Berna Sever / EGE TELGRAF- Safran, sadece mutfaklarda yemeklere kattığı aromasıyla tanınmakla kalmıyor, aynı zamanda uzun yıllardır geleneksel tıpta da kullanılmış bir bitki. Yüksek fiyatı nedeniyle "kırmızı altın" olarak bilinse de safranın tüm faydaları henüz tam olarak keşfedilmemiştir. Öyle ki bugün bizim yemeklerde kullandığımız bu baharat çağlar boyunca çeşitli ritüellere başrol olmuş durumda… Bu yıl kilosu 450 bin liraya satılarak değerini ortaya koyan safranın hikayesi ve hiç bilinmeyen faydaları…
PARFÜMLER VE DİNİ RİTÜELLER
Safran, tarih boyunca sadece bir baharat değil, aynı zamanda bir kültürel ve dini sembol olarak da kullanılmıştır. Pek çok medeniyet, safranı zenginlik, sağlık ve manevi değerlerle ilişkilendirmiştir. Özellikle Hindistan'da safran, tanrıların kutsal bir armağanı olarak görülür ve bazı dini ritüellerde yer alır. Tarihçilerin anlatımıyla safran ilk olarak MÖ 1600-1800 civarlarında eski Mezopotamya'da, özellikle Sümerler ve Babilliler tarafından kullanılmıştır.
Bu dönemde safran, yalnızca yemeklerde değil, aynı zamanda parfüm yapımında ve dini törenlerde de kullanılıyordu. Sümer tabletlerinde safranın iyileştirici özellikleri ve güzellik amacıyla kullanımıyla ilgili yazılar bulunduğu biliniyor.
KLEOPATRA’NIN GÜZELLİK SIRRI
Safran, Mısır'da da oldukça değerli bir malzeme olarak yer alıyordu. Firavunların mezarlarında, safranın mumyalama işlemleri için kullanıldığına dair buluntular vardır. Ayrıca, Mısır kraliçesi Kleopatra'nın güzellik ritüellerinde safranı kullandığına inanılır. Antik Yunan'da ise safran, zenginler arasında popülerdi ve sadece elit sınıflar tarafından tüketiliyordu.
AVRUPA’YA ARAPLAR TAŞIDI
Orta Çağ'da, safran Avrupa'ya Araplar tarafından taşındı. İslam dünyasında tıp alanında kullanılan safran, Avrupa'da da değer kazanmaya başladı. Özellikle İspanya ve İtalya gibi Akdeniz ülkelerinde safran yetiştirilmeye başlandı. Zamanla, safran Avrupalı aristokratlar arasında bir statü simgesi haline geldi. Safran, zaman içinde dünya çapında önemli bir baharat haline gelmiş ve özellikle Hindistan, İran ve İspanya gibi ülkelerde yoğun olarak yetiştirilmeye başlanmıştır. Bugün safran, sadece mutfaklarda değil, aynı zamanda ilaç sanayisinde de kullanılmaktadır.
Safran tarihi ile öne çıksa da hala bilinmeyen pek çok faydası var. Safranın faydaları hakkında bilgiler veren beslenme ve diyet uzmanları safranın özellikle depresyonu azalttığını, ruh halini iyileştirdiğini ve antioksidan özellikleriyle sindirime de dost olduğunu söyledi. Yapılan açıklamada, “Safran, antidepresan özellikleriyle dikkat çeker. Yapılan araştırmalar, safran tüketiminin depresyon semptomlarını hafiflettiğini ve genel ruh halini iyileştirdiğini ortaya koymuştur. İçeriğindeki safranal bileşiği, beyin kimyasını düzenleyerek serotonin seviyelerini artırmaya yardımcı olur. Bu da depresyon ve kaygı bozukluğu yaşayanlar için doğal bir çözüm olabilir. Safran, vücudun serbest radikallerle savaşmasına yardımcı olan güçlü bir antioksidan kaynağıdır. Özellikle safranın içeriğindeki krokin ve safranal bileşenleri, hücre hasarını engelleyerek, yaşlanma sürecini yavaşlatabilir. Ayrıca, kalp hastalıkları ve bazı kanser türlerine karşı da koruyucu etki gösterebilir” denildi.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ GÜÇLENDİRİR
“Safran, bağışıklık sistemini güçlendiren doğal bileşikler içerir. İçerdiği vitaminler, mineraller ve flavonoid bileşenler, vücudun enfeksiyonlara karşı daha dirençli hale gelmesine yardımcı olur” diyerek açıklamalarını sürdüren uzmanlar, “Özellikle mevsim değişimlerinde vücut direncini artırarak soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklara karşı korur. Safran, sindirim sistemine faydalıdır. Yüksek miktarda lif içeren bu baharat, mideyi rahatlatır ve hazmı kolaylaştırır. Ayrıca, mide bulantılarını gidermeye yardımcı olabilir. Geleneksel tıpta safran, sindirim bozuklukları ve gaz sorunları için de kullanılmıştır. Safran, cilt sağlığı için de önemli faydalar sağlar. Antioksidan özellikleri sayesinde ciltteki iltihaplanmaları ve akne problemlerini azaltabilir. Ayrıca, safranlı maskeler ve yağlar cilt lekelerini giderme, ciltteki kırışıklıkları yavaşlatma konusunda etkili olabilir. Yüzyıllardır geleneksel tıpta kullanılan safran, günümüzde yapılan bilimsel araştırmalarla şifa kaynağı olarak önem kazanmaya devam ediyor. Sağlık üzerinde birçok olumlu etkisi bulunan safran, sadece bir baharat değil, aynı zamanda doğal bir ilaç olarak da değerlendirilebilir. Ancak, safranın aşırı miktarda kullanımı bazı yan etkilere neden olabileceğinden, tüketmeden önce bir uzmandan tavsiye almak önemlidir” diye konuştu.
