Çalışma hayatında zaman zaman çalışanlar, işveren vekillerince ağır hakaret ve alaycı tutumlara maruz kalabilir. Bu durumda haklı nedenle iş sözleşmelerini feshetme hakkına sahipler.
4857/24 maddesi...
Çalışma hayatında zaman zaman çalışanlar, işveren vekillerince ağır hakaret ve alaycı tutumlara maruz kalabilir. Bu durumda haklı nedenle iş sözleşmelerini feshetme hakkına sahipler.
4857/24 maddesi işçinin haklı nedenle fesih haklarını tanımlamıştır. Süresi belirli olsun veya olmasın işçi, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir:
I. Sağlık sebepleri:
a) İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa.
b) İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa.
II. Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri:
a) İşveren iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında yanlış vasıflar veya şartlar göstermek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermek veya sözler söylemek suretiyle işçiyi yanıltırsa.
b) İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa veya işçiye cinsel tacizde bulunursa.
c) İşveren işçiye veya ailesi üyelerinden birine karşı sataşmada bulunur veya gözdağı verirse yahut işçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karşı davranışa özendirir, kışkırtır, sürükler, yahut işçiye ve ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlerse yahut işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa.
d) İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmazsa.
e) İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse,
f) Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren tarafından işçiye yapabileceği sayı ve tutardan az iş verildiği hallerde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek işçinin eksik aldığı ücret karşılanmazsa yahut çalışma şartları uygulanmazsa.
III. Zorlayıcı sebepler:
İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa
Yukarıdaki yazılı esaslar dikkate alınarak iş sözleşmesi feshedilir.
T.C YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ Esas No. 2018/6416 Karar No. 2018/15791 Tarihi: 13.09.2018
ÖZETİ:
1-Dosyadaki bilgi ve belgelere delillerin takdirinde isabetsizlik görülmemesine ve özellikle işveren vekili davalının yönetim kurulu toplantısı sırasında davacıya karşı söylediği ağır eleştiri niteliğindeki sözlerin ve davranışların davacı işçinin mesleği, sıfatı ve kıdemi nazara alındığında, davacı işçi açısından haklı fesih sebebi oluşturduğunun, buna göre davacı işçinin kıdem tazminatına hak kazandığının, ancak iş aktini fesheden tarafın ihbar tazminatı ve kötü niyet tazminatı talep edemeyeceğinin anlaşılmasına göre davalı şirketin tüm, davacının ve davalı ‘ın temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Sulh Ceza Mahkemesi dosyasının incelenmesinden, iddianamede davalının davacıya “saçmalama” dediği, Sulh Ceza Mahkemesi kararının gerekçesinde “saçmalama” sözünün, davacının yaptığı iş ile ilgili yakınma ve eleştiri oluşturduğunun, hakaret suçunu oluşturmadığının belirtildiği, davalı hakkında beraat kararı verildiği ve kararın Yargıtay Ceza Dairesi tarafından onandığı anlaşılmaktadır.
Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşen Ceza Mahkemesi kararı manevi tazminat talebi bakımından bağlayıcı olup, söylenen sözlerin feshe haklılık kazandırmakla birlikte suç teşkil etmediği ve hakaret sayılmadığı anlaşıldığından davacının manevi tazminat talebinin reddi gerekirken kabulü hatalıdır.
Sonuç:
İş akdini fesih haklı olup, tazminat verilir, ihbar alamaz (işçi fesih),kötü niyet tazminatı isteyemez (işçi fesih), işe iade açılmaz (işçi fesih), diğer alacak hakları olan, ücret, ikramiye, yıllık izin parası ve sözleşmeden doğan işçilik haklarını isteyebilir, dava açmadan önce arabulucuya başvurulması esastır.
