Günümüz toplumlarında yapay zekanın giderek yayıldığı sanırım gözden kaçmayan bir gerçektir. Toplumlar, kültürel ve sosyal alanlarda gelişimlere şahit olurlarken teknolojik gelişmelerinde büyük yol kat ettiği görülmektedir. Çeşitli teknolojik gelişmelere bağlı olarak insanlık, birtakım ilerlemeler elde etmişti. Örneğin, cerrahi bir müdahaleyi kolayca ve kısa sürede yapabilmiştir. Bunun yanında yine aynı şekilde herhangi bir kaza sonucunda herhangi organını kaybeden birine gerçeğinin yerini tam olarak tutmasa da yaşamını devam ettirmesini sağlayacak kolaylıkta yapay bir organ nakledilebilmekte. Fakat yapay zeka tüm bu gelişmelerin aksine daha hızlı ilerlemekte, bir ilacın nasıl yapılacağının tarifini vermekle kalmamakta, ilacı üretebilmektedir. Dolayısıyla bu nitelik, yapay zekaya başka birtakım niteliklerde yüklemektedir ki bu nitelikler insanlık adına daha ileri boyutlar göstermektedir. Hatta daha ileri gidersek daha tehlikeli boyutlara varmaktadır.
YAPAY ZEKA VE İNSANLIK
Yapay zekanın kullanımı ilk olarak 1956 yılında yapılan Dartmouth konferansında hesap makinaları için kullanılmıştır. O tarihten itibaren değişen koşullar ile birlikte yapay zeka alanında da önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Geçmiş çağlardan beri insanlık, farklı yollar ile hayatını kolaylaştırmayı başarmıştır. Örneğin; ateşi kullanarak, yemek pişirmiş, hayvanları kullanarak toprağı işlemiştir. Bu durum her ne kadar ilkel yöntemler olarak değerlendirilse de insanların yaşamlarını kolaylaştırması noktasında olumlu neticeler sunmuştur. Bununla birlikte yine ilkel yollarla yapılan silahlarda insanlık adına önemli gelişmeler sağlamıştır. İnsanlar, yaptıkları bu silahlar ile kendilerini yabani hayvanlara karşı korumuş, hayatlarını devam ettirmişlerdir. Tüm bu gelişmeler, insanların karşılaştıkları zorluklar karşısında mücadele etmeleri ve akıllarını kullanmaları sonucunda ortaya çıkmıştır.
İnsanlık tarihi, bu tarz gelişmeler ile ilerlerken bilimsel çalışmalarda gün yüzüne çıkmıştır. Örneğin, ‘televizyon, telefon ve bilgisayarın icadı’ gibi gelişmeler beraberinde farklı coğrafyalarda farklı gelişmelerin yaşandığının farkına varılmasını sağlamıştır. Bu durum rekabet unsurlarının gün yüzüne çıkmasını sağlamış, böylece insanlar teknolojik gelişmeler ışığında kendilerini yenilemeye başlamışlardır. Geçmiş yıllardan süre gelen ve kendilerini korumaya yarayan ateşli silahlar insanlığa yetmemeye başlamıştır.
Bu eksiklik silah teknolojisinin daha da ilerlemesine dolayısıyla tahribatı daha güçlü silahların icat edilmesine yol açmıştır. Ülkeler arasındaki rekabet ortamına dönen bu saha uzaya uydu gönderimine kadar ilerlemiştir. Şüphesiz bu gelişmelerde insanları tatmin etmemiştir. II. Dünya Savaşı’ndan sonra ortaya çıkan iki kutuplu dünyada artık tek tek devletler değil, bloklar birbiriyle rakip konuma gelmiştir. Dünyanın içerisine sürüklendiği bu bloklaşmada artık tek tek insanlar değil; sadece blokların varlığı önemsenmiştir. Etkileri halen devam etmekte olan Hiroşima bölgesine atılan atom bombası bunun en güzel örneğidir.
GÜNÜMÜZDE YAPAY ZEKA VE OLASI SONUÇLARI
Tarihsel gelişimini çok kısa özet şeklinde yukarıda verdiğimiz gelişmeler, direkt olarak yapay zeka ile ilintili görülmüyor olsa bile bilimsel gelişmelerin ve ülkeler arasındaki rekabetin göstergeleri olması dolayısıyla önemlidir. Fakat günümüzde yapay zeka epey yol katetmiş gibi görülmektedir. Hatta devletler arasındaki rekabeti, savaşın dahi bu yolla yapıldığını söylemek sanırım yanlış bir ifade olmayacaktır. Yapay zeka ile programlanmış bazı yazılımlar aracılığıyla üniversitede bazı derslerin daha rahat işlenmeye başladığı, hatta yine benzer programlar aracılığıyla öğrencilerin bilgi sahibi olmadıkları konular hakkındaki soruları dahi çözebildikleri ifade edilmektedir. Modern çağ ile birlikte gelişen iletişim ağı ve Android telefonlar aracılığıyla kullanımları mümkün olan bu programlar aracılığıyla insanlar, ihtiyaç duyabilecekleri bilgilere bir tuş darbesiyle ulaşabilmekte, yine aynı tuş darbesiyle istedikleri yerlere not edebilmektedirler. Yapay zekanın verdiği bu olanaklar ile bilgi adeta bir ağ sistemi içerisinde tüm dünyayı saniyeler içinde dolaşmaktadır. Bu ağı olumlu şekilde kullanabilen ülkeler şu an sistem açısından en üst seviyededirler.
Buraya kadar anlatılan kısım insanlık adına varılan gelişmeler açısından devrim niteliği sayılabilecek gelişmelerdir. Zira bu gelişmeler sayesinde insanlık ailesi, sınırları çizilmiş bir dünyada sınırsız bilgi ağıyla kendisinden çok uzakta olan herhangi bir yerde herhangi bir bilgiye ulaşmak konusunda zorluk yaşamamaktadır. Fakat teknolojik gelişmelerin giderek ilerlemesi, içinden çıkılamaz belki de ön görülemez birtakım zorlukları da beraberinde getirebilir. Bu noktada dikkat edilmesi gerekir. Örneğin, yapılan bir robotun bilgisayar aracılığıyla kontrol edilmesi esnasında, kontrol edilmez bir noktaya varması durumunda ne yapılmaktadır. Sanayi alanında çalışması için üretilen bir robotun buradaki işçilerin işlerine son verilmesine sebep olmayacağının garantisi var mıdır.? Böyle bir durumda insanlara verilecek maddi zarar ve daha tehlikelisi insanların aktif olarak faaliyet yürüttüğü bir ortama yapay zeka ile kontrol edilen bu robotların girmesi insanın daha dar noktada hayat bulması anlamına gelmeyecek midir.? Olası bir durumda kontrol edilen robotun veya makinenin kontrolden çıkmaması için ne gibi önlemler alınmıştır.? Bu gibi konular insanlığın hizmetine sunulmuş yapay zekanın faydaları olduğu kadar birtakım zararlarının olabileceğinin göz önünde tutularak, bu riskli durumlara göre hareket edilmesi gerektiğini zorunlu kılmaktadır…