İşsizliğin bu kadar yüksek olduğu bir dönemde, özellikle gençlerimizin pek çoğundan ‘İş olsun da fark etmez’ ifadesini duyar g...

İşsizliğin bu kadar yüksek olduğu bir dönemde, özellikle gençlerimizin pek çoğundan ‘İş olsun da fark etmez’ ifadesini duyar gibiyim. Elbette öncelik bir işimizin olması, zorunlu ihtiyaçlarımızı ve geçimimizi sağlayabilmek. Bizim ifade etmek istediğimiz ise dilimizin döndüğünce kamuda çalışan işçi ve memurlarımız arasındaki farkları ortaya koyabilmek. Memurlar ve işçiler arasında ekonomik, mali ve sosyal haklar açısından önemli farklılıklar bulunmaktadır. Bu yazımızda, işçilerimiz ve memurlarımız arasındaki önemli farklılıklardan bazılarını dile getirmeye çalışacağız. Eğitim; memur olmak için belli bir eğitim süreci gerekirken, vasıfsız işçi olarak çalışmak için herhangi bir eğitim süreci gerekmez. Son zamanlarda ise, fakülte mezunu pek çok gencimizin aldıkları eğitimin dışında bulabildikleri işlerde çalıştıkları da bir gerçek. İş güvenceleri açısından, işçiler 4857 sayılı İş Kanunu’na, memurlar ise 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olarak istihdam edilmektedir. İş güvencesi olarak, memurların sahip olduğu iş güvencesi ile işçilerin sahip olduğu iş güvencesi kıyaslanmayacak kadar memur lehinedir. İş akdi feshedilen bir işçi işe iade davasını kazansa dahi mahkemece belirlenen tazminatları ödenmek kaydıyla göreve başlatılmayabilir ya da başka bir göreve başlatılabilir. Bu açıdan memurların sahip olduğu güvence oldukça fazla olup memurların Yüksek Disiplin Kurulu kararı olmadan memuriyeti sona erdirilemez. Yüksek Disiplin Kurulu Kararı ile görevi sona erdirilenlerden idari yargıda davayı kazananların göreve başlatılmaması gibi bir durum ise söz konusu değildir. Yıllık izinlerde işçilerin yıllık izinleri iş günü olarak hesaplanırken, memurlarda yıllık izinlerden tatiller izin süreleri yıllık izinlerin içerisinden çıkartılmaz. Fazla çalışma açısından, işçi ve memurların fazla çalışma ücretleri arasında uçurum vardır. 4857 sayılı İş Kanunu’nda işçilere yapılacak fazla çalışma ücretinin ve şartlarının detaylarına yer verilmiş, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenmektedir. Ayrıca, toplu sözleşmeyle yüzde elli rakamı daha da arttırılabilmektedir. Memurlarda ise fazla mesai ücreti oldukça düşüktür. Ayrıca 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda “Amir memura gerektiğinde fazla çalıştırabilir, karşılığı ücret ya da izindir” der. Yıllık izne çıkan işçiye avans ödenmesi zorunluyken, memurlarda böyle bir hak yoktur. İzin parası; memurlarda izin parası yokken işçilerde izin parası vardır İş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenmek zorundadır. Memurlar için böyle bir durum söz konusu değildir. Maaş ödemeleri, memurlar maaşlarını göreve başladıklarında peşin olarak alırlar. İşçiler ise çalıştıktan sonra almaktadır. Memurlar ölüm ve emeklilik dışında peşin aldıkları maaşlarının tamamını veya çalışmadığı günlerini geri iade etmek zorundadırlar. İş sözleşmesinin sonlanması; işçi ve işverenin karşılıklı anlaşma ile iş sözleşmesi sona erdirebilir. Yani işveren işçiye belirli tutardaki bir ödeme (makul yarar) karşılığında iş akdini sona erdirebilirken, memurlar açısından böyle bir uygulama söz konusu değildir. Geçici iş görmezlik ödeneği; kamu işçileri geçici iş göremezlik ödeneği alırken, memurlar için geçici iş göremezlik ödeneği söz konusu değildir. Ayrıca memurların bazı hastalıklar dışında bir takvim yılı içinde kullanılan hastalık izin süreleri toplamının 7 günü aşması halinde, aşan sürelere isabet eden zam ve tazminatlar yüzde 25 eksik ödenmektedir. Doğum yapan; doğum yapan memurlara doğum nedeniyle verilen izinler işçilere göre daha avantajlıdır. Nakil hakkı; memurun kurumlar arası ya da şehirler arası nakil hakkı vardır. İşçilerin nakil hakkı yoktur. İşçi memur arasında, yemek, yol vb. ücretleri açısından önemli farklar bulunmaktadır. Yemek hakkı; işçiler toplu sözleşmeyle ücretsiz yemek yiyebilirlerken memurlar, Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği’nin 4’üncü maddesine dayanılarak hazırlanan tebliğe göre belirlenen ücrete göre öğle yemeklerini yiyebilmektedirler. Yol ücreti; yine memurlar, iş yerlerine giderken yol ücreti alamazken işçilere günlük iki veya dört otobüs biletine tekabül ücret kadar ödeme yapılabilmektedir.