Emtia piyasasında, geçen hafta ralli yaşandı.
Emtia piyasasında bir taraftan yoğun talep söz konusuyken arza yönelik endişeler de devam ediyor. Bir önceki hafta satış baskısının hakim olduğu piyasada geçen hafta ise sert yükselişler görüldü.
ABD'de açıklanan verilerin güçlü ekonomiye işaret etmesi, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde'ın "güvercin" sözle yönlendirmeleri ve Çin'in ekonomiyi destekleyici adımları küresel piyasaları olumlu etkilerken, emtia piyasası da pozitif seyretti.
Analistler, Çin Merkez Bankası'nın (PBoC) ekonomiyi desteklemeye yönelik hamlelerinin emtia piyasasındaki yükselişleri destekleyen en önemli unsurlar arasında yer aldığını belirtti.
PBoC banka ve kredi kuruluşlarının zorunlu karşılık oranlarını 25 baz puan düşürmesi ve Çin'de açıklanan verilerin ekonomik aktiviteye dair olumlu sinyaller vermesi risk iştahını destekledi.
Bankadan yapılan açıklamada, kararın, "Ekonomik toparlanmanın temelini güçlendirmeyi ve piyasaya yeterli nakit sağlamayı amaçladığı" kaydedildi.
Bu yıl zorunlu karşılık oranını ikinci kez indiren PBoC, 17 Mart'ta da zorunlu karşılık oranında 25 baz puan indirime gitmişti.
Çin'de ağustosta sanayi üretimi yıllık yüzde 4,5 ve perakende satışlar yüzde 4,6 artışla beklentileri aşarken, işsizlik oranı da tekrar yüzde 5,2'ye geriledi.
Analistler, öngörülerin üzerinde gelen verilerin, Çin'in ekonomik aktivitesine ilişkin toparlanma sinyali verdiğini belirterek, bu durumun daha önceki teşvik önlemlerinin etkili olmaya başladığına yönelik kanıt olabileceğine dikkati çekti.
Altının ons fiyatı, Asya merkez bankalarının para birimlerini koruma amaçlı önlemler alması sonrası yükselişe geçerken, haftayı yüzde 0,2 yükselişle tamamladı.
Gümüş yüzde 0,5, paladyum yüzde 4,1, platin yüzde 3,7 değer kazandı.
Öte yandan tezgah üstü piyasada, bakır yüzde 2,2, çinko yüzde 5,4, kurşun yüzde 0,1 ve alüminyum yüzde 1 artış kaydederken nikel yatay bir seyir izledi.
Analistler, Çin Merkez Bankası'nın (BOC) yuanı desteklemek için yaptığı müdahalenin bakır başta olmak üzere baz metalleri olumlu etkilediğini söyledi.
Enerji emtiası da ralliye katkıda bulundu
Petrol fiyatları da küresel arz endişelerinin etkisiyle yılın en yüksek seviyelerinde işlem görmeye devam ediyor. Geçen hafta Brent petrol yüzde 2,2, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gaz ise yüzde 1,5 arttı.
Fiyat artışında, dünyanın en büyük petrol üreticileri Suudi Arabistan ve Rusya'da kesintilerin eylülde de devam etmesi ve üretici bazı ülkelerde petrol üretiminde yaşanan olumsuzluklar etkili oldu.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyesi Libya'daki fırtına nedeniyle ülkenin doğusundaki petrol ihracat terminallerinden 4'ü kapatıldı. Kazakistan ise bakım nedeniyle günlük petrol üretimini azalttığını duyurdu.
OPEC, yayımlanan aylık raporunda, yıl sonuna kadar dünyada petrol talebinin yüksek ve üretimin düşük seyredeceğini belirtti.
Enerji Ajansı'nın (IEA) açıkladığı ağustos ayına ilişkin küresel petrol piyasası raporuna göre, OPEC+ grubunun en büyük üreticileri Suudi Arabistan ve Rusya'nın günlük yaklaşık 1,3 milyon varil kesintiyi yıl sonuna kadar uzatacağını duyurması, piyasaları ciddi bir arz açığıyla karşı karşıya getirdi.
Doğal gaz fiyatları Avustralya'daki işçi grevlerinden dolayı meydana gelen arz şoklarına yönelik endişelerle yükseldi.
Avustralya'daki önemli Chevron tesislerinde çalışan LNG işçileri, yönetimle yapılan görüşmelerin anlaşmaya varamaması üzerine kısmi grevlere başlamıştı.
Chicago Ticaret Borsası'nda işlem gören buğday yüzde 1,3, pirinç yüzde 0,9 değer kazanırken, mısır yüzde 1,8, soya fasulyesi yüzde 1,7 azaldı.
Analistler, dünya buğday üretim tahminlerinin önceki aya göre düşüş göstermesi sonucunda buğday fiyatlarının arttığını söyledi.
ABD Tarım Bakanlığı'nın (USDA) 2023/24 sezonuna yönelik tahminlerine göre buğday üretimi tahminleri önceki aya göre 3,3 milyon azalarak 793,37 milyon ton seviyesinde gerçekleşirken, dönem sonu stok tahminleri ise 920 bin azalarak 265,61 milyon ton oldu.
Dünya mısır üretim tahminlerinin önceki aya göre artış göstermesi ise mısır fiyatlarının değer kaybetmesine neden oldu.
Uluslararası Hububat Komisyonu'nun (IGC) tahmin raporunda, mısır üretiminde önceki ay tahminlerine göre 1 milyon ton artış öngörülürken, dönem sonu stokları önceki ay tahminlerine göre 6 milyon ton artarak 288 milyon tona yükseldi.
Kahvedeki yükseliş yüzde 7'yi aştı
Intercontinental Exchange'de işlem gören kahve yüzde 7,1, şeker yüzde 3,2, kakao yüzde 2,6, pamuk yüzde 0,9 arttı.
Şeker 0,2779 dolarla Ekim 2011’den bu yana, kakao da 3.763 dolarla Mart 2011’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
Hindistan'ın en çok üretim yapan eyaleti Maharashtra'daki şeker üretiminin, kurak geçen ağustos ayı nedeniyle düşmesi bekleniyor. Petrol fiyatlarındaki artışla beraber talebe yönelik artan beklentiler de şekerde yükselişe neden oldu.
Kakao fiyatları, El Nino hava olayının küresel kakao üretimini olumsuz etkileyeceği endişeleriyle yükselmeye devam etti.
Öte yandan, Brezilya Tarım Bakanlığı'nın ülkenin en büyük çikolata yapımı ham maddesi üreten eyaleti olan Bahia'daki meyve bahçelerinde hafif kakao mozaik virüsü (CaMMV) tespit edildiğini duyurması kakao fiyatlarının artmasına neden oldu.
Kahve fiyatlarındaki yükselişte ise küresel üretimdeki keskin düşüş ve uluslararası piyasalarda kahve çekirdeklerine artan talep etkili oldu.