İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB); metal sanayi ihracatındaki gelişmeleri, metal fiyatları, üretim maliyetleri, döviz kurları, kâr marjları, stoklar gibi göstergeleri izlemek, değerlendirmek ve sektör ile ihracatçıları bilgilendirmek için hayata geçirdiği ‘Metal Endeksi’ ekim ayı sonuçları açıklandı. Endeks sonuçlarına göre; ihracat endeksi ekim ayında hem fiyat düşüşlerinin hem de zayıflayan talebin etkisi altında kaldı. İhracat miktar değer ve birim değer endeksleri ekim ayında bir önceki aya göre gerileme gösterdi. Özellikle ihracat birim fiyatlarında uzun süre sonra belirgin bir düşüş gerçekleştiği değerlendirildi.
KÜRESEL İHRACAT SİPARİŞLERİNDE DÜŞÜŞ 20. AYA GİRDİ
Endeksin ekim ayı sonuçlarına göre, küresel ekonomide sıkı para politikalarının yavaşlatıcı etkileri ekim ayında çok daha belirgin hale geldi. Küresel sanayi PMI verilerinde ABD, Euro bölgesi ve Çin’de gerilemeler yaşandı. Bu gelişmelerin küresel mal ticaretini de karşılıklı olarak etkilediği açıklandı.
Küresel ihracat siparişlerinde gerilemede 20. aya girildiğinin belirtildiği endekse göre, ekim ayında da alınan ihracat siparişlerinde düşüş görüldüğü, küresel mal ticaretinin de miktar olarak küçülmeye devam ettiği kaydedildi. Ekim ayında talebin yavaşlaması sonrasında özellikle metal fiyatlarında düşüşler yaşandı. Bakır ve alüminyum fiyatları geriledi.
Yurtiçinde ise yeni parasal sıkılaşma önlemlerinin alındığı, yüksek bir faiz artışı ile kredi faizleri ve maliyetleri de artarken, Türk Lirası’nda da ekim ayında değer kaybının hızlandığı, Ortadoğu’daki yeni gelişmeler ile ortaya çıkan riskler karşısında TL’nin ekim ayı boyunca değer kaybettiği kaydedildi. Ekim ayında üretici fiyat artışları yavaşlarken tüketici enflasyonunda artış sürdü. Yüksek enflasyon, faizler ve kur artışları dönemine girildiği bilgisi paylaşıldı.
METAL ENDEKS EKİM AYINDA MİKTAR VE DEĞER OLARAK GERİLEDİ
Metal sanayi ihracat miktar endeksi ve değer endeksinin ekim ayında gerilediği bilgisinin paylaşıldığı endekste; miktar endeksi 128,32 puandan 127,05 puana, ihracat değer endeksi 151,05 puandan 144,44 puana indi. İhracat değer endeksindeki düşüşün bir nedeninin ise ihracatın miktar olarak gerilemesinden kaynaklandığı belirtildi. Diğer yandan ihracat birim fiyatları da ilk kez belirgin şekilde düştü. İhracat birim değer endeksi eylül ayında 117,68 puan iken ekim ayında 113,66 puan oldu.
İHRACAT BİRİM FİYATLARINDA DÜŞÜŞ
İhracat pazarlarında fiyatların düşürülmesi baskısının yaşandığı dünya fiyatlarında da ekim ayında önemli düşüşlerin olduğunun açıklandığı endekste, ihracat birim fiyatları eylül ayında 4,40 dolar/kg iken ekim ayında 4,25 dolar/kg olarak gerçekleşti. Tüm alt ürün gruplarında fiyatlar bir önceki aya göre düşüş gösterirken, küresel metal fiyatlarında da görülen düşüşe paralel olarak ihracat birim fiyatları da düşüş gösterdi.
YILIN SON İKİ AYINDA TALEPTE BEKLENTİ
Endeksin ekim ayı sonuçlarına göre metal sanayi ihracat endeksinin ekim ayında zayıf bir performans gösterdiği iletildi. Son aylarda endekslerde dalgalanmalar yaşandığı, ihracat pazarlarında talebin zayıf kalmaya devam ettiği bilgisi paylaşıldı. Yılın son iki ayında endekslerin dış pazarlardaki talebin yavaşlaması ile şekilleneceği vurgulandı. Ayrıca Türk Lirası ve maliyetlerdeki gelişmeler ile küresel fiyatlara bağlı olarak ihracat birim fiyatlarının da belirleyici olacağı söylendi.
Alınan ihracat siparişlerinin yılın son çeyreğinde düşmeye devam ettiğinin belirtildiği endekste 2023 yılının son çeyreğinde de alıcıların fiyat baskısı ve fiyat indirim taleplerinin devam ettiği belirtildi. Ekim ayında alınan siparişlerde ihracat birim fiyatlarının sınırlı ölçüde yükseldiği ve sipariş alınan müşteri sayısında genel bir daralma eğiliminin sürdüğü bilgisi paylaşıldı.
Metal Sanayi İhracat Endeksi sonuçlarına göre, alınan ihracat siparişlerindeki kar marjlarının artan küresel rekabetin de etkisiyle gerileme eğilimi içinde olduğu, yurtiçinden alınan siparişlerin ekim ayında yavaşlayarak düştüğü aktarıldı. Ekonomide uygulamaya başlanan sıkılaştırma politikalarının etkilerinin görüldüğü ve üretimin ay boyunca çok sınırlı ölçüde düştüğü kaydedildi. Yurtdışı ve yurtiçinden alınan siparişlerdeki gerilemelerin üretimi de olumsuz etkilediği bilgisi paylaşıldı.
DEMİR VE DEMİR DIŞINDA İHRACAT 10 MİLYAR DOLARI AŞTI
Açıklanan ihracat rakamları ve endeks sonuçlarını değerlendiren İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu; demir ve demir dışı metaller sektörü ihracatının ekim ayında geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 7 düşüş ile 991 milyon dolar olduğunu açıkladı. Tecdelioğlu, sektör ihracatının 2023 Ocak-Ekim döneminde geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 13 düşüş ile 10,7 milyar dolar olarak gerçekleştiği bilgisini paylaştı.
2023 EKİM TR-METALENDEKS SONUÇ VE BEKLENTİLER
· İhracatta dalgalanma dönemi,
· Pazarlardaki küçülmeye ve yeni politikalara uyum çabası,
· İhracat birim fiyatlarında ilk belirgin düşüş,
· Türk Lirası’ndaki düzeltme ve ihracat desteklerinin etkileri henüz sınırlı,
· Yurtiçi siparişlerinde ve üretimde gerileme,
· Finansmana erişimde sınırlı iyileşme,
· Etkin stok, maliyet ve nakit yönetimi.
