Rusya-Ukrayna krizi bağlamında oluşan mevcut “enerji krizinin” etkisi, AB ülkelerini petrol ve gaz arzının çeşitlendi...

Rusya-Ukrayna krizi bağlamında oluşan mevcut “enerji krizinin” etkisi, AB ülkelerini petrol ve gaz arzının çeşitlendirilmesi konusunda zorluyor. Batı Avrupa ile Rusya arasında on yıllardır istikrarlı bir denge siyaseti yürütmeyi başaran Macaristan, Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerle de ilişkilerini geliştirme yolunda çok yönlü strateji izlemektedir. Geçmişte de Varşova Paktı üyeliğine rağmen Batı Avrupa ile ekonomik ilişkilerini koruyabilmiş olan Macaristan, Sovyet modelinden uzak bir sosyo-ekonomik düzen geliştirmiş; ancak Moskova ile de sadakate dayalı ilişkisini korumuştur. Son yıllardaysa Budapeşte, orta büyüklükte bir devlet olma yolunda kararlılıkla ilerlemekte ve Doğu Avrupa’nın bu küçük ülkesi uluslararası ilişkilerin gelişmesinde önemli bir rol oynayabileceğini göstermektedir. Yakın geçmişi biraz hatırlarsak; 2010 yılından bu yana Doğu’ya açılma stratejisi izleyen Macaristan’ın Dışişleri Bakanlığı, 2014 yılında Dışişleri ve Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı olarak yeniden adlandırılmış ve Yatırım Çekme Ajansı kurulmuştur. Diğer yandan Macaristan’ın dış politikadaki genişleme stratejisi doğu ile sınırlı değil; aynı zamanda Güney Amerika’yı da kapsamaktadır. AB DIŞINDAKİ ÜLKELER Buradan da anlaşılacağı üzere aslında Macaristan, yeni denge siyasetini AB dışındaki ülkelerle de ilişkilerini geliştirerek yürütmek konusunda kararlı görünüyor. Özellikle ekonomik ilişkiler, ülkenin dış ticaret ve enerji alanındaki riskleri asgariye indirmeyi hedeflediğini söylemek mümkün. 2018 yılından bu yana Macaristan, Türk Devletleri Teşkilatı’nda gözlemci statüsüne sahiptir. Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkiye ve Özbekistan’ı kapsayan Türk Devletleri Teşkilatı’ndaki diğer gözlemci statüsünde Türkmenistan ve KKTC vardır. Türk soylu ülkelerden olan Macaristan başbakanı, Kasım 2022’de, Semerkant’ta düzenlenen TDT toplantısında, TDT’nın Ukrayna Krizi’ne yönelik barışçıl bir katkı sunacağını düşündüğünü belirtmiştir. Diğer yandan Macaristan, Türk devletleri için Avrupa’daki akraba devlettir ve TDT’nın Avrupa’daki sesi olarak da tanımlanmaktadır. Macaristan’ın modern diplomasisinin çok yönlü yapısı, ülkenin ekonomik, dış ticaret ve siyasi işbirliği yapılanmalarının geliştirilmesi için uluslararası arenada etkili bir statüsü kazandırmaktadır. Türkiye topraklarında bir gaz merkezi projesi, ülkeler arasında işbirliği için yeni fırsatlar yaratıyor ve Ankara'nın jeopolitik etkisini genişletiyor. Macaristan’ın bu artan diplomatik gücü, Türkiye’nin bölgesel etkisinin artmasına da dolaylı olarak katkı sağlamaktadır. Budapeşte’nin Ankara’yı destekleyen adımları ve söylemleri, Türkiye’nin gerek Ukrayna meselesindeki arabulucu tutumunu gerek Rus gazı için yeni merkez olma projesini gerekse “Yeniden Asya” stratejisini güçlendirmektedir. Doğu Avrupa’da Türkiye’nin bölgesel etkisi bu bağlamda önem kazanmaktadır.