Ege Telgraf Gazetesi'nden Nihat Ak'ın haberine göre; Özel günlerde iş yapmaya odaklanan İzmirli esnafın hevesi kursağında kaldı. Tarihi Kemeraltı Çarşısı başta olmak üzere kentin alışveriş merkezlerinde ticaret, vasatın da altına düştü. Esnaf temsilcileri ayakta kalma mücadelesi verdiklerini söyledi.
ÖZEL GÜNLER DE VASAT
Geçmişi mumla aradıklarını belirten Kemeraltı Esnaf Derneği Başkanı Semih Girgin, “Bir bayramın öncesinde Kemeraltı Çarşısı’na İkiçeşmelik tarafından girdiğinizde Saat Kulesi’ne kadar varmanız birkaç saatinizi alırdı. Yoğunluktan adım atmakta zorlanırdık. Babalar Günü’nün heyecanı günler öncesinden çarşıya yansırdı. Karnesini alan çocuklar annesinin, babasının, dedesinin elinde hediye beğenmeye gelirdi. Çarşıda uzun süre geçiren vatandaşlarımız en az bir öğün yemek yerdi. Her geçen yıl, bir önceki seneyi arar olduk. Dünyanın en büyük açık hava çarşısı ‘Kemeraltı’nda işler kesat. Kentimizin diğer çarşılarında da, AVM’lerinde de durum iç açıcı değil” dedi.
ÖNCELİK TEMEL İHTİYAÇ
Kötü giden ekonominin olumsuzluğunun çarşılara yansıdığını dile getiren Başkan Girgin, “Kötü konuşarak birbirimizin moralini bozmak istemiyoruz ama tablo ortada. Vatandaşın cebinde parası yok. Olan da, az miktardaki parasıyla borç harç temel ihtiyaçlarını karşılamaya çalışıyor. Yurttaş ekmeğini, suyunu alacak, elektrik, telefon faturasını ödeyecek. Kirasını günü gününe ödeyebilen kendini şanslı sayıyor. Ev fiyatları düşüyor ama kiralar ne hikmetse düşmüyor. Temel ihtiyacından arta kalanla kesebilen kurban kesiyor. Çarşıdan pazardan alışveriş yapmak vatandaşa lüks oldu. Bırakın takım elbise almayı gömlek alan yok. Bayramlık almalarını bir yana bıraktık, tişört satın alanı alkışlayacak hale geldik. Kötü bir ekonomi var. Bu şartlar altında vatandaşın harcayacak parası yok. Az miktarda olanlar da parayı elinde tutmak istiyor” ifadelerini kullandı.
‘ÖNÜMÜZÜ GÖREMİYORUZ’
Esnafın temkinli davrandığını vurgulayan Başkan Girgin, “Ticarette bir yükselme olmayacağı tahminiyle esnaf mal almıyor. Alsa elinde kalacak. Satışımızı yaptığımız kadar mal alıyoruz. Sattığımız malı daha yüksek rakamlardan alabiliyoruz. Bu şartlar altında sürdürülebilir ticaretten söz etmek mümkün değil. Tedarik zincirinin normalleşmesi gerekir. Yüksek enflasyonun ateşinin sönmesi gerekir. Esnaf enflasyonun astronomik rakamlara ulaşmasından endişe duyuyor. Ticaret atmosferi oluşmuyor. Bir de Ankara’da vatandaştan gelinlik deneme ücreti istenmesinin olumsuz yansıması var. Gelinlikle başlarsa bu damatlıkla, abiyeyle genişler. O yüz yüze alışverişin sıcaklığı kaçar” diye konuştu.
OLUMSUZLUKLAR ZİNCİRİ
Alışverişi engelleyen faktörler zincirinin üst üste geldiğini belirten İzmir Kurukahveciler Kuruyemişçiler ve Baharatçılar Odası Başkanı İlyas Gönen, “Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda rahat bir alışveriş yapabilmek için vatandaşın aracına binmesi gerekir. Ancak yakıt fiyatları yüksek. Çarşıda aracını kolayca ucuza park etmesi gerekir. Ne yer bulabiliyorlar ne de fiyatlar makul. Sağlık otoriteleri, ‘Sıcakta açık havaya çıkmayın’ diyor. Zaten vatandaşın cebinde parası kısıtlı. Tüm faktörler üst üste geldiğinde biz patlıyoruz. İnternetten ve AVM’lerden ucuz ürünlere yöneliyor vatandaşlarımız. Atalarımızın sözlerine kulak versinler. Ne diyor atalarımız; ‘Ucuzdur vardır illeti, pahalıdır vardır hikmeti’. Az alsınlar öz alsınlar, kaliteden vazgeçmesinler. Ben tüm olumsuzluklara rağmen geleceğe umutla bakmaktan vazgeçmek istemiyorum” değerlendirmesinde bulundu.
AĞIZLAR TATLANAMAYACAK
Şekercilik yapan Yusuf İncekara, “Misafirlerin hoş karşılanması bizim geleneğimizdir. Tanıdık tanımadık herkese ikramda bulunmak isteriz. Kapılarını çalıp büyükleriyle bayramlaşan çocuklara harçlık verilemiyorsa mutlaka fazla fazla şeker ikram edilirdi. En azında ağızların tatlanması istenirdi. Bu ikramlıklar bayram öncesinde çarşıdan pazardan alınır. Bu bayram öncesi oldukça vasat geçiyor. En kaliteli ürünlere bakan yok. Düşük fiyatlı ürünleri de alan yok denecek kadar az. Bu kesatlık bir ürüne yönelik değil tüm esnafımıza yönelik bir durum” diye konuştu.
UCUZ ÇOCUK ÜRÜNLERİ
Çocuk kıyafetleri satan esnaf Cemal Reis, “Ekonomideki olumsuzluklar nedeniyle vatandaş kehdini alışverişten çekti. Az miktar da olsa verilen ikramiyelerle bir şeyler yapmaya çalışıyorlar. Ama halkımızda nakit para konusunda sıkıntı var. Aslında sıkıntı ciddi anlamda büyük. Vatandaş kendisine bir şey almıyor, çocuklarına almaya çalışıyor. Çocuklarının yüzünün gülmesini istiyor. Genellikle ucuz ürünlere yönelim var. Çarşıya baktığımızda pahalı malların satışları ağır aksak gidiyor. Orta ve ucuz kalem bir tık daha hızlı. O da paranın olmamasının göstergesi” dedi.
