Küçük ve orta boy işletme olarak tanımlanan KOBİ’ler son açıklamayla bir yıl içinde 250 kişiden az çalışan istihdam eden, mali bilançosu ya da yıllık net satış hacminden herhangi biri 250 milyon Türk...
Küçük ve orta boy işletme olarak tanımlanan KOBİ’ler son açıklamayla bir yıl içinde 250 kişiden az çalışan istihdam eden, mali bilançosu ya da yıllık net satış hacminden herhangi biri 250 milyon Türk Lirası’nı aşmayan işletmeler olarak adlandırılmaktadır. Bu tanıma göre ülkemizdeki işletmelerin yüzde 99,82’lik kısmı KOBİ sınıfında yer almaktadır.
Ülkemizdeki istihdamın yüzde 65’ini, cironun yüzde 44’ünü, personel maliyetinin yüzde 48’ini, üretim değerinin yüzde 37’sini ve faktör maliyeti ile katma değerin yüzde 36’sını oluşturan KOBİ’ler ihracatın yüzde 30’unu, ithalatın ise yüzde 15’ini gerçekleştirmiştir. (2021 ve 2022 yılları verileri). Düşük oranlı ithal girdi ile ihracat hacminden yüksek pay almayı başaran KOBİ’lerin ihracatının yüzde 91’lik kısmını imalat sanayi ürünleri oluşturmaktadır. Sıralama ise; giyim eşyası sektörünün payı yüzde 12,9, başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipmanların payı yüzde 10 ve tekstil ürünlerinin payı yüzde 9,1 şeklindedir. İhracatın yüzde 47’si Avrupa ülkelerine, yüzde 33’ü Asya ülkelerine yapılırken ithalatın yüzde 47’si Asya ülkelerinden yüzde 43’ü Avrupa ülkelerinden gerçekleştirilmiştir.
2021 yılı verilerine göre KOBİ’lerin çalışan başına personel maliyeti yaklaşık 40 bin TL olup, alt kırılımlarda orta ölçekli işletmelerde 68 bin TL, küçük işletmelerde 49 bin TL ve mikro boyutlu işletmelerde 21 bin TL seviyesindedir. İstihdama göre hızlı büyüyen 25 bin 426 girişimin yüzde 91’ini oluşturan KOBİ’ler ciroya göre hızlı büyüyen 36 bin 154 girişimin yüzde 90’ını oluşturmaktadır. Ar-Ge harcamalarında KOBİ’ler 15 milyar 458 milyon TL ile yüzde 27’lik pay almışlardır. Bununla birlikte, imalat sanayinde teknoloji kullanımında sınırlı kalındığı görülmektedir. İmalat sanayindeki KOBİ’ler teknoloji düzeylerine göre sınıflandırıldığında, yüzde 55,9'u düşük teknoloji sınıfında üretim yaparken, büyük ölçekli girişimlerde bu oran yüzde 45,9 olmuştur. KOBİ büyüklük gruplarına göre incelendiğinde; mikro ölçekli girişimlerin yüzde 57'si düşük teknoloji sınıfında üretim yaparken yüzde 31,2'si orta-düşük teknoloji, yüzde 11,2'si orta-yüksek teknoloji ve yüzde 0,6'sı yüksek teknoloji sınıfında üretim yapmıştır. Buna karşılık küçük ölçekli girişimlerde bu oranlar sırasıyla yüzde 51,3, yüzde 30,4, yüzde 17,2 ve yüzde 1 iken orta ölçekli girişimlerde yüzde 50,4, yüzde 29,1, yüzde 19 ve yüzde 1,4 olarak gerçekleşmiştir (TÜİK). Kapanan girişimler incelendiğinde ise; KOBİ payının son 5 yıllık ortalamada yaklaşık yüzde 12 olduğu ve büyük çoğunluğunun mikro segmentte yer aldığı görülmektedir.
Bu veriler bize özellikle imalat sanayinde faaliyet gösteren KOBİ’lerin yüksek ve orta-yüksek teknoloji kullanımının artırılmasını gerektiğini aksi takdirde gelişen günün koşullarına adaptasyon sağlamada sorun yaşadıklarını ve yaşayacaklarını göstermektedir. Bunun için teknolojik alt yapı yatırımlarını gerçekleştirmek üzere kredi destek paketleri, eğitimler ve bu konuda teşvikler gerçekleştirilmelidir. Bu sayede hem üretimdeki teknoloji kullanımı artırılacak hem de işletmelerinin faaliyet ömürlerinin uzaması sağlanacaktır.
Gelecek hafta verilerin açıklanacağı takvimden önemli olanları aşağıda paylaşıyorum.
Ekonomik veri takvimi
03 Nisan 2023, Pazartesi Türkiye İSO İmalat Sektörü PMI
03 Nisan 2023, Pazartesi Türkiye TÜFE (Aylık-Yıllık)
03 Nisan 2023, Pazartesi Almanya S&P İmalat Sektörü PMI (Final)
03 Nisan 2023, Pazartesi Euro Bölgesi S&P İmalat Sektörü PMI (Final)
03 Nisan 2023, Pazartesi İngiltere S&P İmalat Sektörü PMI (Final)
03 Nisan 2023, Pazartesi Türkiye İhracat/İthalat (Öncü-Yıllık)
03 Nisan 2023, Pazartesi ABD ISM İmalat Sektörü PMI
04 Nisan 2023, Salı Almanya İhracat/İthalat
04 Nisan 2023, Salı Euro Bölgesi ÜFE (Yıllık)
05 Nisan 2023, Çarşamba ABD İhracat/İthalat ($)
07 Nisan 2023 Cuma ABD Tarım Dışı İstihdam
07 Nisan 2023 Cuma ABD İşsizlik Oranı
Ekonomi ve finans sözlüğü
Analitik bilanço: Bilançonun aktif ve pasif kalemlerinde yer alan hesapların birbiriyle netleştirilerek uygun bir gruplama altında toplulaştırıldığı bilançodur.
Ölen girişimler: İlgili yıl aktif olmasına rağmen takip eden iki yıl içinde aktifliği yani faaliyeti sona eren girişimlerdir.
Tüketici fiyat endeksi: Tüketici tarafından satın alınan mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimleri ölçen endekstir.
