Nihat AK/EGE TELGRAF- Alevlenen enflasyon, dalgalanan döviz kurları, ekonomideki belirsizlikler gıda ve temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarını hızla yükseltiyor. İzmir’deki dar gelirliler fahiş fiyatlara karşı taktik geliştirdi. Etiket casusluğuna soyunan dar gelirliler adeta gizli servis gibi çalışıyor.
‘YETİŞEMİYORLAR’
Her adımda karşılaştıkları indirim kampanyalarının dar gelirlilerin başını döndürdüğünü belirten Tüketiciyi Koruma Derneği İzmir Şubesi Başkan Yardımcısı Emin Tamer Gören, “Bazı üreticiler ve marketler açısından indirim kampanyaları satışı artırmak için pazarlama stratejisi haline geldi. Gerçekten önce bindirim sonra indirim mi oldu, yoksa gerçekten bir indirim mi yapıldı? Bunu bir bakışta anlayabilmek pek kolay değil. Daha önceden satın aldığımız ve fiyatını bir yere not alabildiğimiz ürünün kampanyasında gerçek indirim olup olmadığını anlayabiliyoruz. Bu ihtiyacı bilen bazı kurumlar internette birçok fiyat karşılaştırma sitesi oluşturmuş durumda. Bu siteler, aynı ürünün farklı mağazalardaki fiyatlarını karşılaştırmamıza olanak tanıyor. Ateşi bir türlü sönmeyen yüksek enflasyonla ürün etiketleri sürekli değişiyor. Özellikle sabah saatlerinde birçok işletmede etiketlerin değiştirildiğini görebilmek mümkün. Bazı marketler ise fiyat değişikliklerine yetişemediklerinden raflardaki etiketleri kaldırmış durumdalar. Tüketicilerin kendi aralarında en fazla konuştuğu konu marketlerdeki indirim kampanyaları. Türkiye'de tüketici haklarına ilişkin 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun bulunmakta. Kanun’da indirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimli satış fiyatı, indirimden önceki fiyatı, tarife ve fiyat listeleri ile etiketlerinde gösterilir. -İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimden önceki fiyattan daha düşük fiyatla satışa sunulduğunun ispatı satıcı veya sağlayıcıya aittir- hükmü yer almaktadır. İndirim kampanyalarının yanıltıcı olduğunu düşünenler, ücretsiz ALO175 Tüketici Şikayet Hattı’nı arayabilir, Zabıta müdürlüklerine başvurabilir, etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurabilirler. Derneğimize ulaşanlara yapmaları gerekenler konusunda ayrıntılı bilgi veriyoruz” dedi.
‘GİZLİ SERVİS GİBİYİZ’
Temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanan vatandaşların geliştirdikleri sistemlerle adeta etiket casusu gibi çalıştıklarını belirten 2021 Tüm Emekliler Sendikası Örgütlenmeden Sorumlu ve Eğitim Sekreteri İbrahim Yılmaz, “Çarklar hep yüksek gelirli mutlu azınlığın yararına dönüyor. Finansal sistem, krediye ulaşım, piyasa yapıları, sermaye, ekonomi politikaları, küreselleşme, say sayabildiğin kadar Türkiye'de düşük gelirli nüfusun sayısı ve oranı, ekonomik dalgalanmalar ve gelir dağılımındaki eşitsizlikler göz önüne alındığında oldukça yüksek seviyelerde. Açlık ve yoksulluk seviyesindeki nüfusun sayısını açıklayan yok. Her beş kişiden üçü neredeyse yardıma muhtaç. Sosyal yardım alan insan sayısı 20 milyonu aşmış vaziyette. Bizi yönetenler bizi sefalette buluşturdu. Öylesine sefalet yaşanıyor ki milletin birbiriyle dayanaşacak hali kalmadı. Biz de dayanışmayı farklı bir boyuta taşıdık. Madem sistem bize hep çelme takıyor. Biz de hafiyeliğe soyunduk. Günümüzün büyük bölümü etiket casususluğuyla geçiyor. Neler yapıyoruz? Kendi aramızda iş bölümü yapıyoruz. Hangi markette hangi ürün indirimli onları tek tek araştırıyoruz. Marketlerdeki indirimleri takip etmek için çeşitli stratejiler geliştirdik. Mesela son dönemde şehir merkezinden uzaklaştıkça fiyatlarda belirgin bir indirim görüyoruz. O nedenle kentin çeperlerindeki alışveriş yapılabilecek yerlere yoğunlaştık. Toplu ulaşıma biniyor arkadaşlarımız. En düşük fiyatlı ürünleri geliştirdiğimiz sistemlerle birbirimize aktarıyoruz. Bu konuda iyi organize olduk. Sosyal medya, WhatsApp gruplarında ve forumlarda indirim haberlerini paylaşıyoruz. Özellikle et, süt ve bakliyat gibi temel gıda maddelerindeki indirimler konusunda ihtisaslaştık. Trump’ın suikast girişimcisini ABD’deki gizli servis bulamadı ama bizim gizli servisçi dar gelirlilerin gözünden indirimler kaçmıyor. El alem bilgi yazılım casusu oluyor. Bizler hayatta kalabilmek için mecburiyetten etiket casusluğu yapıyoruz” ifadelerini kullandı.
‘ORGANİZE OLAN KAZANIR’
Tüketicinin organize bir şekilde hak arayışında olumlu sonuçlar aldığını vurgulayan Ege Perder Başkanı Mehmet Feyzi Başdaş, “Gelen her zammı yüksek enflasyona, döviz kuru yükselişine, personel girdilerine, enerji ve kira giderlerinin yükselmesine bağlamak doğru değil. Bazı üreticiler döviz yükseldi bahanesiyle zam yapıyor ama kur düştüğünde indirim yapmak aklına gelmiyor. Personel giderleri adına zam yapıyor çalışan çıkardığında fiyatlarına yansıtmıyor. Döviz kurunun seçimden sonra hemen 40 lira olacağı hesabıyla zam yapanlar geri adım atmak istemiyor. Ama bilinçli tüketici bunlara ciddi cezalar kesmeye başladı. Fahiş zam yapanlardan malını almayarak onları cezalandırıyor. Bizler de rafta kalan malların temsilcilerini çağırıp uyarıyoruz. Bu uyarılarımız artış gösterdi. Onlar da listelerini değiştirip indirim yapmak yerine aynı işlevi gören kampanyalar yapıyor. Artış gösteren kampanyaların sebebi hikmeti bu. Dışarıda yemek yiyemeyenlerin, kafede bir şeyler içemeyenlerin tercih ettiği atıştırmalık ve içecek grubunda yükseliş trendi devam ediyor. Halk organize bir şekilde hakkını aradığında karşısında ne üretici, ne aracı ne de siyasetçi durabilir”dedi.
