Emeklilikte yaşa takılanlarla birlikte işverenlerin bugünlerde kafası karıştı. Özellikle sosyal yazılı medya da, görsel medya da bilgi kirliliği ile birlikte ne yapacaklarını bilemedi. Sosyal Güvenlik...
Emeklilikte yaşa takılanlarla birlikte işverenlerin bugünlerde kafası karıştı. Özellikle sosyal yazılı medya da, görsel medya da bilgi kirliliği ile birlikte ne yapacaklarını bilemedi. Sosyal Güvenlik Kurumu konuyla ilgili basın müşavirlikleri duyurular yayınlamaya başladı.
8 Eylül 1999 öncesinde sigorta kaydı bulunan, sigortalıların sigortalılık süresi kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl işe giriş tarihlerine göre 5 bin gün ile 5 bin 975 gün arasında gün şartı korunmuştur. Bağ-Kur ,Tarım Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nda ise kadın 7 bin 200, erkek 9 bin gün emeklilik şartı bulunuyor.
Tarım SSK ise 15 yıl 3600 gün şartı devam ediyor.
“2 nolu belge türü olan sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanları” EYT kapsamında emekli olup aynı işyerinde işten ayrılışından itibaren 30 gün içerisinde işe başlamaları halinde 5 puanlık prim teşviki verilecektir.
2829 sayılı kanunla hizmet birleştirilmesinde 1260 gün kuralına da dikkat edilmesi gerekiyor.
Emeklilik başvurusunu; çalışanlar için işten ayrılış bildirgesi verilir. e devlet üzerinden, SGK İl/SGM bizzat müracaat ederek, PTT üzerinden taahhütlü (iadeli), PTT Kargo, APS, ALO Post resmi şekilde müracaat olunur.
EYT statüsünden emeklilik öncesi sigortalı hizmet bildirimlerinde Ş, K, S kodlarını incelemenizde fayda var. Özellikle bu kodların silinmesi halinde 5000 ila 5975 gün fazlası olanların korkmaması gerekiyor. Fiili hizmet süreleri olanların 1.10.2008 sonrası ilave prim günlerine de dikkat etmesi gerekir.
18 yaş öncesi sigortalılık sürelerini de ayrıca değerlendirmeniz gerekir.
EYT işverenler bunlara dikkat etmesi gerekir:
a) Farklı konumda çalıştırılmadıkça deneme süreli iş sözleşmesi EYT sonrası işe alınan işçi için uygulanmaz.
b) EYT ile yeniden işe alınan işçi için belirli süreli iş sözleşmesi kurulamaz.
c) EYT emekli olacaklara, kıdem tazminatı defaeden ya da taksitle ödenir (karşılıklı anlaşma), EYT anlaşma ile kıdem tazminatı daha sonra ödenecek ise (örnek: EYT emekli oldu, ikiyıl sonra hizmet akdi sonlanması halinde en son ücret üzerinden güncel ödeme) EYT kapsamında emekli olan kıdem tazminatını alan sigortalı, aynı işyerinde çalış¬maya devam etmesi, yeni hizmet sözleşmesine göre yapılır. Emekli ol¬duktan sonraki çalışma süresi için kıdem tazminatı hesabı yapılır. Sigortalının emek¬lilik öncesi dönemi ihbar ve kıdem tazminatı alacakları açısından tasfiye edilir.
d) Yıllık izin ise kıdem süresi ile bağlantılı olarak kullandırılır. Aynı işyerinde çalışmaya devam eden işçinin yıllık ücretli izin süresi hesaplanırken önceki ve sonraki çalışma süreleri toplanır. Yargıtay, sigortalının emekli ol¬masının ve kendisine kıdem tazminatı ödenmesinin yıllık izin yönünden sü¬relerin birleştirilmesine engel oluşturmaz demiştir.
SONUÇ
03/03/2023 tarihli SGK duyurusunda, sigortalılara “emekli olabilir” ibareli yazı verilmeyeceği; sigortalıların beyanlarına göre e-devletleri üzerinden “tescil ve hizmet döküm belgesi” emeklilik şartlarını ve emeklilik şartlarını yerine getirdiğini gösterir “çalışma hayatım” ve “normal şartlarda ne zaman emekli olurum” belgesinin talep edilip bu belgelere göre işten ayrılış bildirgesinin verilebileceği kamu oyuna duyurulmuştur.
EYT kapsamında emekli olabilmek için İK veya personel servislerine işten çıkışlarının yapılması için müracaat edecek sigortalılarla ilgili aşağıdaki sürecin işletilmesi önerilmektedir.
a) İşverene dilekçe verilmesi (emeklilik/aynı işyerinde çalışmak)
b) Dilekçe ekine e-devlet alınan belgelerin eklenmesi
c) İşveren tarafından belgelerin incelenmesi
d) Emeklilik halinde işten ayrılış bildirgesine ''8'' kodu ile çıkış yapışması.
İşten çıkışı yapılacak sigortalılardan çalışmaya devam edenlerin ise işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içerisinde en son çalışılan özel sektör işyerinde sosyal güvenlik destek primine tabi olarak işe girişlerinin yapılması halinde sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanır.
