Medicana Sağlık Grubu Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Gazi Gülbaş, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) hakkında önemli uyarılarda bulundu. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, her 8 saniyede bir kişi KOAH nedeniyle hayatını kaybederken, dünya genelinde 400 milyonun üzerinde KOAH hastası bulunuyor. Türkiye’de de bu hastalık, özellikle 40 yaş üstü bireylerde yaygın olarak görülmekte. Prof. Dr. Gülbaş, KOAH'ın önlenebilir bir hastalık olduğunu ve sigara içen, öksürük ve balgam şikayeti yaşayan kişilerin mutlaka uzman bir doktora başvurması gerektiğini belirtti.
KOAH’ın Küresel Etkisi ve Riskler
KOAH, dünya genelinde her yıl 3 milyondan fazla ölüme yol açan, kalıcı ve ilerleyici bir hastalıktır. Başlıca belirtileri arasında nefes darlığı, öksürük ve balgam çıkarma bulunur. Prof. Dr. Gülbaş, hastalığın özellikle sigara içiciliği gibi çevresel faktörler nedeniyle arttığını ifade etti. "Sigara, KOAH'ın en önemli risk faktörüdür. KOAH'lı hastaların yüzde 85-90'ı sigara içmektedir," diyen Gülbaş, bu alışkanlığın hastalığın ilerlemesini hızlandırdığını belirtti.
"Hastalığın Farkında Olmayanlar Çok Fazla"
KOAH'ın, hastaların çoğu tarafından fark edilmediğini vurgulayan Prof. Dr. Gülbaş, gelişmiş ülkelerde bile her 4 hastadan 3'ünün hastalıklarının farkında olmadığını söyledi. Türkiye’de yapılan saha araştırmalarında, KOAH hastalarının yüzde 90'ının henüz teşhis almadığı ve tedavi görmediği tespit edilmiştir. Bu durum, hastalığın uzun bir süre belirtiler göstermemesi ve yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak algılanması gibi nedenlerle daha da karmaşık hale gelmektedir.
Erken Tanı ve Tedavi İle Yaşam Kalitesini Artırın
Prof. Dr. Gülbaş, KOAH belirtileri olan kişilerin özellikle kış aylarında şikayetlerinin arttığını, ancak nefes darlığı başlamadan önce de erken teşhis yapılabileceğini söyledi. 10 yıldan fazla sigara kullanan kişilerin, kış aylarında 3 ay veya daha uzun süre öksürük ve balgam şikayetleri yaşayanların mutlaka bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurması gerektiğini belirtti. Gülbaş, "Erken tanı, hastalığın ilerlemesini engelleyebilir ve yaşam kalitesini artırabilir" dedi.
Genetik ve Çevresel Faktörlerin Rolü
KOAH’ın genetik ve çevresel faktörlerden etkilendiğini belirten Prof. Dr. Gülbaş, ailede KOAH hastalığı bulunan bireylerin genetik olarak risk altında olduğunu ifade etti. Astım hastalığı olan bireylerin, çevresel risk faktörlerine (sigara, hava kirliliği gibi) maruz kalmaları durumunda KOAH gelişme riskinin 12 kat arttığını söyledi. Ayrıca, çocukluk çağında geçirilen solunum yolu enfeksiyonları, sigara içiciliği ve yetersiz beslenme gibi faktörlerin de KOAH gelişiminde rol oynadığını vurguladı.
KOAH Tanısı ve Tedavi Önerileri
Prof. Dr. Gülbaş, KOAH tanısı aldıktan sonra hastaların sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri yapmalarının çok önemli olduğunu belirtti. Sigara ve çevresel risk faktörlerinden uzak durulması, dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve pulmoner rehabilitasyon tedavileri, hastalığın kontrol altına alınmasına yardımcı olur. Ayrıca, grip ve zatürre aşıları gibi önleyici tedavilerle hastalar kış aylarında daha az sorun yaşayabilirler. Gülbaş, "Hastalığın tedavisinde en önemli adım sigarayı bırakmaktır. Ayrıca hastalar, her yıl düzenli olarak kontrollerini yaptırmalı ve tedavilerini aksatmamalıdır," dedi.
KOAH’a Karşı Toplumsal Bilinç
Dünya KOAH Günü’nde, hastalığın farkındalığını artırmak ve korunma yollarını yaymak amacıyla yapılan kampanyaların büyük önem taşıdığını belirten Prof. Dr. Gülbaş, "Havamızı koruyalım, KOAH’sız yaşayalım" çağrısında bulundu. Bu çağrı, hem kişisel hem de toplumsal düzeyde çevresel faktörlerin önemini vurguluyor ve sağlıklı bir nefes almanın önemini anlatıyor.