Şair-Yazar Mahmut Temizyürek, Yaşar Kemal’in sözlü kültürün yerini yazılı kültüre zorunlu olarak bıraktığı bir zamanda insa...
Şair-Yazar Mahmut Temizyürek, Yaşar Kemal’in sözlü kültürün yerini yazılı kültüre zorunlu olarak bıraktığı bir zamanda insan sesini çağımıza aktaran bir destancı olduğunu söylediTürk edebiyatının sınırları aşan büyük yazarı Yaşar Kemal 28 Şubat 2015’te aramızdan ayrıldı. ‘İnce Memed’den ‘Bir Ada Hikayesi’ne kadar her eseriyle edebiyatın gündeminde olan Yaşar Kemal, Türkçeyi çok güçlü bir şekilde kullanan bir yazar olduğu kadar yaşadığı çağın bütün renklerini konu edindi. Dünyanın bir çok ülkesinde romanları çevrilen Yaşar Kemal’i şair-yazar Mahmut Temizyürek’le konuştuk. ‘Nazım Okulu- Teleskoplu Destancı’ kitabında Yaşar Kemal’i ayrı bir bölümde ele alan Temizyürek’e Yaşar Kemal’in edebiyatımız için önemini sorduk. - Yaşar Kemal öleli 7 yıl oluyor. 7 yıl Yaşar Kemal’siz edebiyatımız açısından nasıl geçti? Yaşar Kemal gibi yazarlar bir dile yüz yılda bir gelirler. Korkarım artık hiç gelemeyecek, Yaşar Kemal’in bir benzeri. Çünkü o, sözlü kültürün yerini yazılı kültüre zorunlu olarak bıraktığı bir zaman diliminde, insan sesinin matbaa kurşunlarına döküldüğü bir zamanda, Türkiye’de gecikmiş olan tam da o geçiş döneminde yaşadı. İnsanlığın iki zıt kültürünün birbirini anlamasına tercüman olmayı olağanüstü bir dil yeteneğiyle başaran bir yazardı. Yerini doldurmak olanaksızdır.
Gideli beş yıl oldu. Onun varlığı yalnızca edebi bir varoluş değildi. O yaşarken bu ülkenin en can alıcı sorunlarından birinin, düşünce özgürlüğünün de bir simgesiydi. Benzetmek gerekirse, 1960’lı yıllarda Fransa-Cezayir savaşı sırasındaki Jean Paul Sartre’ın konumuna benzer. Sartre’ın “bütün Fransa” olarak görülmesi gibi o da bütün Türkiye olmuştu. Dahası, -son dörtlemesi ‘Bir Ada Hikayesi’ni düşünürsek- bütün bir Ortadoğu.
Yaşasaydı ve sağlığı da elverseydi toplumsal çatışmalarda, halkların özgürlük mücadelelerinde, açlık grevlerinde, Gezi davasında vb. egemenler karşısında halkların itibarlı sözcüsü olmaya devam ederdi. Yıllarca böyle yaşadığı gibi. - Yaşar Kemal uzun yaşadı. 90 yılı devirdi. Hayatının sonlarına doğru pek yeni bir şey yazmadı. Buna rağmen uzun yaşamasının hem edebiyatımıza hem aydın dünyasına bir katkısı olduğunu düşünenlerdenim. Yaşar Kemal’in son zamanlarının hayatımıza katkısı hakkında neler söyleyeceksin?Son yapıtı “Bir Ada Hikayesi”nin son dördüncü cildi “Çıplak Ada Çıplak Deniz”in yayımlanış yılı 2012’dir. Bu dört cilt ban