Kadınların çalışma hayatları özellikle doğum sonrası kesintiye uğruyor.Doğum yaptıktan sonra verilen sekiz hafta izin süresi anne için de dünyaya gelen evlat için de oldukça kısa bir süre olunca kadın...
Kadınların çalışma hayatları özellikle doğum sonrası kesintiye uğruyor.Doğum yaptıktan sonra verilen sekiz hafta izin süresi anne için de dünyaya gelen evlat için de oldukça kısa bir süre olunca kadınlarımızın bir kısmı doğum sonrası ya iş hayatını tamamen bırakıyor veya ücretsiz izin alıyor.
Doğum sonrası çalışmayarak boşta geçirdikleri süreleri kadın sigortalıların borçlanma hakları bulunuyor. Kadınlarımız doğum sonrası boşta geçen sürelerden, prim yatmayan sürelerden en fazla iki yıla kadar olan süreyi borçlanabilir.
Doğum Borçlanması ile ilgili düzenlemeler 5510 sayılı Kanun’un 41.maddesinde, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 66.maddesinde ve 2013/11 sayılı Sigortalılık İşlemleri Genelgesinde düzenlenmiştir.
Doğum Borçlanması yapacak kadının staj-çıraklık veya sigortalı olarak en az bir günlük prim yatmış süresinin bulunması gerekiyor. Kadının SSK (4a), Bağ-Kur(4b) , Emekli Sandığı (4c) kapsamında bir çalışmasının olması yeterli oluyor. Kadınların en azında kısa vadeli sigorta kolları olarak nitelendirdiğimiz staj-çıraklık sigortasının olması gerekiyor. Doğum öncesi ödenmiş primi yoksa doğum borçlanması hakkı da bulunmuyor. Kadınlarımız en fazla üç çocuk için doğum borçlanması yapabiliyorlar. Toplam üç çocuğu olan ve her doğum sonrası en az iki yıl ödenmiş primi olmayan kadın emeklilik için 6 yıl toplu prim ödeme hakkını kazanmış oluyor.
Doğum Borçlanması için eğer birden fazla çocuk için borçlanma hakkınız var ve hepsini borçlanmak istemiyorsanız bu durumda 2008 öncesi doğumları borçlanmanız emekli aylığınızın yüksek olmasını sağlar. Özellikle emekli aylığında artış istiyorsanız mümkünse 2008 öncesi doğumları borçlanmanız aylığınıza katkı sağlayacaktır.
Bağ-Kur kapsamında prim ödeyen kadınların primlerini ödemedikleri dondurdukları süreler için doğum borçlanması yapma hakları bulunmuyor. Bağ-Kur kapsamında prim süresi dondurulan kadınlar aynı sürelerde doğum yapmışlarsa Sosyal Güvenlik Kurumu bu sürelerde Bağ-Kur primi ödetiyor. Doğum Borçlanmasını yaptırmıyor. Örneğin 1.05.2008 tarihinde doğum yaptıysanız ve Ekim 2008 öncesi Bağkur süreleriniz dondurulduysa, doğum borçlanması ancak Ekim 2008 sonrasında kalan süreler için söz konusu olabiliyor.
Doğum borçlanmasından evlat edinmiş kadınlarımızda faydalanabiliyor. Evlat edinmiş olduğunuz çocuk için 2 yaş öncesi süreler için borçlanma yapabiliyorsunuz. Örneğin 6 aylık bir bebeği evlat edindiyseniz evlat edindiğiniz tarihten itibaren en fazla çocuğun iki yaşı doldurduğu tarihe kadar ödenmemiş sigorta sürelerinizi en fazla iki yılı tamamlayacak süre kadar borçlanma hakkınız bulunuyor.
2021 yılı doğum borçlanması yapanlar günlük en az 38,15 Lira en fazla 286,20 Lira ödeyerek prim günü satın alabilirler. Hangi yıllar için doğum borçlanması yaptığınız ve ne kadar öderseniz emekli aylığınıza ne kadar katkı sağlanır mutlaka emekli aylık hesabınız yapılarak planlanması gerekir. Bu konuda Sosyal Güvenlik Uzmanlarından destek alınmalıdır.
Doğum Borçlanmasını SSK ve Emekli Sandığı kapsamında görevde iken ödeme yapanlar ödeme rakamı üzerinden vergi indiriminden yararlanırlar. Doğum Borçlanması yapan kadın sigortalının aldığı ücrete göre elde edeceği vergi indirimi de değişiklik gösterir.
Doğum borçlanmasında mevzuatta ciddi bir eksiklik olarak hala daha düzeltilmeyen bir madde var ki Sosyal Güvenlik Kurumunun ciddi bir ayıbıdır. Sosyal Güvenlik Kurumu erkek sigortalılarına her şartta askerlik borçlanması hakkı verirken, kadınlara önce işe gir sonra doğum yap diyerek bir haksızlık daha yaratıyor. Hâlbuki ülkemizde kadının önce işe girmesi ardından doğum yapması çoğu zaman mümkün değil. Bu nedenle sigortalı öncesi veya sonrası tüm annelere doğum borçlanması hakkı verilmelidir. Talep etmekten ve dile getirmekten vazgeçemeyeceğimiz bu uygulamanın kısa sürede sonuç vermesini diliyorum.
Sağlıcakla kalın…
