Filistin bağımsızlık mücadelesinin önemli isimlerinden biri olan İsmail Haniye, 29 Ocak 1963'te Gazze'deki Şati Mülteci Kampı'nda doğdu. Askalan (Aşkelon) kentinden göç etmek zorunda kalan bir ailenin çocuğu olarak büyüyen Haniye, 1987 yılında Gazze İslam Üniversitesi'nden mezun oldu.
Haniye'nin siyasi kariyeri, 1987'de Şeyh Ahmed Yasin'in liderliğinde kurulan Hamas hareketine katılmasıyla başladı. Bu hareket, Müslüman Kardeşler Teşkilatı'nın (İhvan) bir kolu olarak faaliyet gösteriyor. Haniye, aynı yıl I. İntifada'ya katıldığı ve Hamas üyesi olduğu gerekçesiyle tutuklandı. 1992'de serbest bırakılmasının ardından, İsrail tarafından diğer 415 kişiyle birlikte Güney Lübnan'a sürüldü; ertesi yıl Gazze'ye geri döndü.
Haniye, 1987'de 18 gün, 1988'de 6 ay ve 1989'da 3 yıl olmak üzere toplamda İsrail hapishanelerinde çeşitli dönemlerde tutuklu kaldı. 1999'dan 2004'e kadar, Hamas lideri Şeyh Yasin'in özel kalem müdürlüğünü üstlendi. Mayıs 2017'de yapılan seçimde Hamas'ın Siyasi Büro Başkanlığı'na seçilen Haniye, Halid Meşal'in yerini aldı.
Haniye, Ekim 2006'da Gazze'de konvoyuna düzenlenen ve Mayıs 2007'de evine yönelik İsrail'in füze saldırılarından sağ kurtulmayı başardı. Şiddet içeren direniş tarzı hakkında, İsrail'in Filistinlilere yönelik şiddet ve baskıyı sonlandırması durumunda kendilerinin de bu tarzı terk edebileceklerini belirten açıklamalarda bulundu.
