Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Moleküler Biyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Can’ın yürütücülüğünde, "Toxoplasma gondii SAG1, MIC1, ROP6, GRA1, SRS9 ve SporoSAG mRNA aşı transkriptlerini içeren miks mRNA aşısı yaklaşımı ile toksoplazmozise karşı koruyucu yeni nesil biyoteknolojik aşı geliştirilmesi" başlıklı projeye TÜBİTAK destek verecek. Proje, hamileler ve bağışıklığı zayıf bireylerde tehlikeli sonuçlara yol açabilen Toksoplazma enfeksiyonuna karşı etkili bir mRNA aşısı geliştirmeyi amaçlıyor. Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, proje ekibini makamında ağırlayarak tebrik etti. Prof. Dr. Budak, "Pandemi süreci aşı çalışmalarının önemini bir kez daha gözler önüne serdi. Araştırma üniversitemizin akademisyenleri, multidisipliner bir yaklaşımla Toksoplazma enfeksiyonuna yönelik bir aşı geliştirecek. Üniversitemizin temel bilimler ve sağlık alanlarındaki köklü geçmişi, bu tür projelerin desteklenmesi açısından büyük bir avantaj. Akademisyenlerimizi bu değerli çalışmalarından dolayı tebrik ediyorum ve başarılar diliyorum" dedi.
‘PARAZİTLERE KARŞI DA KULLANILABİLECEK’
Projenin yürütücüsü Doç. Dr. Hüseyin Can, "Projede, Toxoplasma gondii parazitine karşı mRNA aşısı geliştirmeyi hedefliyoruz. Dünya genelinde insan nüfusunun üçte birinin bu parazit ile enfekte olduğu tahmin ediliyor. Sağlıklı bireylerde genellikle belirti göstermeyen bu enfeksiyon, bağışıklık sistemi zayıf olanlarda ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir ve hamilelik döneminde fetüse geçerek düşüklere yol açabilir. Ayrıca, veterinerlik alanında koyunlarda düşüklere sebep olarak büyük ekonomik kayıplara yol açıyor. Bu nedenle, etkili bir ilacın olmaması, aşı çalışmalarına duyulan ihtiyacı artırıyor. Koyunlarda ruhsatlandırılmış Toxovax aşısı, toksoplasmozise karşı etkin bir aşı geliştirme potansiyelini gösteriyor" şeklinde konuştu. Doç. Dr. Can, mRNA aşılarının COVID-19 pandemisi sırasında başarıyla kullanıldığını belirtti. "mRNA aşı platformunun geniş kitlelere başarılı bir şekilde uygulandığı bu dönemde, diğer bulaşıcı patojenlere karşı da test edilmesi açık. Projemizde, Toxoplasma gondii’ye karşı multivalan bir mRNA aşısı geliştirmeyi planlıyoruz. Toxoplasma gondii SAG1, MIC1, ROP6, GRA1, SRS9 ve SporoSAG proteinlerini sentezleyen mRNA aşı transkriptleri üretilecek ve bu aşı farelere uygulanarak etkinliği test edilecektir. Sonuçta hem insanlar hem de çiftlik hayvanları için önemli bir parazit olan Toxoplasma gondii’ye karşı mRNA-LNP aşısının etkinliği deney hayvanlarında değerlendirilecektir. Bu proje, mRNA aşılarının sadece virüslere değil, parazitlere karşı da kullanılabileceğini gösterecek" dedi.
Proje ekibinde Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Moleküler Biyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cemal Ün, Ege Üniversitesi Aşı Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi Öğretim Üyeleri; Prof. Dr. Yüksel Gürüz, Prof. Dr. Mert Döşkaya, Doç. Dr. Aysu Değirmenci Döşkaya, Doç. Dr. Hasan Akbaba, Doç. Dr. Muhammet Karakavuk ve Dr. Özlem Günay Eşiyok yer alıyor.
