İran hükümeti, Tahran’ın aşırı nüfusu, su ve elektrik sıkıntıları gibi ekolojik zorluklarla başa çıkabilmek için başkentini ülkenin güneyindeki Makran bölgesine taşıma kararını aldı. Ancak, bu radikal planın hayata geçmesinin yıllar alacağı ve büyük bir maliyetle sonuçlanabileceği konusunda uzmanlar uyarıda bulunuyor.
YENİ BAŞKENT MAKRAN’DA İNŞA EDİLECEK
İran hükümeti, başkent Tahran’ın artan ekolojik baskılarından ötürü taşınması gerektiğini belirtti. Hükümet sözcüsü Fatemeh Mohajerani, “Yeni başkent kesinlikle güneyde, Makran bölgesinde olacak ve çalışmalar devam ediyor” dedi. Özellikle Tahran’daki su kıtlığı ve elektrik kesintileri gibi sorunlar, hükümeti bu kararı almaya itti. Taşınmanın fizibilitesini değerlendirmek üzere akademisyenler, mühendisler ve ekonomistlerin yer aldığı iki ayrı konsey kurulmuş durumda. Ancak bu planın henüz keşif aşamasında olduğu ve acil bir adım atılmadığı ifade ediliyor.
MAKRAN BÖLGESİNİN EKONOMİK AVANTAJLARI VE ZORLUKLAR
Başkent taşınmasının ardında Makran bölgesinin denize dayalı bir ekonomi geliştirme potansiyeli de bulunuyor. Yetkililer, bu bölgenin stratejik avantajlarını vurgularken, eleştirmenler ise başkent taşımak için gereken mali kaynakları ve lojistik zorlukları dile getiriyor. Öne çıkan endişeler arasında, Tahran’daki mevcut altyapıların ve ekonomik sistemlerin bu değişimden nasıl etkileneceği yer alıyor.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Tahran’ın mali kaynaklar ve harcamalar arasındaki dengesizliğini sürdürülemez olarak nitelendirerek başkent taşıma tartışmalarını yeniden gündeme getirdi. Pezeşkiyan, güney sahillerine taşınmanın, hammaddelerin daha verimli bir şekilde işlenip ihraç edilmesini sağlayacağını savunuyor. Ancak gazeteci Gholhaki, başkent taşınması planının maliyetinin çok yüksek olacağına dikkat çekerek, “Azadi Stadyumu’nun yenilenmesi 18 ay sürdü ve 23.75 milyon dolara mal oldu. Başkentin taşınması bunun çok daha fazlasını gerektirir,” dedi.
GEÇMİŞTE DE GÜNDEMDEYDİ
Tahran’ın başkent olma durumu, 1979’daki İslam Devrimi’nden bu yana sık sık gündeme gelse de, mali kısıtlamalar ve siyasi engeller nedeniyle sürekli olarak ertelendi. Mahmud Ahmedinejad’ın Cumhurbaşkanlığı döneminde, özellikle Tahran’ın depremler karşısındaki savunmasızlığına dair endişeler nedeniyle başkent taşınma fikri ivme kazandı. Ancak, bu öneri de ekonomik ve lojistik nedenlerden ötürü hayata geçirilemedi.
2010’ların ortalarında Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, şehrin hızlı büyümesi ve çevresel sorunlarına dikkat çekerek başkent taşınması fikrini yeniden gündeme getirdi. Birçok kişi, Makran’ın stratejik konumunun ve bölgesel ekonomik faydalarının büyük avantaj sağlayacağını savunuyor. Ancak, eleştirmenler bu değişikliğin İran ekonomisini olumsuz etkileyebileceğini, yıllarca sürecek inşaat süreçlerinin büyük bir finansal yük getireceğini belirtiyor.
Kaynak: NTV