Tuğçe GÜLER- EGE TELGRAF/ Kapadokya, tarihi ve doğal güzellikleriyle ünlü bir bölge olarak her yıl binlerce turistin ilgisini çekiyor. Ancak bölgenin en derin sırlarından biri olan Kızıl Kilise, pek çok kişinin gözünden kaçan bir güzellik olarak öne çıkıyor. Aksaray’ın Güzelyurt ilçesindeki Sivrihisar Köyü yakınlarında yer alan bu etkileyici yapı, hem tarihi hem de mimari açıdan önemli bir değer taşıyor.
Kızıl Kilise’nin Tarihi ve Adı Nereden Geliyor?
Kızıl Kilise, adını inşasında kullanılan kırmızı volkanik taşlardan alıyor. Bu taşlar, yapıyı çevresindeki doğal alandan ayıran en belirgin özelliği. Aziz Gregorius tarafından yaptırılan kilise, Ortaçağ’daki Ortodoks inançlarının izlerini taşıyor. Aziz Gregorius’un İstanbul’dan Güzelyurt’a döndükten sonra hayatının son günlerini burada geçirdiği ve ölümünden sonra bu topraklara gömüldüğü biliniyor. Bu bağlamda, kilise sadece bir ibadet yeri değil, aynı zamanda önemli bir dini şahsiyetin anıt mezarı olarak da önemli bir anlam taşıyor.
Kızıl Kilise’nin Mimari Özellikleri
Kızıl Kilise, bizans dönemine ait mimarisiyle dikkat çekiyor. 5. veya 6. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilen bu yapı, Kapadokya’nın en eski ve hala ayakta olan kiliselerinden biri olma özelliğini taşıyor. Yapı, serbest haç planı üzerine inşa edilmiştir ve merkezi kubbeli bir bazilika şeklindedir. Kilisenin en belirgin özelliklerinden biri, sekiz pencereli tambur üzerine oturan merkezi kubbesi. Bu tasarım, iç mekanın doğal ışıkla aydınlanmasını sağlarken, aynı zamanda büyüleyici bir görsel etki yaratıyor.
Mezar Kilisesi İhtimali
Kilisenin kuzey kısmında bulunan parekklesion (yan şapel), yapının mezar kilisesi olabileceğini düşündüren önemli bir detaydır. Orta nefe kolonatlı bir arkad sistemiyle bağlanan bu şapel, kilisenin hac yolunda önemli bir durak noktası olduğu dönemlerde burada bir mezar alanı oluşturulmuş olabileceğini düşündürmektedir. Kilisenin bu özel tasarımı, bölgedeki dini ve tarihi önemi bir kat daha artırıyor.
Bolu’nun zirvelerinde, çam ağaçlarının süslediği eşsiz bir köy! Doğa fotoğrafçıları buraya bayılıyor
Restorasyon Çalışmaları ve Gelecek
Kızıl Kilise, uzun yıllar boyunca tahribata uğramış ve zamanla restorasyona ihtiyaç duymuştur. 2008 yılında Dünya Anıtlar Fonu tarafından “Dünyanın En Fazla Tehlike Altında Bulunan 100 Tarihi Eseri Listesi”ne alınan Kızıl Kilise, 2011 yılında restorasyon çalışmalarına başlanarak korunmaya alınmıştır. Bugün hala devam eden bu restorasyonlar, kilisenin tarihi yapısının korunmasına yönelik büyük bir adım olmuştur.
Kızıl Kilise, yalnızca Kapadokya bölgesinin değil, tüm Türkiye’nin tarihi mirası açısından önemli bir yer tutuyor. Hem dini hem de mimari açıdan bölgeye büyük katkı sağlayan bu nadide yapı, zaman içinde daha fazla ziyaretçi ağırlayacak ve tarih meraklıları için eşsiz bir keşif alanı olmaya devam edecektir.
