Havacılık teknolojisinin gelişimiyle birlikte, uçaklar hayatımızda önemli bir yer edinmiş durumda. Ancak, uçaklar yerden binlerce metre yükseklikte uçarken, motorlarının ve aerodinamik yapıların neden olduğu sesler, çoğu zaman ulaşmakta zorlandığımız bir gürültüye dönüşüyor. İlginç bir şekilde, bu kadar yüksek hızla hareket eden devasa araçların içi ise neredeyse sessiz olabiliyor. Peki, uçaklarda dışarıdan duyduğumuz bu gürültü nasıl engelleniyor?
UÇAKLARDA SESİN KAYNAĞI NEDİR?
Uçakların yüksek hızda uçarken çıkardığı ses, bir dizi faktörün birleşiminden kaynaklanmaktadır. Başlıca ses kaynakları şunlardır:
Motorlar: Uçakların motorları, özellikle kalkış sırasında oldukça yüksek bir ses seviyesi üretir. Uçuş sırasında ise motorların güç seviyeleri değişse de ses her zaman mevcut olur.
Pervaneler: Uçağın motorları ve pervaneleri, saniyede binlerce kez döner. Bu pervaneler, havaya güçlü bir itiş gücü sağlar ve ses üretir.
Aerodinamik Sesler: Uçaklar havada ilerlerken, hava akışının uçağın yapısına çarpmasıyla aerodinamik sesler oluşur. Bu sesler, tıpkı bir aracın hızla giderken duyduğumuz rüzgar gürültüsüne benzer.
Vibrasyonlar: Uçağın motorları ve hava akımlarının etkisiyle oluşan titreşimler, uçağın yapısında farklı seslere yol açar.
UÇAKLARIN İÇİNDEKİ SESSİZLİK
Yüksek irtifada, uçaklar hızla hareket ederken dışarıdan duyduğumuz ses, büyük ölçüde motorların ve aerodinamik yapıların etkisiyle oluşur. Ancak, uçak kabininde sessizlik nasıl sağlanıyor? Uçak içindeki sessizlik, mühendislerin yıllardır üzerinde çalıştığı bir dizi gelişmiş teknolojinin ve mühendislik çözümünün sonucudur. Uçak kabininde bu sessizliği sağlamak için kullanılan yöntemler şunlardır:
Ses Yalıtımı Malzemeleri: Uçak gövdesinin iç ve dış katmanları arasına yerleştirilen ses yalıtımı malzemeleri, gürültüyü büyük ölçüde engeller. Bu malzemeler, sesin kabine ulaşmasını zorlaştırır ve yolcuların rahatsızlık duymasını önler. Bu malzemelerin hafif olmasına özen gösterilir çünkü uçakların her gramı önemli bir tasarruf sağlar.
Kabine Özel Tasarımlar: Uçak gövdesindeki aerodinamik tasarımlar, dışarıdan gelen ses dalgalarını saptırarak kabin içindeki ses seviyesini azaltır. Uçak gövdesi, bu tasarımlar sayesinde dış hava akımlarını daha verimli bir şekilde yönlendirir.
Yavaş Çalışan Pervaneler: Günümüz uçaklarında, motor pervaneleri daha büyük boyutlarda olup daha düşük hızda çalışmaktadır. Bu sayede ses seviyeleri büyük oranda düşürülür.
Kabin İçindeki Koltuk ve Malzemeler: Uçak içindeki koltuklar ve diğer yüzeyler, sesin yayılmasını engelleyecek şekilde tasarlanır. Koltuklar, içeriye giren gürültüyü daha az iletecek materyallerle donatılır.
İç Hava Akımı Düzenlemeleri: Uçak kabinindeki hava akımının düzgün bir şekilde düzenlenmesi, sesin yayılmasında önemli bir rol oynar. Bu akımlar, kabin içinde homojen bir hava dağılımı sağlar ve gürültü seviyesini azaltır.
GÜRÜLTÜ ENGELLEME TEKNOLOJİLERİ
Uçakların içindeki gürültü engelleme teknolojileri, uçuş konforunu arttıran önemli faktörlerden biridir. Ancak, ses tamamen ortadan kaldırılamaz. Küçük uçaklarda, örneğin bir Piper J-3 çalı uçağında, ses yalıtımı yok denecek kadar azdır. Bu uçaklarda, yolcular, kulaklarını korumak için gürültü engelleyici kulaklıklar takmak zorunda kalırlar. Ancak ticari yolcu uçaklarında, gelişmiş ses yalıtım teknolojileri sayesinde uçak içindeki gürültü minimum seviyelere indirilmiştir.
Uçak içindeki ses, yolcuların konforunu doğrudan etkiler. Yeni nesil uçaklar, özellikle sesin azaltılması için mühendislik alanında büyük ilerlemeler kaydetmiştir. Yalnızca dışarıdan gelen sesin engellenmesi değil, uçak içindeki seslerin de minimum düzeyde tutulması sağlanmaktadır.
Kaynak: webtekno
