Nihat AK/EGE TELGRAF- 30 Ekim'de meydana gelen deprem sonrasında İzmir'de çok sayıda bina hasar almış bu nedenle de kentsel dönüşüm çalışmaları kaçınılmaz olmuştu. İzmir'in kentsel dönüşüm anlamında sınıfta kaldığını vurgulayan inşaat sektörünün temsilcilerinin gözü “Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şûrası” kararlarında. Kentsel dönüşümden yana umutlarını kaybetme noktasına geldiğini belirten iş dünyasından önemli isimler yaşadıkları problemleri Ege Telgraf’a değerlendirdi.
DÖNÜŞÜMDE YOL ALINAMIYOR
Hayati önem taşıyan kentsel dönüşümün yılan hikayesine döndüğünü vurgulayan İzmir Müteahhitler Derneği (İMDER) Başkanı İslam Yıldırım, “Türkiye’nin en çok gecekondu barındıran şehri İzmir. Yıllardır çözüme kavuşturulamayan kentsel dönüşüm İzmir’in kanayan yarası. Bu sorunu ne merkezi yönetim nede yerel yönetim tek başına çözebilir. Yıllardır konuşuyoruz bir arpa boyu yol alınabilmiş değil. Kentsel dönüşüm talebiyle bana gelen vatandaşlarımıza mülk sahipleri olarak tam bir mutabakatınız var mı? diye soruyorum. ‘Doksan dokuzumuz mutabık birimiz nazlanıyor’ denilen durumları dikkate dahi almıyorum. Kentsel dönüşüm projelerimizde her vatandaşla defalarca konuştuk konuştuk konuştuk. Sonuç alamadık. Vatandaş kentsel dönüşüm kapsamında evi depreme dayanıklı bir şekilde yenilensin, eşyaları yenilensin konutundan da metrekare kaybı olmasın istiyor. İstekler öyle içinden çıkılmaz bir hal alıyor ki kılmanın markasını soran oluyor, davlumbazının markasını soran oluyor, ampulünün vatını soran oluyor, oluyor da oluyor. Mevcut yasalarla ve tutumlarla kentsel dönüşümde yol alınması mümkün değil” dedi.
“DÖNÜŞÜMÜN REÇETESİ OLMALI”
Kentsel dönüşümde ciddi bir yol haritasına ihtiyaç olduğunu belirten Başkan Yıldırım, “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı "Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şurası" sonuç bildirgesine bakıyoruz. Yararlı durumlar var. Kentsel dönüşüm davalarının hızla çözülmesi için arabuluculuk sistemi devreye alınıp ihtisas mahkemeleri kurulacak olması önemli. Ama vatandaş da şunu bilmeli en kötü sulh mahkemeye gitmekten iyidir. Bir binanın yıkımı için bir kişinin başvurusu yeterken yeniden yapılması için yüzde yüz tam mutabakat isteniyor. En fazla sorun çıkan durum bu oluyor. Kentsel dönüşümün yüzde 50+1 ile yapılmalı, inşaat ruhsatının yüzde 50+1 ile alınabilmesi doğru bir yaklaşım. İnşaat sektörü kesin kurallar oluşturulmadan bu haliyle dönüşüm projelerine girmekten kaçınıyor. Dönüşüm reçetesi doğru yazılmalı” ifadelerini kullandı.
“KARARLAR MEVZUATA DÖNÜŞMELİ”
İzmir ve Türkiye’deki riskli yapıların devasa boyutlarda olduğuna dikkati çeken İzmir Müteahhitler Federasyonu Başkanı ve İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi İsmail Kahraman, “İzmir’de yaşanan önemli depremlerin ardından geçen bunca sürede bizler hala kentsel dönüşümleri gerçekleştiremedik. İmar mevzuatı gereği yıkmış olduğunuz bina yerine yönetmelikler gereği aynı ölçüde inşaat yapamıyoruz. Yüz metrekarelik bir daire kayıplarla 70 metrekareye düşüyor. Vatandaş müteahhite de yarı yarıya verdiğinde 35 metre kalıyor. Yıkılan binanın yeniden yapımında en az mevcut metrajının korunması gerekiyor. İnşaat yapım maliyetleri fahiş boyutlarda arttı. İzmir’de bütüncül olarak şehrin planlarının yapılması gerekiyor. Bu yapılmadan belediye meclis kararıyla verilen emsal artış kararı mahkemelerden dönüyor. Plan olarak uygulamaya konulduğunda sorun yaşanmaz. Belediye meclis kararıyla emsal artırımlı kentsel dönüşüm projelerine meslektaşlarımız girmiyor, girmek istemiyor. Yürütmenin durdurulması kaygısını yaşadığı için. Marjinal yani özelliğini kaybetmiş tarım, orman ve hazine arazilerinin imara açılması gerekiyor. Bu alanlar kentsel dönüşüm projelerinde vatandaşa rezerv alan olarak teklif edilebilir. Şura kararlarının mevzuata dönüşümüyle bir iyileşme olur. Kentsel dönüşüm bir başkanlık, bir daire başkanlığı altında yapılmalı bunu destekliyoruz. Kentsel dönüşüm mevcut genel müdürlüğü de olsa başkanlıkta olsa şeklen olmamalı. Mevcut tıkanıklıkları çözecek bir yapıda olmalı” diye konuştu.
