Berna SEVER- EGE TELGRAF/ İmmünoterapi, kanser tedavisinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak kabul edilmektedir. Son gelişmeler, bu tedavi yönteminin birçok kanser türünde etkili olabileceğini göstermektedir. İmmünoterapinin daha geniş kitlelere ulaşması ve yan etkilerinin azaltılması için yapılan çalışmalar, gelecekte kanser tedavisinde daha büyük başarılar elde edilmesini sağlayabilir. Bu yenilikçi tedavi yöntemi, kanserle mücadelede umut verici bir seçenek olarak öne çıkmaktadır.
İMMÜNOTERAPİ NEDİR?
İmmünoterapi, bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini tanımasını ve yok etmesini sağlayan bir tedavi yöntemidir. Bağışıklık sistemi normalde vücudu enfeksiyonlardan ve hastalıklardan korur, ancak kanser hücreleri bazen bağışıklık sisteminden kaçabilir. İmmünoterapi, bağışıklık sistemini güçlendirerek veya yeniden programlayarak bu hücrelerle savaşmasına yardımcı olur.
İMMÜNOTERAPİ TÜRLERİ
Kontrol Noktası İnhibitörleri: Bu tedavi yöntemi, kanser hücrelerinin bağışıklık sisteminden kaçmasına yardımcı olan proteinleri bloke eder. Bu sayede bağışıklık hücreleri, kanser hücrelerini daha etkili bir şekilde tanıyabilir ve yok edebilir.
T-hücre Transfer Terapisi: Bu yöntemde, hastanın kendi T hücreleri laboratuvarda genetik olarak değiştirilir ve kanser hücrelerine saldıracak şekilde programlanır. Ardından bu hücreler hastaya geri verilir.
Monoklonal Antikorlar: Bu antikorlar, kanser hücrelerine doğrudan bağlanarak bağışıklık sisteminin bu hücreleri tanımasını sağlar. Bazı monoklonal antikorlar, kanser hücrelerini doğrudan öldürürken, bazıları ise bağışıklık sistemini uyararak hücreleri hedef alır.
Aşılar: Kanser aşıları, bağışıklık sistemini belirli kanser türlerine karşı korumak için kullanılır. Bu aşılar, kanser hücrelerinin yüzeyinde bulunan belirli proteinleri hedef alır.
SON GELİŞMELER VE ARAŞTIRMALAR
Son yıllarda immünoterapide önemli ilerlemeler kaydedildi. Özellikle kontrol noktası inhibitörleri ve T-hücre transfer terapisi, bazı kanser türlerinde çarpıcı sonuçlar vermiştir. Araştırmalar, bu tedavi yöntemlerinin melanom, akciğer kanseri ve bazı lenfoma türlerinde başarılı olduğunu göstermiştir.
2023 yılında yapılan bir çalışmada, T-hücre transfer terapisi ile tedavi edilen ileri evre melanom hastalarının %50'sinden fazlasında tümörlerde belirgin küçülme gözlemlenmiştir. Bu sonuçlar, immünoterapinin kanser tedavisindeki potansiyelini ortaya koymaktadır.
HASTALARIN YAŞAM KALİTESİ
İmmünoterapi, kemoterapi ve radyoterapi gibi geleneksel tedavi yöntemlerine göre genellikle daha az yan etkiye sahiptir. Bu da hastaların yaşam kalitesini olumlu yönde etkiler. Bununla birlikte, immünoterapi de bazı yan etkilere neden olabilir. Özellikle kontrol noktası inhibitörleri, bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesine ve vücudun sağlıklı dokularına saldırmasına neden olabilir. Bu nedenle, tedavi sürecinde hastaların yakından izlenmesi önemlidir.
TÜRKİYE’DE İMMÜNOTERAPİ UYGULAMALARI
Türkiye'de de immünoterapi, kanser tedavisinde giderek daha fazla kullanılmaktadır. Başta büyük üniversite hastaneleri ve özel kanser merkezleri olmak üzere birçok sağlık kuruluşu, bu yenilikçi tedavi yöntemini hastalarına sunmaktadır. Ayrıca, Türk araştırmacılar da immünoterapi alanında çeşitli klinik araştırmalar yürütmektedir.
GELECEK PERSPEKTİFLERİ
İmmünoterapinin geleceği oldukça parlak görünmektedir. Araştırmacılar, daha etkili ve kişiselleştirilmiş immünoterapi tedavileri geliştirmek için çalışmalarını sürdürmektedir. Genetik ve biyoteknoloji alanındaki ilerlemeler, bu tedavilerin daha geniş bir hasta grubunda etkili olmasını sağlayabilir.