Berna Sever / EGE TELGRAF- İzmir Ticaret Borsası ve Bergama Ticaret Odası iş birliğinde 2023- 2024 sezonu zeytin ve zeytinyağı açılış töreni Bergama’da gerçekleştirildi. Açılış töreninde İTB Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, BERTO Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Kolat konuşma gerçekleştirdi.
Bergama Belediyesi Güzellik Ilıcası Sosyal Tesisleri’nde gerçekleştirilen programa, İTB Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, BERTO Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Kolat, Bergama Kaymakamı Avni Oral, Bergama Belediye Başkanı Hakan Koştu, Dikili Kaymakamı Ali Edip Budan, İTB Yönetim Kurulu Üyesi ve TARİŞ Zeytin Yağı Birliği Genel Müdürü Güngör Şarman ve Yaşar Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Seda Genç katıldı.
“BÖLGEMİZDE ZEYTİNİN GELİŞMESİ İÇİN ÇALIŞIYORUZ”
Bergama Ticaret Odası Başkanı Lütfi Kolat zeytin ve zeytinyağı açılış töreninde Bergama ve bölgesini hakkında konuştu. Kolat, “Bergama’mızda sanayi, tarım ve turizm beraber olmak zorunda. Bu üç sektörden de vazgeçemeyiz. Bergama UNESCO Dünya Mirası listesine girdi. Bergama Belediyesi’de bu konuda oldukça çalışıyor. Turizm konusunda hak ettiğimiz yerde değiliz. İnanıyorum ki çok kısa bir süre sonra Bergama sanayisiyle, turizmiyle de anılacak hale gelecek. Tarımda, pandemi Rusya- Ukrayna savaşı, iklim krizi ve kuralık tarımı öncelikli hale getirdi. Bundan belirli bir süre önce domates toplandı ve kurutuldu, pamuk toplandı, şimdi de zeytin toplanıyor. Yağmur sonrası buğday ekimi de yapıldı. Bölgemiz o kadar verimli topraklara sahip ki, bir sene içerisinde kaç tane ürün alabiliyoruz. Ama asıl en önemlisi zeytin. Bergama zeytini bölgemizde ikinci ürün olarak anılıyor. Birinci ürün pamuk. Bölgemizde zeytin ihmal edildi. Diğer bölgelerle kıyasladığımızda Bergama’nın zeytin ağacı ve yağhane sayılarımız önemli. Bergama’nın zeytini diğer bölgelere kıyasla daha iyi. Bizim zeytinimiz Pergamon krallığından Osmanlı Sarayına kadar uzanıyor. Biz Bergama Ticaret Odası olarak bölgemizdeki zeytinin gelişimi ve markalaşması için çalışmalar yaptık. Üreticilerimiz, odalarımız, belediyemiz, kaymakamlığımız ile birlikte bölgede zeytinin hak ettiği yere gelmesi için elimizden geleni yapacağız. Bunu başaracağımıza inanıyorum. Zeytin fiyatları konusunda pek bir şey konuşmak istemiyorum. Zeytin sezon başlangıcının Bergama’da yapılmasından dolayı çok sevinçliyiz. Burada bulunan herkesin zeytin ve zeytinyağı bereketi sofralarından eksik olmasın” dedi.
“ÜLKEMİZ ZEYTİN ALANINDA ÇOK ŞANSLI”
Zeytin sektörünün bazı zorlukları olduğunu ifade eden Kestelli, ülke olarak zeytin ve zeytincilik alanında çok şanslı olduğumuzu ve her geçen yıl sektörün daha ileriye gittiğini belirtti. Kestelli, “Türkiye'de toplam zeytin üretimi 2021 yılında 1,7 milyon ton iken 2022'de yüzde 71 artış ile 2,9 milyon tonluk rekor seviyeye ulaştı. Zeytin ve zeytinyağı sektörünün toplam ihracatı da 2022/23 sezonunda toplam 922 milyon dolara yükselerek ihracatta da rekor kırdı. Ancak üretimde bu sezon bir düşüş olacağını hepimiz biliyoruz. Nitekim, Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nin yaptığı rekolte tahmin çalışmasına göre; 2023-24 sezonunda sofralık zeytin üretiminin 443 bin ton ve zeytinyağı üretiminin 179 bin ton olacağı açıklandı. Sadece bizde değil tüm dünyada rekolte beklentileri son beş yılın en düşük seviyelerinde” dedi.
“İSTİKRARLI OLURSAK DÜNYA PAZARINDAKİ KONUMUMUZ KALICI”
Dünya zeytin ve zeytinyağı üretiminin açık ara bir numarası İspanya'da art arda iki yıldır yaşanan kuraklık nedeniyle üretimde büyük bir düşüş yaşandığını dile getiren Kestelli, “2021-2022 sezonunda 1,4 milyon tonla dünya üretiminin bir numarası olan ülkede üretim tahmini bu sezon 680 bin tona geriledi. Bu rakamın 500 bin tona kadar gerileyebileceği söyleniyor.
Ülkemiz, zeytin ve zeytinyağı üretimindeki artışını istikrarlı şekilde devam ettirirse İspanya ve İtalya ile birlikte dünya pazarlarında önde gelen konumunu kalıcı hale getirebilir. Geçen sezon sofralık zeytin üretiminde liderliğe, zeytinyağı üretiminde ise dünya ikinciliğine yükseldiğimiz gibi buradaki konumumuzda kalıcıda olabiliriz” şeklinde konuştu.
“İHRACATTA UYGULANAN GÜMRÜK VERGİSİNİN KALDIRILSIN”
Yeni zeytin sezonu öncesinde taleplerini sıralayan Kestelli, “Zeytinyağında tağşiş, sofralık zeytinde merdiven altı üretim sektörün en önemli sorunlarından birisi. Özellikle fiyatların bugünlerde olduğu gibi yükseldiği dönemlerde. Haksız rekabet neden olan, tüketici sağlığını ve güvenini olumsuz etkileyen bu sorunların ortadan kaldırılması amacıyla e-ticaret siteleri de dahil olmak üzere denetim mekanizmalarının daha etkin çalıştırılması gerekmektedir. Zeytinyağı ihracatımız artığında katma değeri daha düşük olan varilli ve dökme ihracat oranımızda artıyor. Nitekim geçtiğimiz yıl gerçekleşen rekor ihracatımızın yüzde 79’u varilli ve dökme olarak yapılırken, sadece yüzde 21 kutulu olarak yapılmıştır. Markalı ihracatı artırmak amacıyla teşvik sisteminde düzenlemeler yapmalıyız. Önemli pazarlarımızdan birisi olan Avrupa Birliği’ne ihracatta uygulanan gümrük vergisinin kaldırılmasına yönelik çalışmalarımızı ısrarla devam ettirmeliyiz. Uygun depolama koşullarının yeterli olmaması kalite kaybına ve ekonomik zarara neden olmaktadır. Üreticilerimizde de işletmelerimizde de mevcut olan bu sorunu azaltmak için lisanslı depoculuk sisteminin yaygınlaştırmaya çalışmalıyız” dedi.