Antalya, Türkiye'deki en önemli deniz kaplumbağası yumurtlama alanlarına sahip şehirlerden biri olma özelliğini taşıyor. 2024 yılı itibarıyla Antalya sınırlarında yer alan 10 bin 896 yuva, başarılı bir şekilde korunarak, toplamda 458 bin 714 yavru deniz kaplumbağasının sağlıklı bir şekilde denize ulaşmasını sağladı. Antalya, özellikle Belek'teki 29,3 kilometrelik sahil şeridiyle en uzun deniz kaplumbağası yumurtlama alanına sahip. Ayrıca Patara, Kale, Kumluca, Çıralı, Tekirova, Kızılot, Demirtaş ve Gazipaşa gibi sahil bölgeleri de bu titiz koruma çalışmaları kapsamında yer alıyor.
Deniz Kaplumbağalarının Önemi ve Yaşam Döngüsü
Deniz kaplumbağaları, yaklaşık 100 milyon yıldır denizlerde yaşam mücadelesi veriyor ve ekosistemin önemli bir parçasını oluşturuyor. Bu kadim canlılar, deniz çayırları ve denizanası popülasyonlarını kontrol ederek ekolojik dengeye katkı sağlıyor. Ancak, insan faaliyetleri ve küresel ısınma gibi etmenler nedeniyle deniz kaplumbağalarının yaşamı tehdit altına girmiş durumda. Türkiye'de özellikle caretta caretta (iribaş deniz kaplumbağası) ve Chelonia mydas (yeşil deniz kaplumbağası) türleri Akdeniz sahillerinde yumurtluyor. Dişi kaplumbağalar, her bir yumurtlama döneminde 100-150 yumurta bırakıyor ancak yapılan araştırmalar, her 1000 yumurtadan yalnızca birinin yetişkinliğe ulaşabildiğini ortaya koyuyor. Küresel ısınmanın etkisiyle, yuva sıcaklıklarındaki artış cinsiyet oranlarında dengesizliklere yol açıyor, bu da türlerin geleceği için ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Koruma Çalışmaları Gece Gündüz Devam Ediyor
Antalya'da yürütülen deniz kaplumbağası koruma çalışmaları, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 6. Bölge Müdürlüğü koordinasyonunda, uzman akademisyenler, gönüllüler ve yerel halkın desteğiyle sürdürülüyor. Sahillerde, jandarma, emniyet teşkilatı ve belediyelerle iş birliği yapılarak, yumurtlama ve yavru çıkış dönemlerinde bölgeye sıkı denetimler uygulanıyor. Yetkililer, sahillerde uyulması gereken kuralları şu şekilde sıralıyor:
Yumurtlama alanlarında gece ışık kullanımından kaçınılmalı,
Yuvaların bulunduğu alanlar işaretlenmeli ve korunmalı,
Yetişkin kaplumbağalar rahatsız edilmemeli, fotoğraf çekilmemeli,
Şezlong ve şemsiyeler yuvaların üzerine bırakılmamalı.
Dünya Genelinde Örnek Bir Çalışma
Antalya, 458 bin 714 yavru deniz kaplumbağasının mavi sularla buluşmasını sağlayarak, yalnızca Türkiye’de değil, dünya genelinde de örnek bir koruma çalışmasına ev sahipliği yapmış oldu. Bu süreçte, deniz kaplumbağalarının korunmasına yönelik farkındalık yaratmak amacıyla eğitim programları düzenleniyor. Antalya, deniz kaplumbağalarının geleceğini güvence altına almak için başlatılan bu tür projelerle dünya genelinde örnek alınan bir model haline geliyor. Uzmanlar, bu tür koruma çalışmalarının devam etmesi gerektiğini belirtiyor, çünkü ancak bu şekilde deniz kaplumbağalarının nesli sürdürülebilir şekilde korunabilir.