Farklı ülkelerden Türkiye’ye gelen birçok Hristiyan da hem Hristiyanlığın annesinin 15 Ağustos ‘Göğe Yükseliş Bayramı’nı kutladı hem de İzmir’in Selçuk ilçesinde Bülbül Dağı’nda bulunan Meryem Ana Evi Kilisesi ve Mersin Tarsus’taki St. Paul Kilisesi gibi Hristiyan Kilise’nin kutsal kabul ettiği kiliselerde hacı oldu.
Yüzlerce Ortodoks Hristiyan’ın Agridia Kilisesi’nde bir araya geldiği ayini Fener Rum Patriği Bartholomeos yönetti. Ayine Gökçeada ve Bozcaada Metropoliti Kyrillos Sykis başta olmak üzere çok sayıda din adamı eşlik etti. Ekümenik Patrik Bartholomeos ayinde "Biz de sesimizi yükseltiyor ve savaş çatışmalarının bir an önce sona ermesi, barış ve adaletin egemen olması için Tanrı'ya yalvarıyoruz" dedi.
MERYEM ANA’DA HACI OLDULAR
Türkiye’nin çeşitli şehirlerinden ve yurt dışından Selçuk’a gelen yüzlerce Katolik Hristiyan UNESCO Dünya Kültür Mirası listesindeki Meryem Ana Evi’nde bir araya gelerek Hz. İsa’nın annesinin ‘Göğe Yükseliş Bayramı’nı hep beraber kutladı. İzmir Başepiskoposu ve Metropoliti Martin Kmetec tarafından yönetilen ayin Türkçe ve İtalyanca icra edilirken, ayin boyunca İncil'den bölümler okundu, ilahiler söylendi, tüm dünyanın barışı ve huzuru için dualar edildi. Mum yakıp dilek dileyen inananlar, "Meryem Ana'ya Övgü Duası" edip, kutsal sudan içti. Ayin sonrası üzüm ve gevrek kutsanarak törene katılanlara ikram edildi. Birçok inanan Meryem Ana Evi’nde hacı da oldu. Törenden sonra yerli Katolik Hristiyanlar (İzmir, İstanbul, Muğla, Trabzon, Samsun, Adana, Mersin, İskenderun ve Antakya’dan otobüslerle gelen Hristiyan cemaatleri) saat 15:00’deki tesbih duası için Meryem Ana Evi’nde kalırken, yurt dışından (çoğunlukla İtalya ve Fransa) gelenler Kuşadası ve Selçuk’taki tarihi yerleri gezdi. İzmir Başepiskoposu ve Metropoliti Martin Kmetec yönettiği ayine Alsancak Kutsal Tesbih Kilisesi rahipleri Peder Igor Barbini ve Peder Giuseppe Gandolfo, Göztepe Lourdes Kilisesi rahibi Peder Ireneus, Santa Maria Kilisesi rahibi peder Pascal ve İzmir Sansolyesi Peder Alessandro eşlik eden din adamları arasındaydı.
EN ESKİ BAYRAMLARDAN BİRİ
Yunanistan’ın Selanik şehrindeki Kordelios Belediyesi'nin en güzel kiliselerinden Agios Georgios Kilisesi’nde gerçekleşen ‘Meryem Ana’nın Göğe Yükselmesi Yortusu’ ayininde de savaş bölgelerindeki çatışmaların son bulması, sevginin ve barışın tüm dünyaya hakim olması dileklerinde bulunuldu. Cemaatin en şık kıyafetleriyle katıldığı, mumların yakılarak, duaların edildiği Kutsal Ayin, ekmek ile şarabın kutsanması ve ayine katılanlara dağıtılmasının ardından sona erdi. Agios Georgios Kilisesi rahiplerinden Stamatis Anastasios bayram dolayısıyla yaptığı özel açıklamada İsa Mesih’in annesi Hz. Meryem’in Hristiyan alemindeki öneminden ve hayat hikayesinden bahsederek, “Meryem Ana'nın Göğe Kabulü Bayramı Kilisemizin en eski bayramlarından biri. 15 Ağustos’ta kutladığımız bu bayram, öncelikle Meryem Ana’nın ölümü ve gömülmesini, ikinci olarak da onun dirilişini ve göğe yükselişini kapsıyor” dedi. En yaygın metropollerden en uzak şapel ve manastırlara kadar sayısız ritüel, gelenek ve görenek 15 Ağustos’ta kutlanan ‘Meryem Ana’nın Göğe Yükselmesi Yortusu’yla dünyanın bir ucundan diğer ucuna yeniden canlandırıldı. Dünyanın en büyük dininin inananı Hristiyanlar Vatikan’dan Yunanistan’a, İngiltere’den Avusturya’ya, Almanya’dan Avustralya’ya kadar düzenledikleri çeşitli etkinliklerle bir taraftan Meryem Ana’nın ölümünü anarken, diğer taraftan da yaşamın ölüme karşı zaferini kutladılar. Tüm dünyada yaklaşık iki buçuk milyar Hristiyan dünyanın her köşesindeki kiliselerde toplu olarak tüm insanlık adına iyilik, barış, birlik, dirlik, beraberlik ve kardeşçe yaşamak için dua etti, savaşların son bulmasını ve refah diledi.
