‘Yerel yönetimlerin ilk işi kentsel dönüşüm olmalıdır’

İki haftayı aşkın bir süredir ülkemiz büyük bir acının yaralarını sarmaya çalışıyor. Neler söylemek istersiniz? Evet, dediğiniz gibi acımız büyük. Bir daha böylesi ağır bir felaketle karşı karşıya kalmamak en büyük temennimiz. Deprem insanlık tarihinden de eski bir olgu. Her an her yerde bir deprem ile karşılaşacağımuz bugünün gerçeği değil. 13 milyon yıl önce başlayan bir süreç. Kabul edelim ki ülkemiz bir deprem ülkesi. Belki bugün belki yarın, belki İstanbul belki İzmir. Bu gerçeğe göre yolumuzu çizmeliyiz. Bilimsel akıl en doğru yol göstericimiz olmalıdır. Deprem felaketi yeni politik tartışmaları da getirdi. En çok da sosyal medya mecralarında sorumluluk konusu tartışılıyor. Siz bu kondu ne söylersiniz? Son yaşanan bu acı gerçekten sonra darmadağın olan hayatlar nasıl düzelecek? Bunların sorumlusu kim? Günlerdir bir kabusun içindeyiz bunun hesabını kim verecek? Sorumluyu sadece inşaat şirketlerine, yapı denetim şirketlerine, yöneticilere atmakla maalesef iş bitmiyor. Bu şekilde öfke kusabiliriz belki ama bu olanlardan bütün toplum sorumlu. Bu yaşadıklarımız büyük bir ahlak problemi sonucudur. Ahlaksızlık her yerimize işlemiş. Doğru olmayana göz yuman, kendi düzeni bozulmasın diye sesini çıkarmayan herkes sorumlu. Ülkede liyakat yok deyip sıra kendisine gelince düzen böyle işliyor deyip devlet kurumları için torpil arayan Ayşe sorumlu. Çocuğu hata yaptığı halde sırtını sıvazlayıp onu koruyan Ali sorumlu. Ucuz diye çimento yerine kum kullanan inşaatçı sorumlu, çalışan işçi de sorumlu. İzin veren devlet de sorumlu. Denetimini yapmayan görevliler de sorumlu. Vasat kişileri torpil yoluyla kritik kurumların başına getirenler sorumlu. Sorgulamayan, hakkını aramayan toplum sorumlu. Çalıyor ama yapıyor diyenler sorumlu. Şimdi bütün bu gerçekleri bir kenara bırakıp bundan sonra ne yapabilirizi konuşma zamanı gelmiştir. Evet, buradan devam edelim isterseniz. Ne yapmak lazım? Aslında 20 yıl içinde tüm bunların altından kalkacak bir seferberlik hiç de zor olmayabilir . Eğer ırkımızı devam ettireceksek depreme dirençli yeni bölgeler inşa etmeliyiz.. Bunun için ilk şart afet bakanlığı kurmak, bilimin ışığında bu yeni bakanlıkta liyakatli kadrolar oluşturmak ve hakettigi bütçeyi fazlası ile aktarmak. İnşa edilen doğru bölgeleri tespit edip onaylamak, yapılan inşaatların depreme dayanıklılığının tespitlerini yapmak. Bu sadece Çevre ve Şehircilik Bakanlığı eşgüdümünde olmalıdır . Tüm yerel yönetimlerin ilk işi kentsel dönüşüm gerçeği olmalıdır. İlçe belediyelerinde kentsel dönüşüm müdürlüğü, büyükşehir belediyelerinde kentsel dönüşüm daire başkanlığı kurularak liyakatli kadrolar orada da oluşturulmalıdır . Mutlaka tüm ilçe belediyelerinde binaların dayanıklılık testi için gerekli cihazlar sağlanmalı. Güçlendirilmiş birimler oluşturularak talep edilen tüm binaların testleri ivedilikle sosyal belediyecilik kavramında ücretsiz yapılmalıdır. Bu süreç içinde olası yaşanacak depremlerde bir daha kurtarma fiyaskolarının yasanmaması için tedbirlerin bir an önce alınması gerekiyor. Acil olarak ne yapılmasını öneriyorsunuz? Bunun için yerelden genele bir seferberlik şart Önce büyüksehir ve ilçe belediyelerinde bir arama kurtarma ekipleri ihdas edilmeli. Onların tüm araç, gereç ihtiyaçları sağlanıp eğitimleri verildikten sonra STK iş birliği ile her ilçe belediyesinde gönüllü ekipler oluşturup onların eğitimleri ve ekipmanları hazır hale getirilmelidir . Bu oluşturulan timlerin koordinasyonu ve silsilesi gönüllüler ilçe belediyesine, ilçe belediyesi büyükşehir belediyesine, büyükşehir belediyesi afet bakanlığına bağlı olarak her an harekete hazır bir sistem kurulmalıdır. Son olarak eskiden olduğu gibi her askeri alayda bir bölük afet kurtarma bölüğü olarak hazır tutulup aşevi, sahra hastanesi, çadır sevkiyatı kurulumu gibi yaşamsal faktörlerin hayata geçirilmesi sağlanmalıdır.

