Son yıllarda tütün ürünlerinin kullanımının arttığı ifade edilirken uzmanlar, oluşturabileceği sağlık problemlerine karşı uyarıyor. Kullanım yaşının düşmesinin yanı sıra e-sigara, nargile gibi ürünlerin zararsız gibi düşünülmesi durumunun yanlış olduğunu ifade eden hekimler, toplumsal farkındalığın önemini vurguladı. Mehmet Akif Ersoy Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü’nden Doç. Dr. Mete Gürsoy, çeşitli şekillerde popülerize edildiğini belirttiği tütün ürünlerinin tehlike saçtığına dikkat çekerken önemli uyarılarda bulundu.
“Halk sağlığı problemi, sorun görünenden büyük”
E-sigaraya karşı toplumda bilinç düzeyinin yükseldiğini ancak bilgilendirme çalışmalarının devam etmesi gerektiğini anlatan Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Mete Gürsoy, “Toplumda bu konuda farkındalık oluşmasından dolayı mutluyum. En azından insanlar artık elektronik sigaranın zararsız olmadığını, önemli sağlık sorunlarına yol açabileceğini fark etmiş durumda. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) yayınladığı raporda elektronik sigaraların içerdiği maddeler itibariyle kansere sebep olabileceğini, uzun süreli kullanımda çok ciddi KOAH, kardiyovasküler hastalık riskini arttırdığı bu raporda açık bir şekilde belirtiliyor. Nikotin içerenleri zaten sigaraya eşdeğer zararlara sahip. Sorun görünenden büyük çünkü sigaraya, tütün ürünlerine bağlı yan etkiler uzun süreli kullanımda ortaya çıkıyor. İlerleyen dönemlerde daha erken yaşlarda akciğer kanseri hastaları görebileceğiz. E-sigaralar vb. ürünler o iyi görünen ambalajlarının tam tersine son derece zararlılar. Bakanlığımızın da son dönemde bununla ilgili aldığı tedbirler gerçekten çok önemli. Umarım özellikle erken yaş grubunda kullanımını önlemenin bir yolunu buluruz. Çünkü şuanda mevcut verilerle e-sigara kullanım yaşının 11 yaşa kadar düştüğü, lise öğrencilerinde yüzde 15’e varan e-sigara kullanma sıklığı olduğu artık biliniyor. Bu önemli bir halk sağlığı problemi. Yasak ama caydırıcı cezalar önemli düzenlemeler henüz yapılmış değil sadece Türkiye değil, birçok ülkede böyle. Popülerize ediliyor, gençlere çok kolay ulaşan internet ortamındaki birçok aktivite gençlerin bu tür ürünlerin kullanmasının önünü açıyor. Maalesef bu konuda çok ciddi bilgi kirliliği var” dedi.
“Nargilenin popülerize edilmesiyle tüberküloz sayılarında artış görüldü”
Ürünleri az kullanmanın zarar vermeyeceği anlamına gelmediğini ifade eden Doç. Dr. Mete Gürsoy sözlerini şöyle sürdürdü: “Toplumda ‘Az sigara içiyorum, zararlı mı?, sigara içmiyorum, nargile içiyorum, bir zararı yoktur’ tarzında yaklaşımlar var. Az sigara içerseniz çok sigara içen insandan daha az zarar görürüsünüz ama zarar görmezsiniz demek mümkün değil. Kalp, solunumsal hastalıklar riskini daha da önemlisi; kanser riskini inanılmaz boyutta arttırıyor. ‘Az sigara içiyorum’ demek kendinizi kandırmaktan başka bir şey değil. Yine pasif içiciler de bu konuda önemli bir sıkıntı yaşıyor, aslında onlar da sigara kullanıyor. Nargile kullanımı özellikle son dönemde maalesef hızla yaygınlaştı. 2 tane büyük problem var, yoğun miktarda tütün yanma ürününü insanların solumasına neden oluyor. Bir diğer problem de nargilenin tüm hatları insandan insana değişilmiyor. Sadece ucundaki filtre kısmı değiştiriliyor. Bulaşıcı, salgın hastalıkların yayılması açısından çok önemli sorunlar oluşturuyor. Hatta ülkemizde artık neredeyse çok çok az görülen tüberküloz sayılarında nargilenin popülerize edilmesiyle beraber artış görüldü, önemli bir sorun. Yanmazken fotoğraf çektirsinler eğer tabi ‘İlla ben bunu yapacağım’ diyorlarsa da kendi nargilelerini içsinler, başkası kullanmasın. Fazlasıyla keyif maddesi olarak popülerize ediliyor, nargile sigara gibi değil, uzun soluklu bir içecek. Uzun süre o ortamda kullanabiliyor insanlar, sohbete eşlik eden bir keyif aracı olarak görüyorlar, zararının çok iyi vurgulanması, alınması gereken tedbirlerin çok iyi anlatılması gerekiyor. Yaşın bu kadar düşmüş olması bu ürünlere bağlı ciddi sağlık sorunlarının önümüzdeki yıllarda ne kadar daha erken yaşlarda oluşacağını gösteriyor. Çok genç hastalarda kanser, kalp hastalıkları, periferik arter hastalıklarıyla karşılaşacağız”
“Kanser olduktan sonra o tatların hiç birisinin önemi kalmayacak”
Toplumda popüler hale gelen ürünlerin ilerleyen yıllarda ne gibi durumlara yol açabileceği konusuna yönelik değerlendirmelerde bulunan Doç. Dr. Gürsoy, kişilerin önceliği sağlıklarına vermesi gerektiğini söyleyerek şöyle devam etti: “En önemli problem; bunların henüz uzun vadeli zararlarının ortaya çıkmamış olması, kısa vadeli EVALI (E-sigarayla ilgili akciğer hasarı) benzeri tablolar bildiriliyor ama henüz uzun vade olmadı. 15 yaşında bir çocuk eğer e-sigara, nargile içmeye başlarsa 30 yaşından sonra ciddi bir kanser, kalp hastalığı, periferik arter hastalığı adayıdır. Trombozdan bahsetmedim bile ki bunlar göze alınabilecek riskler değil. İnsanların iyi düşünmesi, bu tür kullanımların azaltılması ve engellenmesi gerekir. Artık beklediğimizden çok daha genç yaşta kalp hastalıkları görüyoruz, bu hastaların genelde hastalıkları konusunda bir aymazlık, vurdumduymazlık içinde olduğunu görüyoruz. ‘Genç yaştayım bana bir şey olmaz’ yaklaşımı içinde olduklarını görüyoruz. Farklı ambalajlarla cazip gösterilmeye çalışılan e-sigaralardan uzak duralım, nargile konusunda dikkat edelim, zararsız değildir. Çok ciddi sağlık sorunu yaşayabilirsiniz, bu sorunlar yaşandığında da hayatınıza bunlar olmamış gibi devam etme şansınız maalesef olmayacak, bunu da lütfen unutmayalım. Tadı çok güzel, harika bir kokusu var, peki bu koku ve tat ne ile elde ediliyor? Elde edildiği madde, o çözücüler, likitler sizin akciğerlerinize ne yapıyor? Unutmayın, kanser olduktan sonra aldığımız o tatların hiç birisinin önemi kalmayacak”
