanları yer alıyor, buna benzer Anayasa da iptal onları da bekliyor.
