Son günlerde artan süte su katma skandalları, tüketicilerde büyük endişeye yol açtı. Ticari kaygılarla üretilen hileli sütler, hem besin değerini düşürüyor hem de halk sağlığını tehlikeye atıyor. Ancak, doğal süt ile su katılmış sütü ayırt etmek, dikkatli tüketiciler için hiç de zor değil.
İstanbul Gelişim Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve Yüksek Gıda Mühendisi Nurullah Zekeriya Akar, doğal sütün nasıl tanınabileceği ve hileli sütlerin hangi özelliklere sahip olduğuna dair kritik açıklamalarda bulundu.
DOĞAL VE SU KATILMIŞ SÜT ARASINDAKİ FARKLAR
Akar, su katılmış süt ile doğal süt arasındaki farkların duyusal olarak fark edilebileceğini belirtti: “Doğal süt, porselen beyazı renge sahiptir ve tat açısından hafif tatlıdır. Ancak su katılmış süt, mavimsi bir ton alır ve tadı daha hafif olur. Ayrıca, doğal sütteki yoğun ve kremamsı yapı, su eklenmesiyle kaybolur” diye belirtti. Akar, bu farkların yanı sıra, doğal sütün özelliklerini açıklayarak, "Doğal süt sağılır sağılmaz yüzeyinde kaymak tabakası oluşur ve bu kaymak tabakası sütü daha yoğun ve besleyici kılar. Su katılmış sütte ise bu özellikler kaybolur” dedi.
Süte su katılması sadece besin değerini düşürmekle kalmıyor, aynı zamanda halk sağlığı açısından büyük riskler taşıyor. Akar, suyla seyreltilecek sütün, mikroorganizmaların çoğalmasına uygun bir ortam oluşturduğunu ve özellikle çocuklar için ciddi tehdit oluşturduğunu vurguladı.
İPUÇLARIYLA HİLELİ SÜTÜ AYIRT EDİN
Tüketicilerin süt alırken dikkat etmeleri gereken bazı önemli noktaları da paylaşan Akar, şunları söyledi:
Renk: Doğal süt porselen beyazıdır. Eğer süt mavimsi bir ton alıyorsa, su katılmış olabilir.
Tat: Doğal süt hafif tatlı bir lezzet sunar. Su eklenmiş süt ise bu yoğunluğu kaybeder.
Kaymak Tabakası: Doğal süt, kaymak tabakası oluşturur. Su katılan sütlerde ise bu özellik genellikle yoktur.
SÜT YAĞININ ÖNEMİ VE SEÇİM İPUÇLARI
Sütten su eklenmesinin yanı sıra, süt yağının bitkisel yağlarla değiştirilmesi de sıkça karşılaşılan bir hile yöntemi. Akar, süt yağının, süt ürünlerinin lezzetini, kıvamını ve besin değerini doğrudan etkileyen bir bileşen olduğunu belirtti. "Doğal süt yağı, laboratuvar testleriyle tespit edilebilir. Ancak tüketiciler, süt ürünlerinin tadındaki farklılıkları fark ederek şüphelenebilir" dedi.
Akar, süt tercihlerinde yağ oranının da önemli olduğunu belirterek, şunları söyledi:
Tam Yağlı Süt: Yüzde 3.5 yağ oranına sahiptir ve özellikle çocuklar, gençler ve büyüme çağındaki bireyler için önerilir.
Yarım Yağlı Süt: Yüzde 1.5-1.8 yağ oranına sahip olup, kalp sağlığını ön planda tutanlar için uygundur.
Yağsız Süt: Yüzde 0.15 yağ oranına sahiptir, ancak vitamin emilimini engellediği için dikkatli tüketilmesi gerekir.
ETİKET OKUYARAK DOĞRU SEÇİM YAPIN
Akar, tüketicilere süt alırken mutlaka etiket bilgilerini okumalarını ve güvenilir markaları tercih etmelerini önerdi. "Süt alırken etiket bilgilerine dikkat edin. Yağ oranını, doğallığını ve işleme durumunu sorgulayarak bilinçli seçimler yapmalısınız" dedi.
Akar, doğru süt seçiminin beslenme kalitesini artıracağını ve uzun vadede sağlık üzerinde olumlu etkiler oluşturacağını belirtti. Doğal süt, içeriğindeki besin öğeleri ile vücuda destek sağlarken, hileli sütler bu faydaları sağlayamaz. Bu nedenle, tüketicilerin bilinçli ve dikkatli bir şekilde süt alımına özen göstermeleri gerektiği vurgulandı.
