Hayvanlar ve insanlar arasında benzer duyguların paylaşıldığına sıklıkla şahit oluruz. Sevgi, mutluluk, üzüntü, korku ve kaygı gibi hisler, hayvanlarda da gözlemlenebilir. Ancak "utanma" duygusunun hayvanlar tarafından hissedilip hissedilmediği, bilim insanları arasında tartışma konusu. Peki, bir köpek tuvaletini yanlış bir yere yaptığında etrafına bakıyorsa ya da bir kedi düşüp sonra hiçbir şey olmamış gibi davranarak kendini yalıyorsa, bu davranışlar utanmadan mı kaynaklanıyor?
Bilimsel açıdan, utanma duygusunun özellikle sosyal bağları güçlü hayvanlarda görülmesi muhtemel. İnsanlar gibi sosyal varlıklar, grup içindeki normları ihlal etmekten kaçınmak için utanma duygusunu geliştirmiştir. Bu duygu, toplulukta kabul görmek ve uyum sağlamak adına önemli bir işlev taşır. Hayvanlar da benzer şekilde sosyal gruplarında uyum içinde yaşamak için bu tür davranışlar sergileyebilir.
Sosyal bağların güçlü olduğu hayvan türlerinde, utanma duygusuna benzer davranışlar gözlemlenebilir. Özellikle köpekler, maymunlar, filler, kargalar ve papağanlar gibi türlerde, sosyal normlar ve gruptaki diğer bireylerin beklentilerini anlama kapasitesine sahip olan hayvanlarda utanma benzeri tepkiler gözlenebiliyor. Örneğin, bir köpek yanlış bir davranış yaptıktan sonra utanç veya korku nedeniyle etrafına bakabilir.
Ancak bilim insanları, bu davranışların tam olarak utanma duygusundan mı yoksa cezadan kaçınma, sosyal hiyerarşi ve grup dinamiklerine bağlı tepkilerden mi kaynaklandığını kesin olarak belirlemek konusunda hala farklı görüşlere sahiptir. Sonuç olarak, hayvanlarda utanma duygusunun varlığına dair yapılan gözlemler, sosyal bağların gücüne ve hayvanın bilişsel kapasitesine bağlı olarak değişiklik göstermektedir.