Erzurum’un Oltu ilçesinde, binlerce yıl önce ortaya çıkan Oltu Taşı, hala yeraltından büyük bir emekle çıkarılmaya devam ediyor. İnsanoğlunun bilinen en eski süs eşyalarından biri olan Oltu Taşı, Erzurumlu ustaların ellerinde, sabır ve özenle işlenerek göz alıcı takılara ve süs eşyalarına dönüşüyor.
Fosilleşmiş reçine ya da fosilleşmiş ağaç gövdelerinden oluşan Oltu Taşı, yumuşak bir linyit türü olarak biliniyor. Doğal olarak siyah renkte olan bu taş, bazen gri ve yeşilimsi tonlarda da bulunabiliyor. Oltu Taşı, tarihi Bronz Çağı'na kadar uzanırken, özellikle Roma döneminde değerli mücevherler ve süs eşyaları olarak kullanıldığı biliniyor. Ortaçağ'dan günümüze kadar birçok kutsal emanet ve heykelin yapımında da kullanılmıştır.
'DİKKAT VE SABIR GEREKTİRİYOR'
Oltu Taşı, yeraltından çıkarıldığında oldukça yumuşak bir yapıya sahiptir. Ancak hava ile temas ettiğinde hızla sertleşir. Bu özelliği, taşın işlenmesi sürecinde büyük bir dikkat ve sabır gerektirir. Erzurum’daki ustalar, taşı işlemek için nemli ortamda tutarak yumuşaklığını korur ve çifte su verilmiş bıçaklarla yontarak şekil verir. Ardından, tebeşir tozu ve zeytinyağı ile cilalanan taşlar, kolye, küpe, yüzük gibi pek çok süs eşyasına dönüştürülür. Ancak Oltu Taşı denilince akla ilk olarak tesbihler gelir. Elde çekildikçe daha çok parlayan bu tesbihler, Türkiye dışında da büyük ilgi görmekte ve ünü sınırları aşmaktadır.
'COĞRAFİ İŞARETLİ'
Oltu Taşı, fiziksel olarak yumuşak, ancak işlendikçe sertleşen ve parlayan bir madde olarak öne çıkıyor. Erzurum, Türkiye’de coğrafi işaret almış üçüncü şehir olup, Oltu Taşı bu anlamda da büyük bir öneme sahip. Türk Patent Enstitüsü tarafından tescil edilen Oltu Taşı’nın en belirgin özelliklerinden biri, zımpara kağıdına sürüldüğünde kahverengi toz bırakması ve sürtünme ile elektriklenmesidir. Ayrıca, kolayca çatlamaz ve uzun süre dayanıklıdır. Bu taş, yapılan kimyasal analizlere göre yüksek oranda karbon içerir ve yüksek kalorifik değeri ile dikkat çeker.
Oltu Taşı’nın çıkarılması ve işlenmesi zorlu bir süreç olsa da, Erzurum’daki taş ustaları, bu taşla büyük bir sevgi ve özenle çalışmayı sürdürüyor. Oltu ilçesindeki atölyelerde, ustalar bu taşları şekillendirirken, taşın yumuşak ve nemli kalmasını sağlamak için her türlü özeni gösteriyorlar. Bu geleneksel zanaat, hem Erzurum'un kültürel mirasının bir parçası olarak kalmaya devam ediyor hem de Türkiye'nin dört bir yanından ve yurtdışından gelen taleplerle artan bir popülarite kazanıyor.