Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılı Gelir Dağılımı İstatistikleri'ni açıkladı. Rapora göre, en yüksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, bir önceki yıla göre 0,7 puan artarak yüzde 48,7'ye ulaştı. Öte yandan, en düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay ise 0,1 puan artışla yüzde 6,1 oldu.
Gini katsayısı, gelir dağılımı eşitsizliğini ölçen bir gösterge olarak, 0,005 puan artarak 0,420 olarak tahmin edildi. Bu katsayı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, bire yaklaştıkça ise gelir dağılımında bozulmayı ifade ediyor. Tüm sosyal transferler hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,488, emekli ve dul-yetim maaşları dahil diğer sosyal transfer gelirleri hariç tutulduğunda ise 0,431 olarak hesaplandı.
Toplumun en yüksek gelir elde eden yüzde 20'sinin elde ettiği payın, en düşük gelir elde eden yüzde 20'sinin elde ettiği paya oranı 7,9 olarak sabit kalırken, gelirden en fazla pay alan yüzde 10'unun elde ettiği gelirin en az pay alan yüzde 10'unun elde ettiği gelire oranı ise 14,2'den 13,8'e düştü.
Yıllık Ortalama Gelir Artışları
Türkiye'de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 2023 yılı sonuçlarına göre yüzde 84,1 artış göstererek 181 bin 200 TL oldu. Aynı dönemde, yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise 90 bin 116 TL’ye yükseldi.
Tek kişilik hanelerde yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri, 111 bin 969 TL ile en yüksek seviyeye ulaştı. Çekirdek ailelerden oluşan hanelerin yıllık ortalama geliri ise 92 bin 043 TL olarak kaydedildi.
Gelir Payları ve Sektörel Dağılım
Toplam gelir içinde en yüksek payı yüzde 48,5 ile maaş ve ücret geliri aldı. Bunu yüzde 22,1 ile müteşebbis geliri, yüzde 17,6 ile ise sosyal transfer geliri izledi. Yıllık ortalama esas iş gelirleri, yükseköğretim mezunlarında 157 bin 851 TL, lise ve dengi okul mezunlarında 114 bin 374 TL olarak belirlendi. En yüksek artış, tarım sektöründe yüzde 100,9 ile gözlemlenirken, hizmet sektöründe ise yıllık ortalama gelir 121 bin 013 TL olarak hesaplandı.
Bölgesel Gelir Farklılıkları
Gelir eşitsizliği açısından Türkiye'deki en yüksek yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri, 124 bin 723 TL ile İstanbul bölgesinde gerçekleşirken, en düşük gelir 41 bin 385 TL ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde kaydedildi.
Çalışma Durumları
2022 yılında işsiz olan fertlerin yüzde 42,4’ü 2023 yılında çalışmaya başladı. Ayrıca, 2022 yılında çalışan olarak belirlenen fertlerin yüzde 90,6'sı çalışma hayatına devam etti.
Sonuç olarak, Türkiye'de gelir dağılımındaki eşitsizlik devam ederken, yıllık ortalama gelirlerin artması dikkat çekiyor.