İrem KAYA- EGE TELGRAF/ Türk mutfağında bazı yemekler yıllardır bir arada tüketilmesi gereken geleneksel ikililer olarak kabul edilmiştir. Örneğin, kuru fasulye ve pilav, köfte ve ayran, karnıyarık ve pilav gibi kombinasyonlar sıkça tercih edilir. Ancak, lezzetli gibi görünen bu yemek birliktelikleri, sağlıklı beslenme açısından her zaman uygun olmayabilir. Hangi gıdaların birlikte tüketilmesinin sakıncalı olabileceği hakkında detaylı bilgiler vermek, sağlıklı bir yaşam için önemlidir.
1. Kuru Fasulye ve Pilav: Birlikte Zararlı Olabilir
Kuru fasulye, protein, demir, çinko, kalsiyum gibi besin öğeleri açısından oldukça zengin bir gıda kaynağıdır. Ancak, kuru fasulyenin yanına pilav koymak, bazı olumsuz sağlık etkilerine yol açabilir. Pilavdaki yüksek glisemik indeks, kan şekerini hızla yükseltirken, kuru fasulye ile birleştiğinde bu etki daha da artar. Özellikle şeker hastalığı riski taşıyanlar için bu ikili sağlıksız olabilir. Bunun yerine pilav yerine salata veya bulgur pilavı tercih edilebilir. Ayrıca, kuru fasulyenin yanında C vitamini zengini besinler tüketmek, demir emilimini artırabilir.
2. Köfte ve Ayran: Demir Emilimini Engelleyebilir
Köfte ve ayran ikilisi, et grubu yemekler ile süt ürünlerinin bir arada tüketilmesidir. Et, demir kaynağı olarak vücutta önemli bir rol oynar, ancak ayran ve süt ürünleri ile birlikte tüketildiğinde demirin emilimi azalabilir. Bu, özellikle kansızlık sorunu yaşayan bireyler için sorun teşkil edebilir. Et yemeklerinin yanında C vitamini açısından zengin besinler, örneğin biber, domates veya yeşil salata tercih edilmelidir.
3. Süt ve Pekmez veya Yumurta: Demir Emilimi Azalabilir
Süt, kalsiyum bakımından oldukça zengin bir besin kaynağıdır, pekmez ise demir açısından faydalıdır. Ancak, bu iki gıdanın bir arada tüketilmesi, kalsiyumun demir emilimini engelleyebilir. Aynı şekilde, yumurta da demir içeren bir gıda olup, süt ile birlikte tüketildiğinde demirin emilimini yavaşlatabilir. Eğer kahvaltıda pekmez ve yumurta tüketilecekse, içecek olarak taze sıkılmış portakal suyu tercih edilebilir. Böylece C vitamini, demir emilimini artırmaya yardımcı olur.
4. Kahve ve Çay: Demir Kaybına Yol Açabilir
Kahve ve çay, yemeklerden hemen sonra içildiğinde demirin emilimini engelleyebilir. Bu içecekler, kafein içerikleriyle vücutta demirin yeterli şekilde emilmesini zorlaştırabilir. Özellikle kahvaltıda yumurta gibi demir kaynağı besinler tüketiliyorsa, hemen ardından çay içilmemelidir. Bunun yerine, C vitamini açısından zengin bir çay veya meyve suyu tercih edilebilir.
5. Balık ve Yoğurt: Bozulmuş Balık Tehlike Yaratabilir
Toplumda sıkça karşılaşılan bir yanlış inanç, balık ve yoğurtun birlikte tüketilmesinin zehirlenmelere yol açabileceğidir. Ancak bu tamamen doğru değildir. Balık, bozulabilen bir gıda olduğu için taze tüketilmesi gerekir. Bayatlamış bir balıkla yoğurt yenmesi, histamin miktarının artmasına ve sindirim sorunlarına yol açabilir. Yoğurt ve balık taze olduğu sürece birlikte tüketilebilir, ancak her zaman dikkat edilmelidir.
6. Ispanak ve Yoğurt: Demir Emilimi Engellemez
Ispanak, C vitamini ve antioksidanlar bakımından zengin bir sebze olup, yoğurtla birlikte tüketilmesinin demir emilimini engelleyeceği düşünülse de bu yanılgıdır. Ispanak, vücutta demirin emilimini artırabilir. Yoğurt ile birlikte tüketilmesinin herhangi bir zararı yoktur ve bu iki besin birbirini tamamlayan sağlık faydalarına sahiptir.
7. Kuruyemiş: Aşırı Tüketimi Kilo Alımına Sebep Olabilir
Kuruyemişler, sağlıklı yağlar ve omega-3 açısından oldukça zengindir, ancak yüksek kalori içerikleri nedeniyle aşırı tüketimi kilo alımına yol açabilir. Diyet yapmak isteyen kişilerin, günlük önerilen miktarı aşmamaları önemlidir. Yarım avuç fındık, 3-4 tam ceviz ya da 10 adet badem, günlük olarak sağlıklı bir miktar olarak kabul edilebilir.
