Berna SEVER- EGE TELGRAF/ Hong Kong'daki araştırmacılar, uyku pozisyonlarını tespit etmek amacıyla kızılötesi kameralarla donatılmış yenilikçi bir sistem geliştirdi. Danimarka'da ise bilim insanları, gönüllülerin tercih ettikleri uyku pozisyonlarını belirlemek için vücutlarına küçük hareket sensörleri yerleştirdi. Yapılan araştırmalar, insanların uyku süresinin yarısından fazlasını yan yatarak (%38) ve %7'sini yüzüstü pozisyonda geçirdiğini ortaya koydu. İlginç bir şekilde, yaş ilerledikçe yan yatma eğiliminde bir artış gözlemlenirken, 3 yaş üzerindeki çocukların ise bu pozisyonda eşit süre geçirdiği belirlendi. Bebeklerin güvenlik gerekçesiyle sırtüstü uyutulması, yan yatarak uyumanın en yaygın pozisyon olduğunu göstermektedir. Ancak, sırtüstü yatanların genel olarak daha iyi hissettiği gözlemlenmiştir.
En Sağlıklı Uyku Pozisyonu: Sırtüstü
Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüsü’nün araştırmaları, en sağlıklı uyku pozisyonunun sırtüstü yatmak olduğunu ortaya koyuyor. Ancak dizlerin altına bir yastık konulmadığı takdirde, bu pozisyon bel ağrısına neden olabilir. Reflü sorunu yaşayanlar için sırtüstü yatmak, mide asidinin yemek borusuna ulaşarak rahatsızlık yaratma riski taşır. Ayrıca, uyku felci yaşayan kişilerde dilin soluk borusunu tıkaması, nefes alma zorluğu yaratabilir. Bu nedenle, horlama problemi olan bireylerin sırtüstü yatmamaları önerilmektedir. Araştırmalara göre sırtüstü yatanların oranı %18’i geçmemektedir.
Yüzüstü Uyumanın Olumsuz Etkileri
Yüzüstü uyumanın ise başka olumsuz etkileri mevcuttur. Bu pozisyon genellikle horlama problemi olan kişiler tarafından tercih edilse de, katılımcıların yalnızca %7'sinin bu şekilde uyuduğu bildirilmiştir. Yüzüstü yatmak, uyku sırasında solunumun zorlaşmasına neden olabilir; bebeklerin uzun süre bu pozisyonda uyuması ise solunum yetmezliği riskini artırır. Ayrıca, omurganın doğru desteklenmemesi bel ağrısı ve bel fıtığı gibi sorunlara yol açabilir.
Sağ Tarafa Yatmanın Faydaları
Uzmanlar, sağ tarafa yatmayı en sağlıklı pozisyon olarak önermektedir. Bu pozisyon, uyku sırasında kan dolaşımını artırmakta, reflüyü kısmen azaltmakta ve horlama ile uyku felcini önlemektedir. "Cenin pozisyonu" almak, yani dizleri hafifçe karın bölgesine çekmek, omurganın doğru konumda durmasına yardımcı olur. Gebeler için de bu pozisyon sağlıklı bir hamilelik süreci geçirmelerine destek olabilir. Bununla birlikte, kronik kalp rahatsızlığı olanların sola yatarak uyuması önerilmez; zira bu pozisyonda kalp daha hızlı çarpar.
Sol Tarafa Yatmanın Etkileri
Sol tarafa yatmanın etkileri ise farklılık gösterebilir. Sola yatan kişiler genellikle geçmişle ilgili rüyalar görürken, sağ tarafa yatanların gerçekleşmemiş senaryolar üzerinde düşündüğü saptanmıştır. Kalp hastaları için sol yatmanın genellikle tavsiye edilmediği, zira bu pozisyonda kan dolaşımının yavaşlayabileceği ifade edilmektedir. Ancak uyku felci ve horlama sorunları, sol yatarak uyuyanlarda daha az görülmektedir.
Burun Tıkanıklığı ve Uyku Pozisyonu
Burun tıkanıklığı yaşayanlar için en iyi uyku pozisyonu, sırtlarına yastık koyarak üst bölgeyi yükseltmektir. Bu yöntem, hava yollarının açık kalmasına yardımcı olurken, tıkanıklığın azalmasına da destek verebilir. Ancak yastık desteğiyle sırtüstü yatmaktan kaçınılması gerektiği unutulmamalıdır; zira bu durum burun tıkanıklığını artırabilir.
Yatak Seçimi ve Pozisyon Dikkati
Yatarken dikkat edilmesi gereken bir diğer husus, yatağın ortasının çökük olmamasıdır. Böyle bir durumda yeni bir yatak alınması önerilmektedir. Birden fazla yastıkla yatmak, boynun doğru pozisyonda kalmasını engelleyebilir. Yatak kenarına oturarak bacakları yukarı çekerken gövdeyi yatağa uzatmak ve vücudu blok halinde döndürerek sırtüstü yatmak sağlıklı bir yöntemdir.