Kolorektal kanserler, tüm dünyada en yaygın üçüncü kanser türü olarak kabul ediliyor. Ancak son yıllarda bu hastalığın erken yaşlarda görülme sıklığının arttığına dikkat çeken Medicana Sağlık Grubu Genel Cerrahi Bölümü'nden Op. Dr. Yılmaz Polat, hastalığın ölüm oranlarını azaltmanın, erken tanı ve uygun tedavi ile mümkün olduğunu belirtti.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, her yıl yaklaşık 1 milyon 800 bin kişi kolorektal kanserlere yakalanırken, 900 bin kişi hayatını kaybediyor. Türkiye’de ise yıllık 20 binin üzerinde yeni kolorektal kanser vakası kaydediliyor. Dr. Polat, bu hastalığın beslenme alışkanlıklarıyla yakından ilişkili olduğunu vurguladı.
Sağlıksız Beslenme Risk Oluşturuyor
Kolon ve rektumdan kaynaklanan kanserler kolorektal kanserler olarak adlandırılıyor ve Dr. Polat, bu hastalığın en önemli sebeplerinden birinin sağlıksız beslenme alışkanlıkları olduğunu söyledi. Özellikle obezitenin başta gelen bir risk faktörü olduğunu belirten Dr. Polat, alkol ve sigara tüketimi, işlenmiş et ürünlerinin fazla tüketimi, yetersiz sebze ve meyve tüketimi gibi etmenlerin kolorektal kanser riskini artırdığını ifade etti. Ayrıca, diyabet ve insülin direnci gibi sağlık sorunlarının da bu hastalığa zemin hazırladığını belirtti.
Tarama Testleri Erken Yaşta Başlatılmalı
Kolorektal kanserin erken teşhisi için tarama testlerinin önemine değinen Dr. Polat, Türkiye’de 50-70 yaş arası erkek ve kadınlar için her iki yılda bir gizli kan testi yapıldığını, ancak yüksek risk grubundakilerin bu testlere erken yaşlarda başlaması gerektiğini söyledi. Ailede kolorektal kanser öyküsü bulunan kişiler, uzun süreli inflamatuar bağırsak hastalıkları geçirenler ve daha önce bu hastalık nedeniyle cerrahi müdahale geçirenlerin yüksek risk taşıdığına dikkat çekti. Ayrıca, kolorektal kanserlerin %90'ının, kanserleşme potansiyeli taşıyan poliplerden kaynaklandığını ve bu poliplerin erken dönemde tespit edilip alındığında kanser riskinin büyük ölçüde azalacağına değindi.
Kolorektal Kanser Belirtileri
Kolorektal kanserin erken evrelerde belirgin bir belirtisi olmayabileceğini vurgulayan Dr. Polat, ancak hastalık ilerledikçe çeşitli semptomların ortaya çıkabileceğini söyledi. Bunlar arasında gaitada kanama, istemsiz kilo kaybı, kabızlık ya da ishal, karın ağrıları, halsizlik, yorgunluk, kansızlık ve karında şişkinlik hissi bulunuyor. Dr. Polat, bu belirtilerin görüldüğü takdirde vakit kaybetmeden doktora başvurulması gerektiğini belirtti.
Cerrahi Tedavi Yöntemleri
Kolorektal kanserin tedavisinde cerrahinin önemli bir yer tuttuğunu belirten Dr. Polat, tümörün yerleşimi, boyutu ve evresine göre cerrahi protokollerin değiştiğini söyledi. Özellikle laparoskopik ve robotik cerrahi uygulamaların yaygınlaşmaya başladığını, bu tekniklerin hastaların iyileşme sürecini hızlandırdığını ifade etti. Kolorektal kanserin tedavisinde cerrahi müdahale ile birlikte kemoterapi ve radyoterapi gibi destekleyici tedavi yöntemlerinin de kullanıldığını ekledi.
Erken Tanı Hayat Kurtarıyor
Kolorektal kanserin erken evrelerde tespit edilmesi, tedavi sürecinde başarı şansını artıran en önemli faktörlerden biridir. Sağlıklı yaşam biçimi, düzenli tarama testleri ve erken teşhisle, bu hastalığın ölümcül etkileri önemli ölçüde azaltılabilir.
