Lübnan Meclisi, 2 yılı aşkın süredir boş olan Cumhurbaşkanlığı koltuğunu doldurmak için yarın yeniden toplanacak. Ancak uzmanlara göre, oturumun başarısızlıkla sonuçlanması olasılığı yüksek. Lübnan'da 31 Ekim 2022'de görev süresi sona eren Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın yerine hala bir başkan seçilebilmiş değil. Meclis'te 12 kez yapılan oturumlardan hiçbir sonuç alınamamış, Lübnan'da siyasi tıkanıklık devam etmişti.
Meclis Başkanı Nebih Berri'nin 28 Kasım 2024’te duyurduğu 9 Ocak tarihi, Lübnan’da Cumhurbaşkanlığı seçim sürecindeki en önemli dönemeçlerden biri olarak kabul ediliyor. Ancak uzmanlar, mevcut koşullarda Meclis'in yarınki oturumda Cumhurbaşkanını seçmesinin pek olası olmadığını belirtiyor. Lübnan Anayasası’na göre bir adayın Cumhurbaşkanı olabilmesi için 128 sandalyeli Meclis’te 86 oy alması gerekiyor. Ancak bu sayıya ulaşmak, siyasi kutuplaşma ve güç dengeleri göz önünde bulundurulduğunda oldukça güç görünüyor.
Cumhurbaşkanlığı için çok sayıda aday bulunuyor. Bunlar arasında, Genelkurmay Başkanı Joseph Avn, Hristiyan Lübnan Güçleri Partisi lideri Semir Caca, eski Maliye Bakanı Cihad Azur, Marada Hareketi lideri Süleyman Franciyye gibi isimler öne çıkıyor. Ancak Avn’ın adaylığı, anayasa değişikliği gerektirdiğinden bu seçenek, siyasi engellerle karşı karşıya. Lübnan Meclisi’nde, Avn’a desteğini sürdüren kesimler ve karşıtları arasında ciddi bir bölünme yaşanıyor.
Lübnanlı uzmanlar, yarınki oturumun sonucunun büyük ölçüde Şii kesiminin tutumuna bağlı olduğunu belirtiyor. Hizbullah ve Emel Hareketi, Avn’a karşı çıkarken, bu kesimin desteğini almadan Avn’ın 86 oya ulaşması zor görünüyor. Diğer adayların da bu sayıya ulaşabilmesi için ciddi bir siyasi uzlaşıya ihtiyaç duyuluyor. Lübnan'daki siyasi uzmanlar, özellikle Hizbullah ve Emel Hareketi’nin kararlı tutumunun, cumhurbaşkanlığı seçim sürecini daha da uzatabileceğini düşünüyor.
Lübnan’da Cumhurbaşkanı seçiminin uzun süre yapılmaması, iç siyasette gerginliğe yol açarken, uluslararası arenada da büyük bir endişe yaratıyor. ABD, Suudi Arabistan, Fransa ve Katar gibi ülkeler, Lübnan’ın yeni bir Cumhurbaşkanı seçmesi için baskı yapıyor. Ancak Lübnan’daki siyasi kesimlerin çoğu henüz bir aday üzerinde anlaşabilmiş değil. Bu belirsizlik, İsrail ile yapılan ateşkese de olumsuz yansıyabilir.
Lübnan’daki siyasi uzmanlar, Cumhurbaşkanlığı seçim sürecinin daha uzun süre devam etmesinin muhtemel olduğunu vurguluyor. Şu ana kadar yapılan oturumlar ve siyasi görüşmeler, herhangi bir neticeye varamamışken, bu durumun Lübnan’ın iç ve dış siyaseti üzerinde daha fazla olumsuz etki yaratabileceği ifade ediliyor.
Lübnan'da 9 Ocak’ta yapılacak olan oturumda Cumhurbaşkanının seçilemeyeceği ihtimali yüksek, ancak önümüzdeki günlerde yapılacak oturumlarla siyasi ortamın olgunlaşması ve çözüm bulunması bekleniyor.