Bu yılki ödül, ekonomik kurumların toplumların refah seviyeleri üzerindeki etkilerini araştıran çalışmalarla bağlantılı olarak değerlendirildi. Acemoğlu, Johnson ve Robinson, bu alandaki önemli katkılarıyla tanınan isimlerdir.
Geçtiğimiz yıl, 2023 Nobel Ekonomi Ödülü ise kadınların iş gücündeki rolüne ilişkin araştırmalarıyla Harvard Üniversitesi'nde görevli Amerikalı Profesör Claudia Goldin'e verilmişti.
Daron Acemoğlu Kimdir?
Daron Acemoğlu, 1967 yılında İstanbul'da doğmuş, Türk-Amerikan ekonomist ve akademisyendir. 1986 yılında Galatasaray Lisesi'nden mezun olduktan sonra, 1989'da İngiltere'nin York Üniversitesi'nde Matematiksel Ekonomi ve Ekonometri alanında lisans eğitimini tamamlamıştır. Yüksek lisans (1990) ve doktora (1992) derecelerini Londra Ekonomi Okulu'ndan almıştır.
Kariyerine Londra Ekonomi Okulu'nda ders vererek başlayan Acemoğlu, 1993 yılından itibaren Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) akademik çalışmalarına devam etmektedir. 2000 yılında ekonomi profesörü unvanını almış ve 2019 yılında MIT'de enstitü profesörü unvanına yükseltilmiştir.
Acemoğlu'nun araştırma alanları arasında siyasal ekonomi, ekonomik kalkınma, ekonomik büyüme, gelir ve ücret eşitsizliği, çalışma ekonomisi ve eğitim yer almaktadır. Özellikle, siyaset bilimci James A. Robinson ile birlikte yazdığı eserler dikkat çekmektedir. "Diktatörlük ve Demokrasinin Ekonomik Kökenleri" (2006) ve "Ulusların Düşüşü: Güç, Refah ve Yoksulluğun Kökenleri" (2012) adlı kitapları, birçok ödül kazanmış ve geniş bir okuyucu kitlesi bulmuştur.
2021 yılında IDEAS/RePEc araştırma veri tabanına göre, Acemoğlu dünya genelinde en çok alıntı yapılan ilk 10 ekonomist arasında yer almıştır. Ekonomi alanındaki katkılarıyla tanınan Acemoğlu, küresel ekonomik sorunlara dair önemli görüşler ortaya koymaktadır.
Nobel Ödülleri Hakkında
Nobel Ödülleri, İsveçli Alfred Nobel'in vasiyeti doğrultusunda, 1900 yılında kurulan Nobel Vakfı tarafından verilmektedir. Dünyanın en prestijli ödüllerinden biri olarak kabul edilen bu ödüller, fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp dallarında en başarılı kişilere veya kuruluşlara takdim edilmektedir.
1968 yılında İsveç Merkez Bankası tarafından ekonomik alanda da ödül verilmesi kararlaştırılmış ve ilk Nobel Ekonomi Ödülü 1969'da verilmiştir. Ödül törenleri her yıl 10 Aralık'ta düzenlenmekte ve bu tarihte Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü anılmaktadır.
Ödül verilmediği yıllar da olmuştur; bunların çoğu Birinci ve İkinci Dünya Savaşları dönemine denk gelmektedir. COVID-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021 yıllarında da törenler iptal edilmiştir.