2025 yılına sayılı günler kala, milyonlarca çalışan ve işverenin gözleri Asgari Ücret Tespit Komisyonu'na çevrildi. Ocak ayında uygulanacak asgari ücret zammı, işçi kesiminin yaşam standartlarını doğrudan etkileyecek. Hükümet ve sendikalar arasında süren görüşmeler, enflasyon oranları ve ekonomik hedefler doğrultusunda şekillenecek. Masada ise dört farklı formül bulunuyor ve her biri, asgari ücretin geleceğini belirleyecek.
1. Enflasyon ve Açlık Sınırı Tartışmaları:
Asgari ücret zammı, bu yıl ara zam yapılmaması nedeniyle daha büyük bir önem taşıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, "Herkesin mutabık kaldığı bir tutarda uzlaşılmasını ümit ediyoruz" açıklamasını yaptı. Ancak, zammın ne şekilde belirleneceği hala netleşmiş değil. Bu süreçte, açlık sınırının altında kalan mevcut asgari ücretin işçilerin yaşamını zorlaştırdığı belirtiliyor. Türk-İş’in yaptığı hesaplamalar doğrultusunda, 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 20 bin 432 TL, yoksulluk sınırı ise 66 bin 553 TL olarak belirlendi. Bekar bir çalışanın geçim maliyeti ise 26 bin 527 TL’ye çıkıyor. Mevcut net asgari ücret ise 17 bin 2 TL olarak kalıyor, bu da halen açlık sınırının çok altında.
2. 2025 İçin Asgari Ücret Zammı Tahminleri:
Enflasyon ve ekonomik hedeflere göre dört farklı tahmin ortaya çıkıyor:
Yüzde 25 Zam İhtimali: Eğer yüzde 25'lik bir zam yapılırsa, yeni asgari ücretin net olarak 21 bin 250 TL olması bekleniyor. Bu, işçilerin geçim sıkıntısını bir nebze hafifletebilir ancak hala yoksulluk sınırının oldukça altında kalacak.
Yüzde 41,5 Zam İhtimali (OVP Hedefi): Orta Vadeli Program (OVP) çerçevesinde, hükümetin belirlediği yüzde 41,5 enflasyon hedefi doğrultusunda yapılacak bir zam, asgari ücreti 24 bin TL’yi aşabilir. Bu durumda, asgari ücret açlık sınırının üzerine çıkacak ancak yine de yoksulluk sınırına yaklaşamayacak.
Yüzde 17,5 Zam İhtimali (Merkez Bankası Beklentisi): Merkez Bankası'nın yıl sonu enflasyon beklentisi olan yüzde 17,5’lik artışla yapılacak bir zam, asgari ücreti 19 bin 975 TL’ye yükseltecek. Ancak bu durumda, asgari ücret yine açlık sınırının altında kalacak.
Yüzde 44 Zam İhtimali (Enflasyon Hedefi): Merkez Bankası’nın daha yüksek bir enflasyon beklentisi olan yüzde 44 oranında bir artış yapılması durumunda, asgari ücretin net 24 bin 483 TL'ye ulaşması öngörülüyor. Bu, çalışanlar için daha anlamlı bir artış sağlayacak, fakat yine de yoksulluk sınırını aşamayacak.
3. Hükümetin ve Sendikaların Görüşmeleri:
Hükümetin, asgari ücrette yapılacak artışı belirlerken enflasyonu göz önünde bulunduracağı belirtiliyor. Geçen yıl yapılan ara zamda, işçi tarafının talepleri karşılanamamıştı. Ancak, 2025’te geçerli olacak yeni zammın, özellikle enflasyon hedefleri ve açlık sınırını aşma amacıyla şekilleneceği ifade ediliyor. Sendikalar, asgari ücretin en az 28 bin TL olmasını talep ediyor. Ancak hükümetin, enflasyonla mücadeleye devam edeceği ve dengeyi bulmaya çalışacağı da bir diğer önemli nokta.
4. Enflasyon ve Yaşam Maliyeti:
Asgari ücret artışı sadece enflasyon oranlarıyla değil, aynı zamanda yaşam maliyeti ile de doğrudan ilişkili. Türkiye’deki genel yaşam maliyetleri hızla artarken, asgari ücretin bu artışlara paralel olarak yükselmesi gerektiği yönünde bir görüş birliği bulunuyor. Türk-İş’in belirlediği geçim maliyeti rakamlarına göre, asgari ücretin açlık sınırının üzerinde olabilmesi için 20 bin TL’nin üzerine çıkması gerektiği ifade ediliyor.