Âşık Veysel’den Nazım Hikmet’e Erzincan Depremi

Türkiye’nin doğusunda ve güneyinde 6 Şubat’ta yaşanan depremin ardından edebiyatın depreme dair hafızası da konuşuldu. İlk akla gelen 1939 yılında Âşık Veysel ve Nazım Hikmet’in yazdıkları geldi. 29 Aralık 1939’da yaşanan depremi Sivaslı ozan Âşık Veysel, “Sam Değmiş” şiirinde “Feleğin toruna düşen Erzincan” dizeleriyle anlattı: Sam değmiş de bağlar dökmüş gazeli Hanı harap olmuş Keşan Erzincan Nice yiğitleri nice güzeli Feleğin toruna düşen Erzincan Kimi ana vermiş kimisi baba Nice yavru vermiş gelmez hesaba Felek kor insanı ne kaptan kaba Tarihli felaket nişan Erzincan Bahar gelir güller açmaz bağında Kainat uykuda hep yatağında Bir seher vaktinde uyku çağında Feryadı dağlardan aşan Erzincan Susmuş bülbülleri güller perişan Garkolmuş toprağa kalmamış nişan Kükredikçe dalgalara karışan Hani Fırat ile coşan Erzincan Dokuz kırk altıda uğradım gördüm Veysel der içimden ağladım durdum Bu ulu Tanrı'dan isteyin yardım Gayret kuşağını kuşan Erzincan ERZİNCAN’DA BİR KUŞ VAR Erzincan Depremi sırasında hapiste olan Nazım Hikmet, uzaktan bu derin acıyı hisseder. Şair, “Kara Haber” şiirinde anlatır deprem acısını. Dünya Savaşı’nın kendini hissettirdiği ortamda yaşanan deprem acıyı daha da katmerleştirir. Nazım Hikmet, Erzincan-Erzurum yöresinin türkülerine de atıfta bulunan şiirinde “Karın ortasından Erzincan ağlar” dizesini yazar. Erzincan'da bir kuş var Kanadında gümüş yok Gitti yarim gelmedi gayrı bunda bir iş yok. Oy dağlar dağlar, dağlar... Aldı ellerine kanlı başını Karın ortasında Erzincan ağlar... O ağlamasın da kimler ağlasın Kar yağar lapa lapa tipidir gelir geçer... Yan yana sırt üstü yatan ölüler akşam olur tandıramaz ateşini yandıramaz Gün ağarır şafak söker kimsecikler gitmez suya ezilmiş başlarıyla ölüler vardılar uyanılmaz uykuya Ses edip geceye beyaz taşından kışlanın saati çaldı ikiyi. Ne çabuk lahzâda bitti yaşamak Kimisi altı aylık, kimisi sakalı ak, kimi on üç, on dört yaşında; kimi yola gidecek kimisi mektup bekler yan yana, sırt üstü yatan ölüler... Yayıkta yağ vardı, dövülemedi, akpeynir torbaya koyulamadı, hasret gitti ölüler dünyaya doyulamadı... Uyanıp kaçamadılar, kuş olup uçamadılar açıldı kuyular, kimse inemez Erzincan Beygiri rahvandır amma; ölüler ata binemez. yan yana, sırt üstü yatan ölüler... Edebiyat, toplumsal hafızanın en güçlü araçlarından biridir. Daha büyük acıların yaşanmaması adına 6 Şubat’ın da belleklere kazınmasını sağlayacak metinler mutlaka yazılmalı ve felaketlere karşı bilinci güçlendirmeli. Mazlum Vesek