Berna SEVER- EGE TELGRAF/ Son yıllarda askeri drone satışlarında dikkat çekici bir artış yaşanıyor. Özellikle 2022 yılında, altı yeni ülke askeri drone satın aldı ve bu ülkelerin hepsi Türkiye’den silahlı Bayraktar TB2'leri tercih etti. Türkiye'nin bu alandaki başarısı, Çin'in 2014'te zirveye ulaşan drone satışlarını 2021'de geride bırakmasına neden oldu. Türkiye'nin medya tarafından geniş yer bulması ve hızlı teslimat süreleri, onu askeri drone pazarında zirveye taşıdı.
Dolaşan mühimmatların (kamikaze drone'lar) satışında da önemli bir artış gözlemlendi. Bu teknolojinin savaş alanlarındaki etkisi giderek büyüyor ve gelecekte daha fazla yaygınlaşması bekleniyor.
CNAS Drone Yayılımı Veri Seti: Küresel İHA Transferlerinde Önemli Bulgular
Yeni Amerikan Güvenliği Merkezi'nin (CNAS) yayımladığı Drone Yayılımı Veri Seti, 1995 ile 1 Eylül 2023 arasında askeri sınıf insansız hava araçlarının küresel transferlerini detaylandırıyor. Bu veri seti, CNAS Savunma Programı tarafından yürütülen geniş kapsamlı bir araştırmanın parçası olarak hazırlandı ve Tayvan üzerindeki olası gelecekteki çatışmalardaki İHA kullanımının etkilerini inceliyor.
Son 30 yılda, devletler ve devlet dışı aktörler arasında İHA teknolojisinin yayılması büyük bir hız kazandı. Eskiden İsrail ve ABD'nin hakimiyetinde olan drone pazarında, Çin, Türkiye ve İran gibi ülkeler de önemli oyuncular haline geldi. ABD'nin Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi'ne (MTCR) bağlılığı, Çin ve Türkiye'nin pazar payını artırmasına neden oldu ve ABD'nin drone yayılımını şekillendirme yeteneğini kısıtladı.
Veri seti, 1995 ile 2023 yılları arasında 633 drone transferini kaydetti. Bunların yaklaşık %40'ı Avrupa'ya yapılırken, Afrika’daki yayılım 2020'den itibaren önemli bir artış gösterdi. Türkiye'nin silahlı Bayraktar TB2'leri, bu dönemdeki en büyük etkenlerden biri oldu.
CNAS Drone Yayılımı Veri Seti ve kod kitabı, bu verilerin analizi ve genişletilmesi için önemli bir kaynak sağlıyor. Araştırmacılar, öğrenciler ve politika yapıcılar için, küresel drone manzarasını anlamak ve gelecekteki akademik ve politika araştırmaları için kapsamlı bir başlangıç noktası oluşturuyor.
