Çanakkale'nin Çan ilçesine bağlı Bahadırlı köyünde bulunan İnkaya Mağarası, 2024 yılı kazı çalışmalarında önemli buluntulara ev sahipliği yaptı. Kazı çalışmaları, mağaranın 64 bin yıl öncesine tarihlenen bir atölye olarak kullanıldığını ve 24 bin yıl boyunca bölge halkı tarafından aktif olarak kullanıldığını ortaya koydu.
İnkaya Mağarası'ndaki kazı çalışmaları, 2017-2020 yılları arasında Troya Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Prof. Dr. Özer'in bilimsel koordinatörlüğünde uluslararası bir ekip tarafından yürütüldü. 2021 yılından itibaren ise kazılar, İsmail Özer başkanlığında Cumhurbaşkanlığı Kararlı Kazı statüsüne alındı. Bu yılki kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığının izni ve desteği, Truva Bakır Maden ve T Design sponsorluğunda, 15 kişilik bir ekiple gerçekleştiriliyor. Çalışmalar, Orta Paleolitik Dönemde bölgede yaşayan insanların mağarada uzun süreli ve yoğun bir şekilde yaşadığını ortaya koydu.
Mağaranın ana bölümünün batı kısmında yapılan kazılarda, çakmaktaşı ve bazalttan üretilmiş çeşitli taş aletler bulundu. Bu aletler arasında yongalar, dilgiler, kazıyıcılar, uçlar, çentikli ve dişlemeli aletler, çekirdek ve vurgaç gibi günlük yaşamda kullanılan aletler yer alıyor. Atölye alanında yapılan derinleştirme çalışmalarında, 250 santimetreye inilmiş ve 40 bin ile 64 bin yıllık yaşam izlerine ulaşılmıştır.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Antropoloji Bölümü ve Paleoantropoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve İnkaya Mağarası Kazı Başkanı Prof. Dr. İsmail Özer, 2024 yılı kazı çalışmaları hakkında şunları söyledi: “Kazılarımıza 8 Temmuz'da başladık ve yaklaşık 50’nci güne yaklaşıyoruz. Bu yılki çalışmalarımızı 15 kişilik bir ekiple sürdürüyoruz. Kazılarımızın bir ay daha devam edeceğini ve ardından laboratuvar çalışmalarına geçeceğimizi öngörüyoruz. Çan bölgesinde daha önce tespit ettiğimiz 39 açık lokalitenin merkezinde bulunan İnkaya Mağarası, Orta Paleolitik döneme ait önemli buluntular sağlıyor. Bu mağara, sadece iç mekanda değil, çevresindeki avcılık ve diğer işlevsel faaliyetler için de kullanılmış.”
Prof. Dr. Özer, kazı çalışmalarında 250 santimetreye kadar inildikten sonra, daha derinlere inme planlarının olduğunu belirtti. Ayrıca, Çanakkale bölgesinde binlerce taş aleti içeren buluntuların, bölgenin yoğun insan yerleşimlerini ve geniş bir toplumsal yapıyı gösterdiğini ifade etti.
