Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin "Muhtemel Eğitim Süresi" raporunu açıkladı. Rapora göre, Türkiye’de ilkokula başlama yaşındaki bir bireyin en yüksek eğitim seviyesine ulaşana kadar eğitimde geçireceği süre ortalama 17,9 yıl olarak hesaplandı. Bu süre, okul öncesi eğitimden ortaöğretim ve yükseköğretime kadar olan toplam örgün eğitim süresini kapsıyor. Raporda, ilkokul çağındaki bir bireyin sadece ortaöğretimi tamamlayana kadar eğitimde geçireceği süre 12,3 yıl, okul öncesi eğitimde ise 1,6 yıl olarak belirlendi.
EN UZUN EĞİTİM SÜRESİ İSTANBUL’DA
Raporda, il bazında en uzun muhtemel eğitim süresi İstanbul’da 20,3 yıl olarak hesaplanırken, İstanbul’u 19,7 yıl ile Karabük, 19,6 yıl ile Ankara takip etti. Öte yandan, en kısa eğitim süreleri ise 14,9 yıl ile Muş ve Şırnak’ta kaydedildi. Bu illeri sırasıyla Ağrı (15,1 yıl), Şanlıurfa (15,1 yıl) ve Mardin (15,8 yıl) izledi.
2019-2023 DÖNEMİNDEKİ DEĞİŞİM
Muhtemel eğitim süresinin 2019-2023 döneminde en fazla artış gösterdiği iller arasında Gümüşhane yüzde 8,3 artış ile başı çekerken, Hakkari (yüzde 4,6), Van (yüzde 2,5), Diyarbakır (yüzde 2,1) ve Ağrı (yüzde 1,7) de önemli artışlar kaydetti. Ancak bazı illerde bu sürede düşüşler yaşandı. Özellikle Eskişehir’de muhtemel eğitim süresi yüzde 10,4, Çankırı’da yüzde 10,3, Yalova’da yüzde 10 ve Antalya’da yüzde 9,6 oranında geriledi.
KADINLARDA EĞİTİM SÜRESİ DAHA UZUN
Cinsiyet bazında yapılan değerlendirmede, 2023’te kadınların eğitim süresinin erkeklerden daha uzun olduğu gözlemlendi. Kadınların eğitim hayatında geçireceği muhtemel süre 18,4 yıl olarak hesaplanırken, erkeklerde bu süre 17,6 yıl oldu. Bu fark, cinsiyet eşitliği açısından önemli bir gösterge olarak öne çıkarken, özellikle kadınlar lehine artan bir eğilim olduğu belirtildi.
CİNSİYET EŞİTLİĞİ ENDEKSİ KADINLAR LEHİNE
Kadınların eğitim süresi erkeklere kıyasla daha fazla olduğundan, 2023 yılı için hesaplanan cinsiyet eşitliği endeksi 1,05 olarak belirlendi. Bu endeks, kadınların erkeklere oranla eğitimde daha fazla süre geçirdiğini gösteriyor. Endeksin en yüksek olduğu iller Tunceli ve Iğdır (1,12), Çanakkale (1,1) ve Bartın ile Çankırı (1,09) oldu. Öte yandan, cinsiyet eşitliği endeksinin en düşük olduğu iller Bitlis, Şanlıurfa ve Siirt (0,95), Muş (0,96) ve Batman (0,98) olarak sıralandı.
MUHTEMEL EĞİTİM SÜRESİ NEDİR?
Muhtemel eğitim süresi, bir bireyin okul öncesinden üniversiteye kadar olan örgün eğitimde geçirmesi öngörülen toplam süreyi ifade ediyor. Bu süre, ulusal ve uluslararası eğitim politikalarına yön verebilecek önemli bir gösterge olarak kabul ediliyor. Birleşmiş Milletler tarafından yayımlanan bu veriler, Türkiye’de il düzeyinde resmi istatistik olarak üretiliyor
