Suriye’de 1963 yılında darbeyle iktidara gelen ve 61 yıl boyunca ülkeyi yöneten Arap Sosyalist Baas Partisi’nin iktidarı, halkın özgürlük talebiyle başlayan hareketlerin ardından son buldu. Beşşar Esed rejiminin, başkent Şam’daki kontrolünü kaybetmesi, ülkenin siyasi tarihinde dönüm noktası oldu.
Şam’da Rejimin Çöküşü
Başkent Şam’da rejim karşıtı gruplar kritik öneme sahip bölgeleri ele geçirerek rejimin hakimiyetini kırdı. Göstericiler, akşam saatlerinde başkentin birçok mahallesinde ayaklanarak Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve uluslararası havalimanı gibi stratejik kurumları kontrol altına aldı. Özellikle rejimin işkenceleriyle bilinen Sednaya Hapishanesi’ndeki mahkumların göstericiler tarafından serbest bırakılması, rejimin çöküşünü hızlandıran bir gelişme olarak kayda geçti.
Beşşar Esed’in Akıbeti Tartışılıyor
Şam’ın rejim karşıtı grupların kontrolüne geçmesiyle, Beşşar Esed’in nerede olduğu konusunda farklı iddialar ortaya atıldı. Sosyal medyada, Şam’dan Lazkiye’ye yapılan bir uçuşun Esed’i taşıdığı öne sürüldü. Uçuş takip sistemlerinde bir uçağın Humus civarındayken radardan kaybolduğu ve olağandışı hareketler yaptığı bilgisi tartışma yarattı.
Halk Rejimin Simgelerini Yıkıyor
Suriye genelinde halk, Baas rejiminin ve Esed ailesinin sembollerini ortadan kaldırmak için harekete geçti. Hafız Esed heykelleri yıkılırken, Beşşar Esed’in resimleri parçalara ayrıldı. Başkent Şam’da Esed ailesine ait saray göstericiler tarafından ele geçirildi. Kutlamalar, Lazkiye, Halep ve Hama gibi diğer büyük kentlere de yayıldı.
Eski Başbakandan Açıklama
Beşşar Esed döneminin başbakanı Muhammed Gazi el-Celali, sosyal medya üzerinden yayınladığı bir video mesajında, halkın seçeceği bir hükümetle işbirliği yapmaya hazır olduklarını ifade etti. Celali, “Kimseye dokunmayacağını söyleyen ve bize elini uzatan muhaliflere elimizi uzatıyoruz. Bu ülke normalleşebilir ve komşularıyla barış içinde yaşayabilir” diyerek yeni dönemde sorumluluk almaya hazır olduklarını belirtti.
Muhalif Liderden Kamu Kurumları İçin Çağrı
Heyet Tahrir Şam lideri Ahmet eş-Şera, yaptığı açıklamada kamu kurumlarının zarar görmemesi gerektiğini vurguladı. Şera, "Bu kurumlar resmen devredilene kadar eski Başbakanın gözetimi altında kalacaktır. Kamu kurumlarına yaklaşmak kesinlikle yasaktır. Havaya ateş açılması da yasaktır" ifadeleriyle sorumluluğun devam ettiğine dikkat çekti.
Cezaevindeki Tutsaklar Özgürlüğe Kavuştu
Rejimin çöküşüyle birlikte Suriye’deki cezaevlerindeki mahkumlar serbest bırakıldı. Devlet televizyonunda yayınlanan bir video mesajında, rejim karşıtı bir grup, “Yaşasın bütün Suriyelilerin özgür Suriye devleti” diyerek özgürlük çağrısında bulundu.
Çatışmalar ve Yeni Dönem
Suriye’nin çeşitli kentlerinde rejim karşıtı gruplar, rejim güçlerini birçok bölgeden çıkardı. Halep, İdlib, Hama, Dera ve Suveyda gibi kentlerde kontrolü ele geçiren gruplar, başkent Şam’daki hakimiyetlerini de artırarak 61 yıllık Baas rejiminin sona erdiğini ilan etti. Şam’ın güney banliyölerinden ilerleyen grupların şehir merkezine girişiyle rejim, tamamen çöktü.
Yeni dönemde Suriye’nin nasıl bir yol izleyeceği, halkın ve uluslararası toplumun merakla takip ettiği bir konu olmaya devam ediyor.