GÖRKEMLİ KUTLAMALAR
Her ülkenin, mezhebin ve bölgenin kendi yorumunu kattığı kutlamalar Meryem Ana adını taşıyan kilise veya manastırı olan yerleşim yerlerinde genellikle toplu şenlikler, festivaller, renkli sokak alayları, havai fişekler, hacı olmak isteyenlerin uzun yürüyüşleri, kiliselerde düzenlenen dini törenler, adak kurbanların kesilmesi, kazanlarda pişirilen keşkeklerin ve mangallarda çevrilen kurban etlerinin kiliseye gelen kalabalığa ikram edilmesi, kurulan uzun ziyafet sofraları ve üzümlerin kutsanması şeklinde Meryem Ana’ya yapılan görkemli kutlamalarla gerçekleştirildi.
14 GÜNLÜK SIKI ORUÇ
Hz. Meryem’in Göğe Alınışı Yortusu ilk kez Bizans Ortodoks kiliselerinde daha sonra Katolik Kilisesi tarafından kutlanmaya başlanan "Yazın Paskalyası" olarak da anılan bir bayram. Hristiyanlar, özellikle Ortodokslar, Kilise tarafından Meryem Ana’ya adanan Ağustos ayının ilk gününden göğe yükseldiğine inandıkları 15 Ağustos’a dek hafta içleri sıkı bir oruç tutarlar. 14 Ağustos’ta sona eren oruç dönemi boyunca sadece hayvansal olmayan gıdalar tüketilirken, hafta sonları şarap ve yağa izin verilir. Ayrıca 6 Ağustos'ta kutlanan İsa'nın Görünüm Değişmesi, Başkalaşım (Metamorfoz) yortusunda da balık yenmesine izin verilir. 14 günlük oruç boyunca hiçbir kan akıtılmaz, hayvansal gıda yenmez, diğer bayram oruçlarından farklı olarak zeytinyağı dahi tüketilmez. Oruç, Meryem Ana'nın dünyevi ölümünü ve cennete yükselişini anmak amacıyla tutulur. Bu dönem, manevi hazırlık, tövbe, dua ve ruhsal arınma için bir fırsat olarak görülür.
Meryem Ana'ya duyulan saygı ve sevgi ile ilgili tutulan orucun ilk günü 1 Ağustos'ta Ortodoks kiliselerde su ile takdis ayini düzenlenir. 14 gün boyunca Meryem Ana ikonaları önünde kandiller yanar, dualar edilir. 14 günün sonunda bayram ayininde alınan komünyonun ardından bayram günüyle beraber oruçlar bayram sofralarında açılır ve kandiller son defa yanar. Bayram gününde ise Meryem Ana’nın sonsuz uykuya yatışı ve ebediyete intikal edişi, yani ölümü anılır. Çünkü Ortodoks inancına göre insan ancak ölümden sonra kutsala erer ve ebediyete intikal eder. Ölümün hüznü ardından gelen bu kutlu son gibi bayram günü de 14 günlük bir perhiz döneminin ardından gelir.
Meryem Ana’nın ölümünün anıldığı ve göğe yükselişinin kutlandığı 15 Ağustos Meryem Ana Yortusu birçok ülkede (..Yunanistan, İtalya, İspanya...) resmi tatil günü olmakla beraber, bu özel gün aynı zamanda Meryem Ana’ya adanan kiliselerin ve ismi Meryem (Maria, Mary, Despina, Margetina, Marinella, Marietta …) olan kişilerin isim günü olarak kutlanıyor. Türkiye’de Meryem Ana adına adanmış birçok dini yapı bulunurken, sadece Gökçeada’daki 5 büyük kilise ile 35 şapel Meryem Ana’ya adanık. Her yıl 15 Ağustos’ta veya ona yakın pazar günü kutlanan Bakire Azize Meryem Ana’nın Göğe Alınması Bayramı, Hz. İsa ve ona inananların ölümden sonra Tanrı’yla birlikte göğe alınacakları ve sonsuz yaşama kavuşacakları inancının da göstergesi ve örneği olarak kabul ediliyor.
Kilise geleneğine göre Meryem Ana, öldükten sonra İsa Mesih annesinin bedeninin çürümesini istemez ve yeryüzüne inerek onu göğe yükseltir. Bu nedenle Meryem Ana’nın ölüm yıldönümü, bir anma, yas töreni olarak değil, oğluna kavuşması ve göğe yükselmesi nedeniyle bayram olarak kutlanıyor. Meryem Ana Yortusu Türkiye’de de Kültür ve Turizm Bakanlığı kataloğunda yer alan ve İç İşleri Bakanlığı’nın izin verdiği kiliselerde düzenlenen dini törenlerle kutlanırken, ayinlerde tüm insanlık alemine barış ve esenlik için dualar edildi, İncil'den bölümler okunarak, ilahiler söylendi. Kiliselerdeki birlik, dirlik, huzur ve barış dualarının edilip, dilek mumlarının yakıldığı kutsal ayin sonunda cemaat üyeleri birbirlerinin bayramlarını kutladı. Kutlamalara Türkiye’de yaşayan Hristiyanlar, bölgede bulunan turistler ve bu özel günü Türkiye’deki tarihi kiliselerde kutlamak için Yunanistan başta olmak üzere çeşitli Avrupa ülkelerinden gelen inananlar katıldı.
(FULYA OMAÇ)
